HEBBEL, PETZOLD VE MEYER’İN ŞİİRLERİNDE ÇEŞME

Yıl 2023, Sayı: 55, 119 - 127, 03.03.2023

Betül Yalçınkaya Akçit , Derya Perk

https://doi.org/10.30794/pausbed.1227840

Öz

Kaynağı su olan çeşme, insanoğlu için her zaman çok önemli bir olgu olmuştur. Bu sebeple çeşme veya kuyu konu, motif veya sembol olarak edebi eserlerde de karşımıza çıkmaktadır. Batı şiirinde varoluşun kökenini hatırlatması, aynı zamanda yaşam ve ölüm arasındaki dengeli ilişkiye işaret etmesi açısından önemli olan çeşmenin anlamsal boyutundan yararlanmak bu türde oldukça yaygındır. Öyle ki çeşme motifi Novalis, Ludwig Tieck, Eduard Mörike gibi yazarların eserlerinde de yer almıştır. Bu bağlamda bu çalışmada Avusturyalı Alfons Maria Petzold, Alman Friedrich Hebbels ve İsviçreli Conrad Ferdinand Meyer’in konuya ilişkin şiirlerinden örnekler sunulmuştur. Şiirlerinde bulunan çeşmeler verilen açıklamalar kapsamında sembolik anlamlarıyla ve motif olarak incelenmiştir. Sonuçta incelenen şiirlerde Almanca konuşulan ülkelerdeki ortak kültürel bellekte bu olgunun yer aldığı ve kültürü oluşturan etmenlerin açıklanmasında sözlü edebiyat geleneğinden itibaren önemli bir anlatı aracı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu noktada çeşme, bahsi geçen çağrışımlarıyla sınırlar ötesi bir işlev üstlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Motif, Sembol, Şiir, Çeşme

THE FOUNTAIN IN HEBBEL, PETZOLD AND MEYERS POEMS

Öz

Fountain, the source of which is water, has always been a very important phenomenon for human beings. For this reason, the fountain or well appears in literary works as a subject, motif, or symbol. It is very common in this genre to make use of the semantic dimension of the fountain, which is important in Western poetry in terms of reminding the origin of existence and pointing out the balanced relationship between life and death. So much so that the fountain motif took place in the works of authors such as Novalis, Ludwig Tieck, and Eduard Mörike. In this context, in this study, examples from the poems of Austrian Alfons Maria Petzold, German Friedrich Hebbels and Swiss Conrad Ferdinand Meyer are presented. The fountains in their poems were examined with their symbolic meanings and motifs within the scope of the explanations given. As a result, it has been revealed that this motif is included in the common cultural memory of the German-speaking countries in the analyzed poems and that it has been an important narrative tool since the oral literature tradition in explaining the factors that make up the culture. At this point, the fountain has assumed a cross-border function with the connotations.

Anahtar Kelimeler

Motif, Symbol, Poetry, Fountain

Kaynakça

• Berg, K. (2005). Gedichte im Gedächtnis?: vom Verlust der Gedächtniskultur in und außerhalb der Schule, Königshausen & Neumann, Würzburg.
• Best, O. F. (2004). Handbuch literarischer Fachbegriffe, Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfurt am Main.
• Butzer, G., & Jacob, J. (2008). Metzler Lexikon literarischer Symbole, J.B. Metzler, Stuttgart.
• Chairon, P. (2018). Lexikon der Symbole und Archetypen für die Traumdeutung, Books on Demand, Norderstedt.
• Daemmrich, H. S., & Daemmrich, I. G. (1995). Themen und Motive in der Literatur, Francke Verlag, Tübingen.
• Frenzel, E. (1988). Motive der Weltliteratur, Alfred Kröner Verlag, Stuttgart.
• Frenzel, H.A. & Frenzel, E. (2004). Daten deutscher Dichtung, Band 2, Deutscher Taschenbuch Verlag, München.
• Glück, H. (2010). Metzler Lexikon Sprache, Metzler’sche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart.
• Hebbel, F. (1870). Friedrich Hebbel: Mit Biogr. Groschen-Bibliothek, Meyer’s, der deutschen Classiker für alle Stände, Bibliogr. Inst, H. J. Meyer, 22-23.
• Hoffmann, C. (1912). Deutsche Lyrik Aus Österreich Seit Grillparzer, Meyer & Jessen, München.
• Jens, W. (1988). Kindlers Neues Literatur Lexikon, Band 13, Kindler, München.
• Lahn, S., & Meister, J. (2008). Einführung in die Erzähltextanalyse, J.B.Metzler Verlag, Weimar.
• Meyer, C.F. (2015). Gedichte: Ausgabe 1892, BoD – Books on Demand, Norderstedt.
• Noltenius, R. (2001). “Petzold, Alfons” in: Neue Deutsche Biographie 20, 275-276. Elde edilme tarihi 29.12.2022, https://www.deutsche-biographie.de/pnd118740601.html#ndbcontentPetzold, A. (1912). Der Ewige und die Stunde: Gedichte, Erdgeist-Verlag, Leipzig.
• Petzold, A. (2019). Das hohe Leuchten: Eine Auswahl seiner Gedichte, BoD – Books on Demand, Norderstedt.
• Rıfat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si, Say Yayınları, İstanbul.
• von Bonin, F. (2001). Kleines Handlexikon der Märchensymbolik, Kreuz Verlag.
• von Wilpert, G. (1969). Sachwörterbuch der Literatur, Alfred Kröner Verlag, Stuttgart