ETNİK VE GÖÇMEN AZINLIKLAR İLE ANKET ÇALIŞMALARI: TÜRKİYE ÖRNEKLERİ ÜZERİNE YÖNTEMBİLİMSEL BİR İNCELEME

Yıl 2022, Sayı: 50, 294 - 310, 20.04.2022

Sedef TURPER Birce ALTIOK Burak AĞALDAY Feyza KÖSEOĞLU DARILMAZ

https://doi.org/10.30794/pausbed.1026905

Öz

Türkiye’nin etnik çeşitliliği, yakın coğrafyasındaki insani hareketlilik ve göç alan konumu ile Türkiye’deki etnik ve göçmen azınlıklar üzerine yapılan çalışmalar son on yılda artış göstermiştir. Bu çalışmalar arasında nicel yöntemlere başvuran çalışmaların yaygınlaştığı da gözlenmektedir. Ancak bu çalışmaların ilgili gruplara yönelik etkin politikaların geliştirilmesine dayanak oluşturabilmeleri veri toplama aşamasında kullandıkları yöntemlerin doğru uygulanmasına ve yöntemsel seçimlerin etraflıca raporlanmasına bağlıdır. Bu sebeple bu makale 2000-2019 yılları arasında etnik ve göçmen azınlıklar üzerine anket yöntemi ile yapılan çalışmaları yöntembilimsel ilkeler bağlamında incelemektedir. Veri toplama süreçleri ve sonuçların genellenebilirliği üzerine yapılan incelemede bahse konu çalışmaların azımsanamayacak oranda çalışmanın hedef kitlesini tanımlamadığı, örnekleme yönteminin uygulamasına dair bilgi paylaşmadığı ve/ya örnekleme yöntemiyle uygulama arasında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, birçok çalışmanın örnekleminin temsiliyet yeterliliğine sahip olmadığı ve sonuçlarının genellenebilirliğine şüpheyle yaklaşılması gerektiği görülmüştür. Bu makale, son olarak etnik ve göçmen azınlıklarla yürütülen çalışmalarda benzer eksiklikler ve sınırlamaların üstesinden gelebilmeleri için araştırmacılara öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

nicel, etnik, göçmen, azınlık, metot, araştırma metotları

SURVEY RESEARCH ON ETHNIC AND MIGRANT MINORITIES: METHODOLOGICAL EVALUATION OF STUDIES IN TURKEY

Öz

The number of studies on ethnic and immigrant minorities in Turkey has increased in the last decade due to an increased human mobility in the region and migrant intake next to its existing ethnic diversity. Among these studies, a growing number of them are observed to utilize quantitative methods. However, the ability of these studies to substitute a basis of effective policies to be developed for those minority groups depends on appropriate application and reporting of methodological choices made during the data collection stage. Therefore, current study examines the methodological aspects of the survey studies conducted with ethnic and immigrant minorities in Turkey between 2000-2019. Our findings on data collection processes and the generalizability of findings reveal that most studies fail to define their target groups and to provide detailed information on the sampling procedures and that there often is a discrepancy between the naming of the sampling method and its application. Moreover, as they did not utilize representative samples, generalizability presents recommendations for researchers facing similar shortcomings and limitations while conducting survey research on ethnic and immigrant minorities.

Anahtar Kelimeler

quantitative, ethnic, migrant, minority, method, research methods

Kaynakça

• Aguilera, A., Krishnan, N., Muñoz, J., vd. (2020) "Sampling for Representative Surveys of Displaced Populations", Data Collection in Fragile States: Innovations from Africa and Beyond (Ed:J. Hoogeveen ve U. Pape), Palgrave Macmillan, Cham, 129–151.
• Akıncı, B., Nergiz, A. ve Gedik, E. (2015) "Uyum Süreci Üzerine Bir Değerlendirme: Göç ve Toplumsal Kabul". Göç Araştırmaları Dergisi, 1/2, 58–83.
• Akşam (2017) Suriyeliler için fazladan 1 milyon istihdam alanı gerekli. Elde edilme tarihi: 12 Kasım 2021, https://www.aksam.com.tr/guncel/suriyeliler-icin-fazladan-1-milyon-istihdam-alani-gerekli/haber-626695.
• Aşkın, D. ve Güllüpınar, F. (2018) "Göçmen Kürt Gençlerinde Kültürel Değişim Parametreleri: İnegöl Huzur Mahallesinde Saha Çalışmasından İzlenimler", İdealkent, 5/14, 277–308.
• Aydın, K., Çaha, Ö., Uzunöz, M., vd. (2019) Türkiye’de Romanlar: Bir Kimlik Ekonomisi. https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TVRrd016QXc=.
• Baio, G., Blangiardo, G.C. ve Blangiardo, M. (2011) "Centre Sampling Technique in Foreign Migration Surveys: A Methodological Note", Journal of Official Statistics, 27/3, 451–465.
• Balcilar, M. (2016) Health Status Survey of Syrian Refugees in Turkey: Non-communicable Disease Risk Factor Surveillance Among Syrian Refugees Living in Turkey. Steps.
• Careja, R. ve Andreß, H.J. (2018) "In Search of a Frame: Challenges and Opportunities for Sampling Immigrant Minorities", Comparative Migration Studies, 6/1, 1–6.
• Carling, J., Erdal, M.B. ve Ezzati, R. (2014) "Beyond the Insider–Outsider Divide in Migration Research", Migration Studies, 2/1, 36–54.
• Chemin, J.E. (2016) "Guests-Hosts Relations in the Context of the Syrian Exodus: A Study of Turkish and Syrian Populations in Two Turkish Cities", Middle East Journal of Refugee Studies, 1/2, 49–74.
• De Tona, C., Frisina, A. ve Ganga, D. (2010) "Editorial: Research Methods in Ethnic and Migration Studies", Migration Letters, 7, 1–6.
• Dişbudak, C. ve Balmumcu, Ö. (2012) "Göçmenler Arasındaki Gelir Farklılıklarının Beli̇rleyenleri̇: 1989 Bulgari̇stan Göçmenleri̇ Örneği̇", Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4/1, 65–75.
• Erdoğan, E. ve Uyan Semerci, P. (2018) İdare Edilen Yaşamlar: İstanbul’da Yaşayan Ermenistan Vatandaşı Göçmenlerin ve Çocukların Durumu. İstanbul: Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Erdoğan, M.M. (2018) Suriyeliler Barometresi:Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Erens, B. (2013) "Designing High-Quality Surveys of Ethnic Minority Groups in the United Kingdom", Surveying Ethnic Minorities and Immigrant Populations: Methodological Challenges and Research Strategies (Ed: J. Font ve M. Mendez), Amsterdam University Press, Amsterdam, 45–67.
• Eryurt, M.A. ve Koç, İ. (2017) "Konu, Kapsam ve Amaç", Uydu Kentlerde Yaşayan Sığınmacıların Sosyo-Ekonomik Profili (Ed:M.A. Eryurt, İ. Koç, T. Adalı ve A. Çavlin), Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 17–24.
• Eryurt, M.A., Koç, İ., Türkyılmaz, A.S., vd. (2017) "Konu, Amaç ve Yöntem", Türkiye’de Yasal Olarak İkamet Eden Yabancıların Profili ve Yaşam Koşulları (Ed:A.S. Türkyılmaz, İ. Koç ve M.A. Eryurt), Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, 17–38.
• ESS (y.y.) European Social Survey. https://www.europeansocialsurvey.org/
• Feskens, R., Hox, J., Lensvelt-Murders, G., vd. (2007) "Nonresponse Among Ethnic Minorities: A Multivariate Analysis", Journal of Official Statistics, 23/3, 387–408.
• Fête, M., Aho, J., Benoit, M., vd. (2019) "Barriers and Recruitment Strategies for Precarious Status Migrants in Montreal, Canada", BMC Medical Research Methodology, 19/1, 41.
• Font, J. ve Méndez, M. (2013) Surveying Ethnic Minorities and Immigrant Populations: Methodological Challenges and Research Strategies, Amsterdam University Press, Amsterdam.
• Fortunato, C., González-Ferrer, A., Lopatin, E., vd. (2019) Guidelines for Surveying Ethnic Minorities and Migrants: A Legal Framework for Collecting Data and Methodological Issues. Ethmig Survey Data.
• Fowler, F.J. (2014) Survey Research Methods, 5. baskı, SAGE.
• Getmansky, A., Sınmazdemir, T. ve Zeitzoff, T. (2018) "Refugees, Xenophobia, and Domestic Conflict: Evidence from a Survey Experiment in Turkey", Journal of Peace Research, 55/4, 491–507.
• Gile, K.J., Johnston, L.G. ve Salganik, M.J. (2015) "Diagnostics for Respondent-driven Sampling", Journal of the Royal Statistical Society, 178/1, 241–269.
• Goodman, L.A. (1961) "Snowball Sampling", The Annals of Mathematical Statistics, 32/1, 148–170.
• Groves, R.M. ve Peytcheva, E. (2008) "The Impact of Nonresponse Rates on Nonresponse Bias: A Meta-analysis", Public Opinion Quarterly, 72/2, 167–189.
• Heckathorn, D.D. (1997) "Respondent-Driven Sampling: A New Approach to the Study of Hidden Populations", Social Problems, 44/2, 174–199.
• Huddleston, T., Niessen, J., Chaoimh, E.N., vd. (2011) Migrant Integration Policy Index III, British Council ve Migration Policy Group.
• İçduygu, A. (2005) Transit Migration in Turkey: Trends, Patterns, and Issues. European University Institute.
• İçduygu A ve Şimşek, D. (2016) "Syrian Refugees in Turkey: Towards Integration Policies", Turkish Policy Quarterly, 15/3, 59–69.
• International Youth Foundation (2018) Opportunities for Syrian Youth in Istanbul: A Labor Market Assessment, Istanbul.
• İşcan, İ.H. ve Çakır, M. (2019) "Türkiye’deki Sığınmacı ve Mültecilerin Türk İşgücü Piyasasına Etkisi: Bir Saha Araştırması", Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19/43, 177–236.
• Jacobs, D., Swyngedouw, M., Hanquinet, L., vd. (2009) "The Challenge of Measuring Immigrant Origin and Immigration-related Ethnicity in Europe", Journal of International Migration and Integration, 10/1, 67–88.
• Kappelhof, J. (2015) Surveying Ethnic Minorities: The Impact of Survey Design on Data Quality. Netherlands Institute for Social Research.
• Karakaş, B. (2015) Suriyelilerin entegrasyonu için Uyum Bakanlığı kurulmalı. Milliyet. Elde edilme tarihi: 12 Kasım 2021, https://www.milliyet.com.tr/dunya/suriyelilerin-entegrasyonu-icin-uyum-bakanligi-kurulmali-2060571.
• Karakaş, B. (2018) Türkiye’deki Suriyeliler: Entegrasyon mümkün mü?, DW. Elde edilme tarihi: 12 Kasım 2021, https://www.dw.com/tr/türkiyedeki-suriyeliler-entegrasyon-mümkün-mü/a-45038052.
• Kılıç, İ.H. ve Tahmaz, O. (2016) Şanlıurfa’da Suriyeli Sığınmacılar ve Eğitim Araştırması 2016. GAP Gençlik Derneği.
• Krosnick, J.A. (1999) "Survey Research", Annual Review of Psychology, 50, 537–567.
• Marpsat, M. ve Razafindratsima, N. (2010) "Survey Methods for Hard-to-Reach Populations: Introduction to the Special Issue", Methodological Innovations Online, 5/2, 1–16.
• Mckenzie, D.J. ve Mistiaen, J. (2007) Surveying Migrant Households : A Comparison of Census-Based, Snowball and Intercept Point Surveys. The World Bank Development Research Group.
• Mutlu, P., Mısırlı, K.Y., Kahveci, M., vd. (2018) "Suriyeli Göçmen İşçilerin İstanbul Ölçeğinde Tekstil Sektörü Emek Piyasasına Eklemlenmeleri ve Etkileri", Çalışma ve Toplum, 1/56, 69–92.
• Nor Zartonk (2007) “Türkiye’de Azınlık Olmak” Anketi Sonuçları. Elde edilme tarihi: 12 Kasım 2021, https://www.norzartonk.org/files/anketsonuclari.pdf.
• Örs, B. (2006) "Türkiye'de Yaşayan Ermenilerin '12 Eylül' Algılaması", İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 34, 1–17.
• Reichel, D. ve Morales, L. (2017) "Surveying Immigrants Without Sampling Frames – Evaluating the Success of Alternative Field Methods", Comparative Migration Studies, 5/1, 1–22.
• Sarigil, Z. ve Karakoc, E. (2016) "Who Supports Secession? The Determinants of Secessionist Attitudes Among Turkey’s Kurds", Nations and Nationalism, 22/2, 325–346.
• Sever, H. (2012) "Sosyal Öğrenme Teori̇leri̇ Işığında Yasadışı Göç Ve Etki̇leri̇", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 51–66.
• Simon P (2007) “ Ethnic” Statistics and Data Protection in the Council of Europe Countries: Study report. October. Strasbourg.
• Sputnik (2020) Çavuşoğlu’nun açıklamasının ardından, Suriyeli Türkmenler vatandaşlık talep etti. Elde edilme tarihi: 12 Kasım 2021, https://tr.sputniknews.com/turkiye/202008091042619852-cavusoglunun-aciklamasinin-ardindan-suriyeli-turkmenler-vatandaslik-talep-etti/.
• Steiner, I. ve Landös, A. (2019) "Surveying Migrants in Europe. Experiences of the Swiss Migration-Mobility Survey", 14th International Conference, ICTERI 2018, Kiev, Ukrayna 14-17 Mayıs 2018. Revised Selected Papers., 21–54.
• Sunata, U. (2017) Suriyeli Mülteci Hayatlar Monitörü: Genel değerlendi̇rme. INGEV.
• Tyldum, G. (2021) "Surveying Migrant Populations with Respondent-driven Sampling. Experiences from Surveys of East-West Migration in Europe", International Journal of Social Research Methodology, 24/3, 341–353.
• Verma, V. (2013) Sampling Elusive Populations: Applications to Studies of Child Labour. International Labour Office, Geneva.
• WVS (y.y.) World Values Survey. http://www.worldvaluessurvey.org/wvs.jsp.
• Yücel, A., Utas, C., Luchsinger, G., vd. (2018) Needs Assessment of Syrian Women and Girls under Temporary Protection Status in Turkey. UN Women ve ASAM.
• Zeisler, M-L., Bilgic, L., Schumann, M., vd. (2020) "Interventions to Increase the Reachability of Migrants in Germany With Health Interview Surveys: Mixed-Mode Feasibility Study", JMIR Formative Research, 4/4, e14747.