THE ECONOMY OF ANGER

Yıl 2024, Sayı: 64, 231 - 251, 20.09.2024

Gizem Parsova , Bora Kılıçbay

https://doi.org/10.30794/pausbed.1463073

Öz

This qualitative research critically explores the production of angry subjectivities within neoliberal society through a case study. Analyzing diverse written and visual materials detailing neoliberal philosophy and anger, the study aims to comprehend societal adaptation within the neoliberal rationality framework. Coined as the "anger economy," the research delves into the circulation of subjectivities shaped by anger discourse. Findings suggest that in the positive-emotion-centric neoliberal society, anger is negatively classified, associated with aggression and violence, portraying it as a menace to mental and physical health. Positioned as an emotion necessitating control, anger solidifies its role within neoliberal self-management skills. Anger management, as a discourse shaping neoliberal angry subjectivities, aligns with rationality emphasizing emotion regulation through reason. Themes of self-awareness, cost-benefit analysis, and body control integrate within the discourse, characterizing anger as a primitive and uncivilized emotion contrary to the civilized and health-oriented ideals of neoliberalism.

Anahtar Kelimeler

Affect, Affective Policy, Anger, Neoliberalism.

ÖFKE EKONOMİSİ

Öz

Bu nitel araştırma; neoliberal toplumda üretilen öfkeli öznellikleri eleştirel biçimde sorgulamaya yönelik durum çalışmasıdır. Araştırma verileri; neoliberal yaşam felsefesini ve öfkeyi anlatan çeşitli yazılı ve görsel dokümanlardır. Araştırmanın amacı; neoliberal rasyonellik anlayışı çerçevesinde bireye sunulan toplumsal uyumlanma biçimlerini, öfkeli öznelliklerin dolaşımı bağlamında anlamaktır. Dolayısıyla, öfke söylemi vasıtasıyla üretilen öznelliklerin dolaşımı, araştırma kapsamında, öfke ekonomisi olarak adlandırılmıştır. Araştırma bulguları, olumlu duyguların teşvik eden neoliberal toplumun, öfkeyi; olumsuz bir duygu olarak sınıflandırdığını, saldırganlık ve şiddetle ilişkilendirdiğini, ruh ve beden sağlığını tehdit eden medeniyet ve uygarlık dışı bir duygu olarak tanımladığını işaret etmektedir. Öfke; bireyin denetlemesi ve düzenlemesi gereken bir duygu olarak öne çıkmakta, öfke yönetimi neoliberal öz yönetim becerileri içerisinde yerini sağlamlaştırmaktadır. Neoliberal öfkeli öznellikleri üreten bir söylem alanı olarak öfke yönetimi; öz farkındalık, fayda-maliyet analizi ve beden denetimi temaları çerçevesinde; duyguları akıl yoluyla yönetmenin vurgulandığı neoliberal rasyonellik anlayışıyla bütünleşmektedir.

Anahtar Kelimeler

duygulanım, duygulanım politikası, öfke, neoliberalizm

Kaynakça

• Ahmed, S. (2017). Duyguların kültürel politikası. İstanbul: Sel.
• Adar, S. (2018). Emotions and Nationalism: Armenian Genocide as a Case Study. Sociological Forum (33) 3, 735-756.
• Akçay, C. ve Çoruk, A. (2012). Çalışma Yaşamında Duygular ve Yönetimi: Kavramsal Bir İnceleme. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, (1)1, 3-25.
• Aksu, C. (2015). Neoliberal toplumda öznellik. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslar Arası Sosyal Bilimler Dergisi 1, 66-89.
• Anderson, B., Gregg M. (Ed) and Seigworth G. J. (Ed). (2010). Modulating the Excess of Affect: Morale in a State of ‘‘Total War’’. The Affect Theory Reader, 161-185. Durham and London: Duke University Press.
• Anderson, B. (2015). Neoliberal affects. Progress in Human Geography, 1–20.
• Aydın, İ. H. ve Değirmenci, C. H. (2016). Öfke kontrolü ve motivasyon. İstanbul: Girdap.
• Beck, U. (2014). Risk Toplumu. İstanbul: İthaki.
• Binkley, S., Cahill, D. vd (Ed). (2018). The emotional logic of Neoliberalism: Reflexivity and instrumentality in three theoretical traditions. The SAGE Handbook of Neoliberalism, 580-595. California: Sage Publications.
• Burns, D. (2016). İyi hissetmek. İstanbul: Psikonet.
• Butler, J. (2005). Kırılgan Hayat. İstanbul: Metis.
• Childre, D. ve Rozman, D. (2021). Dönüşüm Öfke. İstanbul: Sola Unitas.
• Clanton, G. ve L. G. Smith, edt. [1977] 1998. Jealousy. Lanham, MD: University Press of America.
• Clanton, G. (1989). Jealousy in American culture. The Sociology of Emotions: Original Essays and Research Papers, 179-96.
• Clough, P. T., Gregg M. (Ed) and Seigworth G. J. (Ed). (2010). The Affective Turn: Political Economy, Biomedia, and Bodies. The Affect Theory Reader, 206-228. Durham and London: Duke University Press.
• Crary, J. (2013). 7/24 Geç kapitalizm ve uykuların sonu. Metis: İstanbul.
• Cresswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal.
• Çoruk, A. (2014). Yükseköğretim kurumlarında görev yapan idari personelin duygusal emek davranışları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 79-93.
• Danny Meyer, (2017). On the Six Qualities He Looks For in Employees. https://www.youtube.com/watch?v=Ei3nbq7pAqg.
• Davies, W. (2019). Öfke ve tahammülsüzlük. İstanbul: Kuraldışı.
• Dardot, P. ve Laval, C. (2013). The new way of the world on Neoliberal Society. İngiltere: Verso.
• Dean, J. (2008). Enjoying Neoliberalism. Cultural Politics 4(1), 47-72.
• Durmuş, A. (2014). Eski Doğu ve eski Batı toplumlarında karşılaştırmalı kadın profili. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Denizli.
• Dutoğlu, G. ve Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (8)1, 11-32.
• Elias, N. (2004). Uygarlık süreci Cilt 1. İstanbul: İletişim.
• Ellis, A. ve Tafrate, R. C. (1998). How to control your anger before it controls you. Canada: Carol Publishing Group.
• Ergür, E. (2015). Öfke kontrolü için doğru nefes egzersizi. Hürriyet. Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/aile/yazarlar/eda-ergur/ofke-kontrolu-icin-dogru-nefes-egzersizi-418590.
• Ersen, H., İlnem, M. C., Havle, N., Yener F., Karamustafalıoğlu, N. ve İpekçioğlu, D. (2011). Suç işlemiş kadınların sosyodemografik özellikleri, anne-baba tutumları ve öfke ifade biçimlerinin değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri 14, 218-229.
• Eroğlu, F. ve İrdem, Ş. (2016). Örgütlerde öfke olgusu ve öfke yönetimi. Yeni Fikir 17, 22-41.
• Fahs, B. (2015). The dreaded body: disgust and the production of “appropriate” femininity. Journal of Gender Studies, (26)2, 184-196.
• Foucault, M. (2013). Güvenlik, Toprak, Nüfus. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Foucault, M. (2015). Biyo İktidarın Doğuşu. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Foucault, M. (2017). Cinselliğin tarihi. İstanbul: Ayrıntı.
• Fox, N. J. (2015). Emotions, affects and the production of social life. The British Journal of Sociology (66)2, 301-318.
• Fulya Özdemir cinayetinde karar! Mahkeme haksız tahrik deyip… Milliyet. Erişim Adresi: https://www.milliyet.com.tr/gundem/fulya-ozdemir-cinayetinde-karar-mahkeme-haksiz-tahrik-deyip-2802183.,
• Gemma Garcia Godall. (TEDxIESEBarcelona). (2018). How Emotional Intelligence Makes Leaders More Impactful. https://www.youtube.com/ watch?v=75obHtjUsG8&t=419s.
• Gibson, D. ve Tulgan, B. (2002). Managing anger in the workplace. USA: HRD Press.
• Giddens, A. (2019). Modernite ve Bireysel Kimlik. İstanbul: Say.
• Goleman, D. (2011). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir? İstanbul: Varlık.
• Görgülü, T. ve Öntaş, Ö. C. (2013). Hükümlülerin suç davranışının nedenlerine ve suç davranışı risk faktörlerine ilişkin düşünceleri. Toplum ve Sosyal Hizmet (2)2, 59-82.
• Gregg M.ve Seigworth G. J. (Ed). (2010). An Inventory of Shimmers. The Affect Theory Reader, 1-25. Durham and London: Duke University Press.
• GITNUX MARKETDATA REPORT 2023, Must-Know Anger Statistics. https://blog.gitnux.com/anger-statistics/ .
• Hardt, M. ve Negri, A. (2004). Çokluk. İmparatorluk çağında savaş ve demokrasi. İstanbul: Ayrıntı.
• Harvey, D. (2007). A brief history of Neoliberalism. New York: Oxford.
• Heise, D. R. (1989). Effects of Emotion Displays on Social Identification. Social Psychology Quarterly (52)1, Special Issue: Sentiments, Affect and Emotion, 10-21.
• Hochschild, A. (2011). Emotional Life on the Market Frontier. Annual Review of Sociology 37, 21-33.
• Hollenhorst, P.S. (1998). What do we know about anger management programs in corrections? Federal Probation, 62(2), 52–64.
• Ilgar, M. Z., Ilgar, S. C. (2013). Nitel bir araştırma deseni olarak gömülü teori (temellendirilmiş kuram). İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 197-247.
• Illouz, E. (2007). Cold Intimacies. Polity Press: Cambridge.
• Illouz, E. (2018). Introduction: Emodities or the making of emotional commodities. . Emotions As Commodities: Capitalism, Consumption and Authenticity, 1-29. London and New York: Routledge Studies.
• Illouz, E. (2019). The End of Love: A Sociology of Negative Relations. New York: Oxford University Press.
• Izard, C. (1978). Human emotions. Springer Science + Business Media, LLC.
• Kadın cinayetine gerekçe: Bir anlık öfke. Evrensel. Erişim Adresi: https://www.evrensel.net/haber/335555/kadin-cinayetine-gerekce-bir-anlik-ofke.
• Kadınlar hangi bahanelerle öldürülüyor? Katiller için nasıl ceza indirimi uygulanıyor? Euronews. Erişim Adresi: https://tr.euronews.com/2019/08/23/kadinlar-hangi-bahanelerle-olduruluyor-katiller-icin-nasil-ceza-indirimi-uygulaniyor.
• Karabulutlu, E.Y., Yılmaz, S. ve Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2(2), 75-79.
• Karataş, Z. ve Çelikkaleli, Ö. (2018). Beliren yetişkinlikte intihar olasılığı: Stresle baş etme, öfke ve cinsiyet açısından bir inceleme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi14(1), 450-462.
• Kart, E. (2011). Bir duygu yönetimi süreci olarak duygusal emeğin çalışanlar üzerindeki etkisi. Çalışma ve Toplum 3, 215-230.
• Kathiravan, C. and Bhagavatham P. (2019). Evaluation of an anger management and its strategies to control anger in workplace. International Journal of Advance and Innovative Research Volume 6, Issue 1 (IV), 6-9.
• Katil Zanlısına Haksız Tahrik İndirimi. Erişim Adresi: https://www.haberler.com/katil-zanlisina-haksiz-tahrik-indirimi-14084235-haberi.
• Kıral, B. ve Nayır, F. (2019). Akademisyen görüşlerine göre akademide kin tutma. Yükseköğretim Dergisi, 9(3), 290–302.
• Kurth, C., Tappolet, C. (Ed) ve Teroni, F. (Ed). (2018). Anxiety: A Case Study on the Value of Negative Emotions. Philosophical Perspectives on Negative Emotions: Shadows of the Soul. 95-104. California: Routledge.
• Lazzarato, M., Pendakis, A. vd (Ed). (2014). Immaterial labor. Contemporary Marxist Theory 77-91. England: Bloomsbury Academic.
• Lehmann, H., Roth, H., Schankweiler, K., Slaby, J. (Ed) ve Scheve, C. (Ed). (2019). Affective Economy. Affective Socities-Key Concepts, 140-151. Routledge Studies: London and New York
• Manning, E. (2012). Always More Than One: Individuation’s Dance. Durham and London: Duke University Press.
• Massumi, B. (2002). Parables for the Virtual. Durham and London: Duke University Press.
• Massumi, B. (2019). Duygu politikası. İstanbul: Otonom.
• Merriam S. B. ve Tisdell, E. J. 2016. Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. USA: John Wiley & Sons.
• Mustad, J. (2019). TEDxWabashCollege. Anger Is Your Ally: A Mindful Approach to Anger. Tedarik Edilebileceği Adres: https://www.youtube.com/watch?v=sbVBsrNnBy8.
• Nebeling, M. ve Bissenbakker, M. (2019). The white tent of grief. Racialized conditions of public mourning in Denmark. Social & Cultural Geography, 1-19.
• Nussbaum, M. C. (2016). Anger and forgiveness. Resentment, generosity, justice. United States of America: Oxford University Press.
• Osho (2020). Duygusal Sağlık. İstanbul: Butik.
• Outcomes: Education, Skills and Lifelong Learning | Jobs Reset Summit. (2020) Tedarik Edilebileceği Adres: https://www.youtube.com/watch?v=KnDUFHnRtSs&t=1127s.
• Öfke kontrolü eğitimi sertifika programı https://kocegitimsertifika.com/egitim/ofke-kontrolu-egitimi-sertifikasi/.
• Özdemir, M. (2019). Çağdaş kapitalizm ve sınıf: sosyal paylaşım ağlarında maddi olmayan emek ve biyo iktidarı yeniden düşünmek. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.
• Parisi, L. Ve Goodman, S. (2011). Mnemonic Control. Beyond Politics. Patricia Ticineto Clough and Craig Wiltse edt. Duke University Press: Durham and Londra.
• Parkes, S. ve Beatty, S. (2020). I feel angry. New York: Dorling Kindersly Limited.
• Pashupati, M. ve Dev, S. V. (2011). Anger and it’s management. Journal of Nobel Medical College (1)1, 9-14.
• Poggi, I. ve Germani, M. (2003). Emotions at work. An international Coference on Human Aspects of Advanced Manufacturing, Rome-Italy 27-30 May, 461-468.
• Polat M. Ve Yavaş T. (2012). Yabancılaşma, kurumsal değerler ve duygu yönetimi denklemi. Jret Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (1)2, 218-224.
• Potegal, M., Novaco, R. W. ve Potegal, M. vd (Ed). (2010). A brief history of anger. International Handbook of Anger, 9-24. USA: Springer.
• Puff, R. ve Seghers, J. (2021). Öfke Kontrol Rehberi. İstanbul: Olimpos.
• Purser, R. (2019). The Mindfullness Conspiracy. Tedarik Edilebileceği Adres: https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2019/jun/14/the-mindfulness-conspiracy-capitalist-spirituality. Rose, N. (2001). Normality and Pathology in a Biological Age. Outlines 1, 19-33.
• Rossner, M., Meher, M., Stets, J. (Ed) ve Turner, J. H. (Ed). (2014). Emotions in Ritual Theories. Handbook of the ,
• Sennet, R. (2011). Yeni kapitalizmin kültürü. İstanbul: Ayrıntı.
• Shachak, M. ve Illouz, E. (2018). (Ex)changing feelings on the commodification of emotions in psychotherapy. Emotions As Commodities: Capitalism, Consumption and Authenticity, 147-172. London and New York: Routledge Studies.
• Slaby, J., Mühlhoff, R., Slaby, J. (Ed) ve Scheve, C. (Ed). (2019). Affect. Affective Socities-Key Concepts, 140-152. Routledge Studies: London and New York.
• Social and Emotional Skills Well-being, connectedness and success, 2018. http://www.oecd.org/education/school/UPDATED%20Social%20and%20Emotional%20Skills%20-%20Well-being,%20connectedness%20and%20success.pdf%20(website).pdf
• Solomon, R. C. (2006). True to our feelings. New York: Oxford University Press.
• Spinoza, B. (2011). Etika. Ankara: Dost.
• Stearns, C. Z. ve Stearns, P. N. (1989). Anger: The struggle for emotional control in America’s History. Amerika: Chicago University Press.
• Stets, J. E. Ve Trettevik, R. (2014). Emotions in Identity Theory. Handbook of the Sociology of Emotions Volume II, 33-50, Ed. Stets, J. ve Turner, J. H.
• Stets, J. E., Turner, J. H. ve Lewis, M. vd. (Ed). (2008). The Sociology of Emotions. Handbook of Emotions, 32-46. New York: The Guillford Press.
• Stewart, K. (2013). Sıradan Duygulanımlar. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Şahin, N. S. vd. (2011). A-Tipi kişilik ve stres ilişkisinde üç önemli bileşen: Öfke, etkisiz başa çıkma ve iş saplantısı. Türk Psikoloji Dergisi 26 (68), 31-44.
• Şataf, C. (2014). Fayda-maliyet analizinde uygulamada karşılaşılan güçlükler: fayda ve maliyetin belirlenebilme sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (19)1, 107-123.
• Tafrate, R. C. ve Kassinove, H. (2019). Anger management for everyone. Oakland; Impact Publishers.
• Tan, C. K. K. ve Xu Z. (2020). Virtually boyfriends: The social factory and affective labor of male virtual lovers in China. Information, Communication & Society 23(11), 1555-1569.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. 2019-2023 Stratejik Planı. Erişim Adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/31150840_stratejik_plan_2019_2023.pdf.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2015). Okullarda Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kılavuzu. Erişim Adresi https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_08/20051746 _rehberlik _klavuzu2.pdf.
• Tomkins, S. S. (2008). Affect Imagery Consciousness: The Complete Edition. Springer: New York.
• Travis Dradberry. https://www.forbes.com/sites/travisbradberry/?sh=408f96476928.
• Travis Bradberry. (2016). Why EQ is more important than IQ. WOBI. https://www.youtube.com/watch?v=vEjpiSUUQqg.
• Turner, J. (2007). Human Emotions: A Sociological Theory. Routledge Studies: New York ve Londra.
• Türk Ceza Kanunu. Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf.
• Üçer, M. B. (2020). Orta sınıfın utancı: duygu sosyolojisi açısından 1980’ler Türkiye’sinde toplumsal değişme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul.
• Weber, M. (2011). Protestan ahlakı ve kapitalizmin ruhu. Ankara: Alter.
• Weber, M. (2013). Ekonomi ve toplum. İstanbul: Yarın.
• Wetherell, M. (2012) Affect and emotion a new social science understanding. Sage: Londra.
• World Happiness Report 2023. https://worldhappiness.report/ed/2023/.
• 2023 Health, Happiness, and the Wellness Economy: An Empirical Analysis. https://globalwellnessinstitute.org/industry-research/2023-health-happiness-and-the-wellness-economy-an-empirical%20analysis/?gad_source=1
• Yüksel, E. (2020). Mucize: “Uğurböceği ile Karakedi” çizgi filmi üzerine öfke duygusu ve şiddet davranışı açısından bir analiz. Proceedings of the 17th International Symposium Communication in the Millennium: Eskişehir, 671–693.