KATILIMCI BÜTÇELEME ANLAYIŞINDA BİLGİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI: “KOMŞU MECLİSİ” ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Sayı: 64, 33 - 59, 20.09.2024

Atahan Taşkın

https://doi.org/10.30794/pausbed.1508355

Öz

Bu çalışmanın amacı, katılımcı bütçeleme uygulamalarında yeni katılım araçlarının kullanılması aracılığıyla yerel yönetim düzeyinde demokratik pratiklerin güçlendirilebilmesi için nasıl bir yol izlenebileceğine ilişkin tartışma yürütmektir. Buna bağlı olarak, Antalya Muratpaşa Belediyesi’nin faaliyete geçirdiği “Komşu Meclisi” adlı Türkiye’nin ilk e-katılımcı bütçeleme projesi, örnek olay incelemesi kapsamında çalışmanın odağına alınmıştır. Doküman incelemesi yöntemine başvurularak Komşu Meclisi’nin internet sitesi analiz edilmiş, platformun hangi fonksiyonlara sahip olduğu ve sürecin nasıl işlediği öğrenilmeye çalışılmıştır. Ayrıca uygulamanın işleyişinde karşılaşılan engelleri belirlemek ve uygulamanın geliştirilmesi açısından gereklilikleri saptamak adına projenin uygulayıcılarıyla yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, Türkiye’de uygulanabilecek bir katılımcı bütçelemenin çerçevesi çizilmiştir. Bu kapsamda, önerilerin yüz yüze toplantılarda/buluşmalarda birlikte tartışılarak hazırlanması ve sonraki aşamalarda bilgi iletişim teknolojilerinden daha yoğun bir şekilde yararlanılmasının uygulamayı daha iyi hale getireceği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, çok paydaşlı bir organizasyonel yapının kurulmasına yönelik fikirler üretilerek oydaşmacı bir katılımcı bütçeleme tasarlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

siyasal katılım, E-katılım, E-katılımcı bütçeleme, Katılımcı bütçeleme, Komşu Meclisi, yerel yönetimler

THE USE OF INFORMATION COMMUNICATION TECHNOLOGIES IN PARTICIPATORY BUDGETING APPROACH: THE “NEIGHBORHOOD COUNCIL” MODEL

Öz

The aim of this study is to discuss how democratic practices can be strengthened at the local government level through the use of new participation tools in participatory budgeting practices. Accordingly, Turkey's first e-participatory budgeting project called "Neighborhood Council", which was launched by Antalya Muratpaşa Municipality, was focused on the study within the scope of case study. Using the document analysis method, the website of the Neighborhood Council implemantions was analyzed, and it was tried to learn what functions the platform has and how the process works. In addition, semi-structured interviews were held with the employees of Muratpaşa Municipality, who are the implementers of the project, in order to identify the obstacles encountered in the operation of the application and to determine the requirements for the development of the application. The findings obtained from the interviews were analyzed by applying the descriptive analysis method. As a result of the study, participatory budgeting model that could be applied in Turkey was reached the application. In this context, it has been concluded that the preparation of the proposals by discussing them in face-to-face meetings and the more intensive use of information communication technologies in the following stages will improve the practice. In addition, ideas for the establishment of a multi-stakeholder organizational structure were produced and a consensus participatory budgeting was tried to be designed.

Anahtar Kelimeler

e-Participation, political participation, e-Participatory budgeting, participatory budgeting, Neighborhood Council, local governments

Kaynakça

• Allegretti, G. ve Dias, N. (2009). “The Variable Geometry of Participatory Budgeting: Which Lessons From The New Portuguese Explosion”in Proceedings of the Conference“Learning Democracy by Doing: Alternative Practices in Citizenship Learning and Participatory Democracy”, 16-18 Ekim 2008, OISE/Toronto University, Toronto.
• Allegretti, G. ve Antunes, S. (2014). “The Lisbon Participatory Budget: Results and Perspectives on an Experience in Slow But Continuous Transformation”. Field Actions Science Reports. The Journal of Field Actions.
• Allegretti, G. ve Koçdemir, M. (2021). “Katılımcı Bütçeleme Uygulamaları: Türkiye ve Portekiz Deneyimlerinin Karşılaştırılması”. Sayıştay Dergisi, 32(123): 107-139.
• Allegretti, G. (2022). “CEPA Strategy Guidance Note on Participatory Budgeting”. United Nations Department of Economics and Social Affairs.
• Avritzer, L. ve Navarro, Z. (ed.). (2003). A Inovacao Democratica No Brasil: O Orcamento Participativo. Cortez, Sao Paulo.
• Barros, S. A. ve Sampaio, R. C. (2016). “Do Citizens Trust Electronic Participatory Budgeting? Public Expression In Online Forums As An Evaluation Method In Belo Horizonte”. Policy & Internet, 8(3): 292-312.
• Blanco, M., ve Bjørn, P. (2022). “Designing Digital Participatory Budgeting Platforms: Urban Biking Activism in Madrid”. Computer Supported Cooperative Work (CSCW), 31(4): 567-601.
• Cabannes, Y. (2004). “Participatory Budgeting: A Significant Contribution to Participatory Democracy”. Environment&Urbanization, 16(1): 27-46.
• Cabannes, Y. (ed.). (2021). Katılımcı Bütçe ile Başka Bir Şehir Mümkün, Şişli Belediyesi, İstanbul.
• Cilavdaroğlu, A. A. ve Ekici, B. (2013). “Türkiye Büyük Millet Meclisinin Bütçe Hakkını Kullanabilme Kapasitesi”. Amme İdaresi Dergisi, 46(3): 59-88.
• Dağlı, E. ve Gök, M. (2021). “Belediye Yöneticilerinin Katılımcı Bütçeleme Hakkındaki Algılarına Yönelik Nicel Bir Araştırma: Bandırma ve Çanakkale Belediyeleri Örneği”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19(4): 436-453.
• Doğan, E. (2019). “Toplumsal Katılımı Belirleyen Faktörler: Türkiye’de Katılımcı Bütçenin Uygulanabilirliğine Dair Bir Sorgulama”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1): 159-184.
• Doğan, G. ve Gerger, G. Ç. (2018). “Manisa Büyükşehir Belediyesi Merkez İlçeler Meclis Üyelerinin Katılımcı Bütçe Uygulamasına Yönelik Görüş ve Tutumlarına Dair Bir Araştırma”. International Journal of Public Finance, 3(2): 205-231.
• Erdoğan, O. (2020). “Yerel Politikaların Şekillenmesinde Dijital Demokrasi Uygulaması Olarak Antalya Muratpaşa Belediyesi Komşu Meclisi”. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1): 48-60.
• Ergen, Z. (2012). “Yönetimden Yönetişime: Katılımcı Bütçeleme Modeli”. Maliye Dergisi, 163(17): 316-334.
• Feyzioğlu, B. N. (1984). Nazari, Tatbiki, Mukayeseli Bütçe. Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Goldfrank, B. (2006). “Lessons From Latin American Experience in Participatory Budgeting”. https://www.researchgate.net/publication/253455515_Lessons_from_Latin_American_Experience_in_Participatory_Budgeting (erişim tarihi: 05.05.2024).
• Güneş, İ. (2020a). “Katılımcı Bütçelemeyi Etkileyen Başarı Faktörleri: New York Örneği”. Sosyoekonomi, 28(45): 187-206.
• Güneş, İ. (2020b). “Porto Alegre, Paris ve Seul Katılımcı Bütçe Modelleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2): 537-554.
• Işık, A. (2019). Dijital Çağda Demokrasinin Dönüşümü. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Korthagen, I., Larsen, C. F. ve Nielsen, R. Ø. (2020). “Non-binding Decision-Making”. L. Hennen, I. Van Keulen, I. Korthagen, G. Aichholzer, R. Lindner ve R. Ø. Nielsen (Ed.), European E-Democracy in Practice. Springer Nature, Switzerland.
• Leblebici, D. N. (2021). “Kamu Yönetiminde Elektronik Vatandaş Katılımının Sağladığı Yararlar ve E-Katılıma Uyumun Önündeki Engeller”. A. Saylam (Ed.), Kamu Yönetiminde Elektronik Vatandaş Katılımı. Gazi Kitabevi, Ankara.
• OECD. (2020), Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave, OECD Publishing, Paris.
• Onaran, B. ve Gençtürk, K. K. (2022). “Mobil Belediye Aplikasyonlarında Hizmet Kalitesi: İzmir Örneği”. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 5(1): 16-31.
• Özen, A. ve Yontar, G. (2009). “Katılımcı Demokrasi Anlayışında Bütçeleme: Katılımcı Bütçeleme”. Maliye Dergisi, (156): 280-293.
• Özen, A., Yaşa, A. A. ve Demirhan, H. (2016). “Katılımcı Bütçeleme Anlayışı Çerçevesinde İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2015-2019 Stratejik Planının Değerlendirilmesi”. Electronic Journal Of Social Sciences, 15(59): 1296-1310.
• Pina, V., Torres, L., Royo, S. ve Garcia-Rayado, J. (2022). “Decide Madrid: A Spanish Best Practice on E-Participation”. T. R. Liiv ve V. Lember (ed.), Engaging Citizens in Policy Making: e-Participation Practices in Europe. Edward Elgar Publishing, Cheltenham, 152-165.
• Rainie, H. ve Wellman, B. (2012). Networked: The New Social Operating System. MIT Press, Cambridge.
• Royo, S., Pina, V. ve Garcia-Rayado, J. (2020). “Decide Madrid: A Critical Analysis Of An Award-Winning E-Participation Initiative”. Sustainability, 12(4): 1-19.
• Sakınç, S. ve Bursalıoğlu, S. A. (2014). “Bütçelemede Demokratik Bir Değişim: Katılımcı Bütçeleme”. EJOVOC (Electronic Journal of Vocational Colleges), 4(1): 1-10.
• Sampaio, R. C. ve Peixoto, T. (2014). “Electronic Participatory Budgeting: False Dilemmas and True Complexities”. N. Dias (ed.), Hope for Democracy: 25 Years of Participatory Budgeting Worldwide. In Loco Association, Lisbon, 413-425.
• Sampaio, R. C. (2016). “E-Orçamentos Participativos Como İniciativas De E-Solicitação: Uma Prospecção Dos Principais Casos E Reflexões Sobre A E-Participação”. Revista de Administração Pública, 50(6): 937-958.
• Santos, B. (2002). Democratizar a Democracia, Os Caminhos da Democracia Participativa. Civilização Brasileira, Rio de Janeiro.
• Sintomer, Y., Herzberg, C., Allegretti, G., Rocke, A. ve Alves, M. L. (2013). “Participatory Budgeting Worldwide” Dialog Global, (25): 1-93.
• Sivil Toplum Geliştirme Merkezi. (2020). Paris Belediyesi Katılımcı Bütçe Uygulaması. (Bilgi Notu).
• Stortone, S. ve De Cindio, F. (2015). “Hybrid Participatory Budgeting: Local Democratic Practices in the Digital Era. In Citizen’s Right to the Digital City”. Springer, Singapore: 177-197.
• TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı), (2007). “İyi Yönetişim İçin Örnek Bir Model: Katılımcı Bütçeleme”. Yönetişim Etütleri Programı, Ankara.
• Touchton, M., Wampler, B. ve Spada, P. (2019). “The Digital Revolution And Governance In Brazil: Evidence From Participatory Budgeting”. Journal of Information Technology & Politics, 16(2): 154-168.
• Uğur, N. G. ve Turan, A. H. (2015). “Üniversite öğrencilerinin mobil uygulamaları kabulü ve kullanımı: Sakarya Üniversitesi örneği”. Journal of Internet Applications and Management, 6(2): 63-79.
• Wampler, B. (2000). “A Guide to Participatory Budgeting”. https://web.worldbank.org/archive/website01531/WEB/IMAGES/AGUIDETO.PDF (erişim tarihi: 28.08.2024).
• Wampler, B. (2007a). “A Guide to Participatory Budgeting”. A. Shah (ed.), Participatory Budgeting. The World Bank, 21-54.
• Wampler, B. (2007b). Participatory Budgeting in Brazil: Contestation, Cooperation, and Accountability. Penn State Press, PA.
• Wampler, B., McNulty, S. ve Touchton, M. (2018). “Participatory Budgeting: Spreading Across The Globe”. Transparency & Accountability Initiative.
• Yalçın, A. Z. (2015). “Yerel Yönetimlerde Katılımcı Bütçeleme”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 22(2): 311-329.
• Yıldız, F. ve Alkan, F. (2017). “Katılımcı Bütçeleme Perspektifinden Yükseköğretim Öğrencilerinin Bütçe Algısı Araştırması: Dumlupınar Üniversitesi Örneği”. Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2): 129-145.
• Zolotov, M. N., Oliveira, T. ve Casteleyn, S. (2018). “Continued İntention To Use Online Participatory Budgeting: The Effect Of Empowerment And Habit”. In Proceedings of the 11th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance, 209-216.