TÜRKİYE’NİN BUĞDAY VE PAMUK İHRACAT REKABET GÜCÜNÜN OECD, AB27 VE G7 ÜLKELERİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2023, Sayı: 57, 333 - 346, 18.07.2023

Semin Paksoy , Hande Şahin

https://doi.org/10.30794/pausbed.1258267

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin pamuk ve buğday ihracatı rekabet gücünü, uluslararası örgütler olan OECD, AB ve G7 ihracat ortalamaları ile karşılaştırmaktır. Üyeleri ekonomik olarak gelişmiş ülkelerden oluşan bu örgütler ile Türkiye'yi karşılaştırmak, bir anlamda Türkiye'yi gelişmiş ülkelerle karşılaştırmak demektir. Karşılaştırmada Açıklanmış Rekabet Avantajı yaklaşımından yararlanılmaktadır. Analiz, Türkiye ve seçilen uluslararası örgütlerin 2016-2021 dönemine ait Açıklanmış Rekabet Avantajı endeks değerleri hesaplanarak yapılmaktadır. Endeks değeri, konu edilen ülkenin ilgili ürünün yurt dışına yapılan toplam ihracat performansı ile o ürünle ilgili dünya genelinde yapılan toplam ihracat dikkate alınarak hesaplandığından, ülkenin ilgili üründeki ihracatı dünya ölçeğinde kıyaslanabilir özelliğe sahip olmaktadır.
Analiz sonuçlarına göre, Türkiye’nin pamuk ihracatı rekabet gücünün, 2016 yılından itibaren sistematik bir şekilde düşme eğiliminde olduğu; ama seçilen ve ekonomik olarak güçlü uluslararası örgüt ortalamalarının hayli üstünde olduğu görülmektedir. Buğday ihracat rekabet gücü ise yıllar itibariyle düşük eğilimini taşımaktadır. Hatta uyarı sinyali verdiği şeklinde yorumlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Açıklanmış Karşılaştırmalı Avantaj, Rekabet Gücü, İhracat Performansı, Karşılaştırmalı Analiz

COMPARISON OF TÜRKIYE'S WHEAT AND COTTON EXPORT COMPETITIVENESS WITH OECD, EU27 AND G7 COUNTRIES

Öz

The aim of this study is to compare Turkey's cotton and wheat export competitive power with the competitive power of the international organizations such as OECD, EU and G7 in average. For this purpose, the Revealed Comparative Advantage approach have been employed for the period 2016-2021. Since the comparative index value is taking into account the total export made worldwide for that product, the export of the country in the relevant product has a comparable feature on a world scale. In this sense, it is expected that the results of the study will provide additional information to the authorized decision makers and policy makers in the planning of the country's foreign trade and contribute to making decisions in accordance with the realities of the country.
According to the results of the analysis, Turkey's cotton export competitiveness has tended to decrease systematically since 2016. Despite this, Turkey's cotton export competitiveness is well above the average of all selected organizations in all years. On the other hand, wheat export competitiveness does not show any significant change over the years and has a permanent tendency to underperform. For that matter, it can even be interpreted as giving a warning signal.

Anahtar Kelimeler

Revealed Comparative Advantage, Competitive Power, Export Performance, Comparative Analysis

Kaynakça

• Adigwe, E. O. (2022). Comparative Analysis of Competitive Trade in a Cluster Market of the European Union: The Revealed Comparative Advantage (RCA) Index. Naše Gospodarstvo/Our Economy, 68(1), 14-24. DOI: 10.2478/ngoe-2022-0002
• Akis, E. (2015). Innovation and Competitive Power. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 1311–1320.
• Altay, B. ve Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Bazı Rekabet Gücü Endeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 257-274.
• Asseng, S., Ewert, F., Martre, P., Rötter, R. P., Lobell, D. B., Cammarao, D., vd. (2015). Rising temperatures reduce global wheat production. Nature Clim. Change 5, 143–147. doi: 10.1038/nclimate2470.
• Balassa, B. (1965). Trade Liberalization and Revealed Comparative Advantage, Manchester School of Economic and Social Studies, 33, 99–123.
• Bashimov, G. (2017a). Halı Sektöründe Karşılaştırmalı Üstünlük: Türkiye, Çin ve Hindistan Örneği. İktisadi Yenilik Dergisi, 4(3), 39-51.
• Bashimov, G. (2017b). Buğday İhracatında Kazakistan’ın Rekabet Gücü. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi. 31(2), 11-21.
• Birleşmiş Milletler (2006). Standard International Trade Classification Revision 4, Statistical Papers Series M No. 34/Rev. 4, 1-179. https://unstats.un.org/unsd/publication/seriesm/seriesm_34rev4e.pdf Erişim tarihi: 21.03.2023.
• Corovic E. ve Jestratijevic I. (2021). Assessing the Competitiveness of Serbian Textile and Apparel Industry Exports Using RCA Index and TPI Indicators. Fibres & Textıles in Eastern Europe, 4(148): 15-23.
• Çakmak, Ö. A. (2005). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama. Ege Academic Review, 5 (1), 65-76.
• Danna-Buitrago, J. P. ve Stellian, R. (2022). A New Class of Revealed Comparative Advantage Indexes. Open Economies Review, 33(3), 477–503. doi:10.1007/s11079-021-09636-4.
• Fronberg, K. ve Hartmann, M. (1997). Comparing measures of competitiveness. Institute of Agricultural Development in Central and Eastern Europe. Discussion Paper No: 2, 1997.
• Kantur, Ç. ve B. Türkekul, 2021. Türkiye’nin Pamuk ve Pamuklu Dokumada Uluslararası Rekabet Gücü: Sabit Pazar Payı ve Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Analizi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 58 (4): 615-628, https://doi.org/10.20289/zfdergi.871428
• Kuşat, N. (2019). Su Ürünleri Sektörü Rekabet Gücü Analizi: Türkiye ve Beş Lider Ülke Örneği. Acta Aquatica Turcica, 15(1), 43-54.
• Kutlu, R. (2005). Türkiye’nin İslam Ülkeleri Karşısındaki Rekabet Gücünün Ölçülmesi. İslami Araştırmalar Dergisi. 18(4), 429-436.
• Langridge, P.; Alaux, M.; Almeida, N.F.; Ammar, K.; Baum, M.; Bekkaoui, F.; Bentley, A.R.; Beres, B.L.; Berger, B.; Braun, H.-J.; et al. (2022). Meeting the Challenges Facing Wheat Production: The Strategic Research Agenda of the Global Wheat Initiative. Agronomy, 12, 2767. https://doi.org/10.3390/ agronomy12112767.
• Laursen, K. (1998). Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of International Specialisation. Danish Research Unit for Industrial Dynamics, 3 December. 30.
• Levkovych, I. (2008). “Competitiveness of cotton and wheat production and processing in Central Asia”. Ed., T. Glauben., J.H. Hanf., M. Kopsidis, A. Pienadz ve K. Reinsberg. Agri-food Business: Global Challenges-Innovative Solutions. IAMO, Vol. 46, 133-150.
• Nuroğlu, E. (2019). İhracatta Ricardo Modeli ve Türkiye-ABD Ticareti. https://www.aa.com.tr/tr/analiz/ihracatta-ricardo-modeli-ve-turkiye-abd-ticareti/1500255.
• Peker, A. E. (2016). Türkiye Hububat ve Baklagil Alt Sektörünün Avrupa Birliği Pazarı Karşısındaki Rekabet Gücü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 5 (2), 1-20.
• Polat, K. (2022). Buğday Durum Tahmin Raporu. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü(TEPGE), Kasım 2022, Yayın No: 362, Ankara.
• Sarıçoban, K. ve Kösekahyaoğlu, L. (2017). Türkiye’nin Tarımsal Ürünlerdeki İhracat Rekabet Gücünün Ölçülmesi: 1996-2015 Dönemi Üzerine Bir Analiz. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 4 (7), 78-96.
• Şahinli, M. A. (2012). Rekabet Gücü: Türkiye ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Canlı Hayvancılık Sektörünün Durumu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 22(2), 91-98.
• TC. Tarım Orman Bakanlığı, (2021). Tarım Ürünleri Piyasa Raporu, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Haziran, Ankara.
• TC. Tarım Orman Bakanlığı, (2022). Dünya’da Pamuk. Ürün Masaları Pamuk Bülteni. Mayıs, Sayı:20, Ankara. https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/Belgeler/B%C3%BCltenler/MAYIS%202022/Pamuk%20%20May%C4%B1s%20B%C3%BClteni.pdf
• TIM Tarım Raporu (2016). Küreselleşen Dünyada Tarım-Gıda İlişkileri, Dış Ticareti ve Politikaları. 1-160. https://www.yozgattb.org.tr/dosyalar/MTVkZjYxMjk4YmY1YzQ.pdf Erişim Tarihi:1.4.2023.
• Tokel, D. (2021). Dünya Pamuk Tarımı ve Ekonomiye Katkısı. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 1022-1037.
• TUİK (2023). Sınıflama Sunucu. https://biruni.tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSurumListeAction.do?turId=3&turAdi=%203.%20D%C4%B1%C5%9F%20Ticaret%20S%C4%B1n%C4%B1flamalar%C4%B1 Erişim Tarihi:10.04.2023.
• UNCTADSTAT (2023). Revealed Comparatiıve Advantage, https://unctadstat.unctad.org/en/RcaRadar.html
• Vollrath, T. L. (1991). A Theoretical Evaluation of Alternative Trade İntensity Measures of Revealed Comparative Advantage. Weltwirtschaftliches Archiv,127(2), 265-280.
• WITS (2023). https://wits.worldbank.org/WITS/WITS/Restricted/Login.aspx Erişim Tarihi:15.03.2022.
• Yeni, R. (2022). 2021 Buğday Raporu. Ankara: Türkiye Kalkınma Vakfı. http://www.tkv-dft.org.tr/medya/media/191_1656073551.pdf Erişim Tarihi:17.10.2022.
• Yıldırım, Ç., Türkten, H., ve Ceyhan, V. (2022). Evaluation of Competitiveness Power of Fishing and Aquaculture Industry in Turkey. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 39(3), 243-252.
• Yılmaz, I., Akcaoz, H., ve Ozkan, B. (2005). An Analysis of Energy Use and İnput Costs for Cotton Production in Turkey. Renewable Energy, 30(2), 145-155.
• Yu, R., Cai, J. and Leung, P. S. (2009). The Normalized Revealed Comparative Advantage İndex. Annals of Regional Science, 43(1), 267-282.