13 VE 15. YÜZYILLAR ARASINDA MEŞRUİYET KAYNAĞI OLARAK GÜREGÂN ÜNVANI

Yıl 2024, Sayı: 2024, 195 - 208

Nagehan Küçükyıldız

https://doi.org/10.30794/pausbed.1446077

Öz

Bu çalışmada siyasi evliliklerin meşruiyet kavramıyla nasıl sıkı bir ilişki içinde olduğu ve siyasi otoritenin meşruiyetini sağlamak ve güçlerini pekiştirmek için nasıl bir araç olarak kullanıldığı meselesine değinilmiştir. Özellikle 13. ve 15. yüzyıllarda Moğol ve Timurlu hükümdarları, siyasi evlilikler aracılığıyla meşruiyetlerini nasıl güçlendirdi meselesi izah edilmiştir. Bu süreçte, güregân ünvanı, Cengiz Hân soyundan gelen kızlarla yapılan evliliklerde merkeze alınmıştır. Bu evliliklerin, devlet yönetimine, hükümdarların güçlerine ve ordunun güvenilirliğine etkileri incelenmiştir. Siyasi evliliklerin meşruiyet kavramıyla ilişkisi ve hükümdarların meşruiyeti bağlamında devletin iç ve dış güvenliğine katkıları da irdelenmiştir.
Tarih boyunca eski Türklerde evlilik meselesi ele alınmış olup ne gibi sonuçlar doğurduğu hususuna değinilmesine rağmen güregân ünvanının bir devlete neler kattığı bahsi spesifik olarak değerlendirilmemiştir. Bu bağlamda çalışmamızda siyasi bir evliliğin bir topluma neler kazandırdığı hususuna değinilerek evliliklerin nasıl yapıldığı çalışmamızda değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Moğollar, Timurlular, Güregân, evlilik

“GÜREGÂN” AS A SOURCE OF LEGITIMACY IN BETWEEN THE 13TH AND 15TH CENTURIES

Öz

This study addresses the issue of how political marriages are closely related to the concept of legitimacy and how they were used as a tool to ensure the legitimacy of political authority and to consolidate their power. Especially in the 13th and 15th centuries, the issue of how the Mongol and Timurid rulers strengthened their legitimacy through political marriages is examined. In this process, the title of güregân was centred on the marriages with the daughters of the descendants of Cengiz Khan. The effects of these marriages on the state administration, the power of the rulers and the reliability of the army are analysed. The relationship of political marriages with the concept of legitimacy and their contribution to the internal and external security of the state in the context of the legitimacy of the rulers are also analysed.
Although the issue of marriage in the ancient Turks has been discussed throughout history and the consequences of marriage have been mentioned, the issue of what the title of güregân brings to a state has not been specifically evaluated. In this context, the issue of what a political marriage brings to a society is addressed and how it is done is evaluated in our study.

Anahtar Kelimeler

Mongols, Timurids, Güregân, Marriage.

Kaynakça

• Abdullah Hâtıfî, (1958). Timurname, Madras.
• Abû'l-Farac, G. (1950). Abû'l-Farac Tarihi, Cilt 2, (Çev: Ömer Rıza Doğrul), TTK, Ankara
• Aka, İ. (1994). “Mîrzâ Şahruh Zamanında (1405-1447) Timurlularda İmar Faaliyetleri”, Belleten, Vol. 48, No. 189-190, ss. 285-297.
• Aka, İ. (1994). Mirza Şahruh ve Zamanı (1405-1447), TTK, Ankara.
• Aka, İ. (2000), “Timur Sâdece Bir Asker mi idi?”, Belleten, Cilt LXIV, Sayı 240, 453-466.
• Aka, İ. (2012) “Timur”, DİA, Cilt. 41, İstanbul, 173-177.
• Alan, H. (1996). Sultân Ebû Sa’îd Devri Timurlu Tarihi (1451-1469). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mimar Sinan Üniversitesi.
• Alan, H. (1999). “Bir Timurlu Hanımı; Gevherşâd ve Tarhanî Emîrler”, Prof. Dr. İsmail Aka Armağanı, (Ed: Mehmet Ersan), İzmir, ss. 232-248.
• Alan, H. (2007). Bozkırdan Cennete Timurlular 1360-1506, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Andican, A. (2019). Emir Timur Tarih, Siyaset, Miras, Selenge Yayınları, İstanbul.
• Anonim, (1986). Moğolların Gizli Tarihi I, (Çev: Ahmet Temir), TTK, Ankara.
• Arbabzadah, N. (2017,). “Women and Religious Patronage in the Timurid Empire”, Afganistan’s Islam, From Conversion to the Taliban, (Ed: Nile Green), University of California Press, California 57-70.
• Âştîyânî, A. İ. (1389). Tarihî Moğol, Tahran.
• Aybakan, B. ve Dönmez, İ. K. (2004). “Meşrû”, DİA, Cilt 29, İstanbul, 378-383.
• Bademci, A. (2016). Cengiz Yasası ve Timur ve Timur ve Tüzükâtı, (2. Basım), Ötüken, İstanbul.
• Barthold, W. (2006). Türk-Moğol Ulusları Tarihi, (Çev: Hasan Eren), TTK, Ankara.
• Barthold, W. (2015). Uluğ Beg ve Zamanı, (Çev: İsmail Aka), (2. Baskı), TTK, Ankara.
• Barthold, W. (2021). Kafkasya ve Doğu Avrupa Tarihi, Pınar Yay., İstanbul.
• Bashir, S. (2013). Fazlullah Esterabâdî ve Hurufilik, (Çev: Ahmet Tunç Şen), Kitap Yayınevi, İstanbul.
• Biber A. ve Turancı E. (2014). “Toplumsal Şeytan Üçgeni: İktidar, Hegemonya ve Propaganda”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 21, 28-41.
• Blaır, S. S. (1996). “Timurid Signs of Sovereignty”, Oriente Moderno, Nuova Serie, Vol. II, 551-576.
• Boyle, J. A. (1963). “The Mongol Commanders ın Afganistan and India Accordıng to the Tabaqat-ı Nasırı of Juzjanı, Islamic Research Institu, International Islamic University, Islamabad, pp. 235-247.
• Boyle, J. A. (1956). “On the Titles Given in Juvaini to Certain Mongolian Princes”, Harvard Journal of Asiatic Studies, 19, ½, 146-154.
• Bretschneıder, E., M. D. (1888). Mediaeval Researches From Eastern Asiatic Sources, II, London.
• Broadbrıdge, A. F. (2016). “Family and Politics: The Ilkhanid-Oirat Connection”, Journal of the Royal Asiatic Society, Thırd Serıes, Vol. 26, No. 1/2, The Mongols and Post-Mongol Asia: Studies in Honour of David O. Morgan, 121-135.
• Clauson, S. G. (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Clarendon, Oxford.
• Clavijo, R. G. (2016). Timur Devrinde Kadis’ten Semerkand’a Seyahat, (Çev: Ömer Rıza Doğrul), (1. Basım), İstanbul.
• Cüveynî, (2013). Tarih-i Cihan Güşa, Cilt I-III, (1.Baskı), (Çev: Mürsel Öztürk), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Çelik, B. (2010). “Cengiz Han Oğlu Toluy I: Ailesi”, SUTAD, Sayı 50, 375-393.
• Çetin, H. (2003). “Siyasetin Evrensel Sorunu: İktidarın Meşruiyeti-Meşruiyetin İktidarı”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 58, Sayı 3, 61-88.
• D’ohsson A. C. M. (2014). Moğol Tarihi, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, (Haz: Ekrem Kalan), İstanbul.
• Duman, N. A. (2023), “Osmanlı Devleti’nde İktidarın Meşruiyeti Üzerine”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 78, No. 4, 663-686.
• Ebû’l Kâsım Şukrâ’î, (1316). Silsile-î Tîmûrî ya Gûrgânî, Hemedân.
• Eğilmez S. (2010). Krallara Mektuplar (Timur Tarihi ve Avrupa Krallarına Mektupları), Fenomen Yay., Erzurum.
• Eğilmez S. ve Macit E. (2018). Bozkırların Son Fatihi Emir Timur Tarihi ve Avrupa Diplomatikası, Gece Kitaplığı, Ankara.
• Elewy, H. G. (2012). “On Women, Power, and Politics During the Last Phase of the Ilkhanate”, Arabica, T. 59, Fasc. 6, 709-723.
• Fakhr al-dîn Dâvûd Banâkatî, (1969). Târikh e Banâkatî, (Ed: Ja'far Shear), Tahrân
• Fasîh Ahmed b. Celâleddîn Muhammed Hâfî, (1239). Mücmel-i Fasîhî, Cilt. III, (Tashih: Mahmûd Ferruh), Kitâbfurûş-i Bâstân, Meşhed.
• Fayzıyev, T. (1994). Timur Dönemi Prensesleri, A. Kodiriy Halk Mirası Yayınları, Taşkent.
• Galstyan, A. G., (2017). Ermeni Kaynaklarına Göre Moğollar, (Çev: İlyas Kamalov), (1.Baskı), Yeditepe Yayınevi, İstanbul.
• Golubev, G. (2011). Uluğ Bey, (Trc: Abdrasul İsakov), TTK, Ankara.
• Göktürk G. (2021). “Toplum ve Siyaset”, Genel Hatlarıyla Sosyoloji, (Ed: Musa Yavuz Alptekin), Nobel, Ankara.
• Gördegir, E. (2019). “İlhanlı Hükümdarlarının Leviratus Geleneğine Uygun Evlilikleri”, Tarih Okulu Dergisi, Yıl 12, Sayı XLIII, 1324-1340.
• Grousset, R. (2011). Stepler İmparatorluğu -Attilâ, Cengiz Han, Timur-, (Trc: Halil İnalcık), (Haz: Ertuğrul Tokdemir- Mustafa Dönmez), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Gülensoy, T. “Altay Dillerindeki Akrabalık Adları Üzerine Notlar”, Türk Dili Araştırma Yıllığı- Belleten, Ankara: TDK Yayınları, 1973-1974, 293-318.
• Gülensoy, T. ve Küçüker, P. (2015). Eski Türk-Moğol Kişi Adları Sözlüğü, Bilge Kültür Sanat, İstanbul.
• Güler, N. (2016). Hârezmşâhların Moğollar ile Münasebetleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi.
• Hacı, Ö. (2018). Çengiz-Nâme, (Haz. İlyas Kemaloğlu), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Hâfız Ebrû, (1372). Zübdetü’t-Tevârih-i Baysungurî, c. I-II, (Yay. Seyyîd Kemal Hac Seyyîd Cevâdî), Vizâret-i Ferhengi İrşâd-ı İslâmî, Tahrân.
• Hândmîr, (1362). Târîh-i Habîbü’s-Siyer fî Ahbâr-i Efrâd-ı Beşer, IV, (Nşr. Muhammed Debîr Siyâkî), Kitâbfûrûşi Hayyâm, Tahrân.
• Hartog, L., (2003). Cengiz Han Dünyanın Fatihi, (Çev: Serkan Uzun), (1. Baskı), Dost Kitabevi, Ankara.
• Hasan-ı Rumi, (2006). Ahsenü’t-Tevârîh, (Çev: Mürsel Öztürk), TTK, Ankara.
• Hookham, H. (1962). Tamburlaıne The Conqueror, London.
• Hurşâh b. Kubâd el-Hüseynî, (1965). Târîh-i Kutbî, (5. Kısım), (Mrt: Seyyid Mücâhid Hüseyin Zeydî), Câmiat-ü Milliye-i İslâmiyye, Yeni Delhi.
• Hüseyin-i Baykara Divân’ından Seçmeler, (1987). (Haz: Kemal Eraslan), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 709, Ankara.
• İbni Arabşah, (2012). Acâibu’l Makdûr Fî Nevâib-i Timûr, (Çev: Ahsen Batur), Selenge, İstanbul.
• İbni Tagrıberdi, (2013). En-Nücûmu’z-Zâhire (Parlayan Yıldızlar), (Çev: Ahsen Batur), Selenge, İstanbul.
• İbnü’l Esir, (2016). El-Kâmil Fi’t-Tarih, (Çev: Ahmet Ağırakçe, Beşir Eryarsoy vd.), Cilt. 9, Ocak Yayıncılık, İstanbul.
• İnan, A. (1951). “Güvey Kelimesi Hakkında”, Türkiyat Mecmuası, Cilt. IX, 139-145.
• İsmail, A. (2000). Timur ve Devleti, TTK, (2. Baskı), Ankara.
• Jackson, P. (2022). Moğollar ve İslam Dünyası, (Çev: Ali Fahri Doğan), Selenge İstanbul.
• Jamaluddin, S. (1978). “The Political Significance of the Matrimonial Alliances of Amir Timur”, Proceedings of the Indian History Congress, 39/2, 915-923.
• Jamaluddin, S. (1984). “Status of Women of the Ruling Timurid Family”, Proceedings of the Indian History Congress, 45, 789-796.
• Johannes, S. (2020). Timur’un Sarayında (Fransa’ya Gönderdiği Elçinin Kaleminden Emîr Timur’un Hayatı, Devleti ve Halkı), (Çev: Ahmet Deniz Altuntaş), Kronik, İstanbul.
• John E. W. (1990). The Timurid Dynasty, Indiana University, Bloomington.
• Kadı Ahmed Gaffârî Kazvînî, (1963), Târih-i Cihân-Ârâ, Kitâbfurûş-i Hâfız, Tahrân.
• Kafalı, Mustafa, "Cengiz Han" DİA, Cilt VII, İstanbul 1993, 367-369.
• Kafesoğlu, İ. (1953). “Türk Tarihinde Moğollar ve Cengiz Meselesi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, V (8), İstanbul, 105-136.
• Kafesoğlu, İ. (2000). Harezmşahlar Devleti Tarihi (485-618/ 1092-1221), TTK, Ankara.
• Kafesoğlu, İ. (2009). Türk Millî Kültürü, Ötüken, İstanbul.
• Kamalov, Z. (2019). Kılıç ve Kalem Tutan Hanımlar, Cağaloğlu Yayınevi, İstanbul.
• Kanat C. ve Alican M. (2018). Timur –Yıldızların Bahtına Hükmeden Son Cihangir-, (1. Baskı), Yaditepe Yayınları, İstanbul.
• Kanat, C. (1996). Memlûk-Timurlu Münasebetleri (1382-1447), (Yayımlanmış Doktora Tezi) Ege Üniversitesi.
• Kazvînî, A. G., (1963). Târih-i Cihân-Ârâ, Kitâbfurûş-i Hâfız, Tahrân.
• Kemâlüddîn Abdürrezzâk b. Celâlîddîn İshâk es-Semerkândî, (1383). Matla’-ı Sadeyn ve Mecmâ’-ı Bâhreyn, Cilt. I-II-III-IV, (Haz.: Abdülhüseyn Nevâî), Pejuheşgâh-ı Ulûm-i İnsânî, Tahrân.
• Kuran, E. (1990). “Türk Ailesinin Tarihi Gelişmesi”, Türk Yurdu Aile Özel Sayısı, Cilt 10, 54-55.
• Kurtoğlu, Y. (2021). Eski Orta Asya Türk Devletleri’nde Aile, Türk Tarih Kurumu, 2. Baskı, Ankara.
• Küçükyıldız, N. (2022). Timurlular Döneminde Kadın. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi.
• Lessıng, F. D. (2003). Moğolca-Türkçe Sözlük, Cilt 2, (Çev: Günay Karaağaç), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Macit, E. (2017). Timurlular Zamanında Azerbaycan. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi.
• Manz, B. F. (1998). “Temur and the Problem of a Conqueror’s Legacy”, Royal Asiatic Society of Grat Britain and Ireland, Cambridge University Press, Vol. 8, No. 1.
• Manz, B. F. (2000). “Timur ve Hakimiyetin Sembolü”, (Çev: Musa Şamil Yüksel), Tarih İncelemeleri Dergisi, Cİlt XV, 257-272.
• Manz, B. F., (2003). “Women in Timurid Dynastic Politics”, Women in Iran From the Rise of Islam to 1800, (Ed.: By Guity Nashat and Bisbeck), Urbana and Chicago, University of Illinois Press.
• Manz, B. F., (2008). Timurlu İran’ında İktidar, Siyaset ve Din, (Çev: Dilek Şendil), Türkiye İş Bankası, İstanbul.
• Marozzi, J. (2018). Timurlenk (İslam’ın Kılıcı, Cihan Fatihi), (Çev: Hülya Kocaoluk), YKY, İstanbul.
• Mîrhând, (1339). Ravzatu’s-Safâ fî Sîret-i el-Enbiyâ ve’l-Mülûk ve’l-Hulefâ, Cilt. VI-VII, (Nşr. Abbâs Zeryâb), Müessese-i Hayyam ve İntişârât-ı Pirûz, Tahrân.
• Moğolların Gizli Tarihi. (2016), (Çev: A. Temir), TTK, Ankara.
• Mu’inuddîn N. (1957). Müntehabü’t-Tevârîh-i Mu’inî, (Yay: Jean Aubin), Kitâbfurûş-i Hayyâm, Tahrân.
• Munferid, M. F. (1382). Peyvend-i Sîyaset ve Ferheng Der Asr-ı Zevâl-ı Timuryân ve Zuhûr-ı Safeviyyân (873-911/1468-1505), İntişârât-ı Danışgâh-ı Tahrân.
• Nizamüddin Şâmî, (1987). Zafernâme, (Çev: Necati Lugal), TTK, Ankara.
• Oktay, C. (2005), Siyaset Bilimi İncelemeleri, Alfa, İstanbul.
• Okumuş, E. (2010). Meşruluğun Toplumsal Gerçekliği, İnsan Yayınları, İstanbul.
• Oruç, C. (2023). “Bâbür’ün İktidar Mücadelesinde Meşruiyet Kaynağı Olarak Türklük, Timur ve Timur Mirası”, Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt 5, Sayı 10, 547-560.
• Özaydın, A. (2012). “Unvan”, DİA, Cilt 42, İstanbul.
• Özgüdenli. O. G. (2020). “Moğollar”, DİA, Cilt 30, İstanbul, 225-229.
• Özyetkin, A. M. Eski Türk resmi yazışma geleneğine dair: Timürlü hükümdarı Ebû Sa'id Küregen'e ait Uygur harfli 1468 tarihli bir bitik. https://kutuphane.tdk.gov.tr/details?id=28712.
• Paydaş, K. (2019). “Timur’un Askeri Faaliyetlerinde Av’ın Önemi” Tarih Yolunda Bir Ömür Prof. Dr. İsmail Özçelik’e Armağan, (Ed: Burak Kocaoğlu), Ankara, 939-945.
• Rejepova, A. (2019). Timurlularda Kültürel Hayat ve Sultan Hüseyin Baykara Dönemi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Reşîdüddîn Fazlullâh-î Hemedânî, (1362). Câmi’ût – tevârîh: 718/1318, Cilt I-II, (Haz: Behrem Kerîmî), İntişârât-ı İkbâl, Tahran.
• Reşîdüddin Fazlullah, (2013). Câmiu’t – Tevârih (İlhanlılar Kısmı), (Çev: İsmail Aka- Mehmet Ersan-Ahmad Hesamipour Khelejani), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Roux, J. P. (2018). Babur -Büyük Moğolların Tarihi-, (Çev: Lale Arslan Özcan), Dergah Yayınları, İstanbul.
• Roux, J. P., (2001). Orta Asya Tarih ve Uygarlık, (Çev: Lale Arslan), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Rybatzki, V. (2006). Die Personennamen und Titel der Mittelmongolischen Dokumente: Eine Lexikalische Untersuchung, Helsinki.
• Schıltberger, J. (1995). Türkler ve Tatarlar Arasında (1394-1427), (Çev: Turgut Akpınar), İletişim, İstanbul.
• Semerkandî, Kemâleddîn Abdurrezzâk, (1383). Matla’-ı Sa’deyn ve Mecma’-ı Bahreyn, I-II, (Haz: Abdülhüseyn Nevâî), Pejuheşgâh-ı Ulûm-i İnsânî, Tahrân.
• Soslu, S. (2017). “Kapadokia Krallığı’nda Siyasi Evlilikler ve Kurulan İttifaklar”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt 36, Sayı 61, 9-29.
• Spuler, B. (2011), İran Moğolları -Siyaset, İdare ve Kültür İlhanlılar Devri /1220-1350, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Subaşı, Ö. (2021). Moğollarda Kadın, Evlilik ve Dış Siyaset, Selenge, İstanbul.
• Subaşı, Ö. (2022). “Siyasî Evlilikler Bağlamında Moğol Dış Politikası ve Kadın”, Anasay, Yıl 6, Sayı 21, 3-49.
• Şahin, S. (2017). Kıssa-i Temur-Name, Palet Yay., Konya.
• Şerefüddin Ali Yezdî, (2013) Emîr Timur-(Zafernâme), (Çev: Ahsen Batur), Selenge, İstanbul.
• Tacü’s-Selmânî, (1999). Tarihnâme, (Çev: İsmail Aka), TTK, 2. Baskı, Ankara 1999.
• Temir, A. (2002). "Moğol (veya Türk-Moğol) Hanlığı", Türkler, Cilt VIII, Ankara, 256-264.
• Togan, İ. (2003). “Turkic Dynasties: 9th to 15th Century”, EIC, (Ed: Suad Joseph, Leiden-Boston), Brill.
• Toğan, İ. (2002). "Çinggis Han ve Moğollar", Türkler, Cilt VIII, Ankara, 235-255.
• Tombuloğlu, T. (2020). “Timurlu Devletinde Yapılan İttifak Evlilikleri”, Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 4 (2), 322-334.
• Turğut, F. (2017. “Tarihsel Süreçte Aile Kurumunun Dönüşümü ve Geleceğine Yönelik Çıkarımlar”, Medeniyet ve Toplum, Cilt 1, Sayı 1, 93-117.
• Türcan, T. (2010). “Şeriat”, DİA, 38, İstanbul, 571-574.
• Türkçe Sözlük, (2011), (Haz: Şükrü Halûk Akalın), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Ürekli, M. (1993). “Celayirliler”, DİA, Cilt 7, İstanbul, 264-265.
• Vladımırcov, B. Y. (1950). Cengiz Han, (Çev: Hasan Ali Ediz), MEB, İstanbul.
• Vladımırcov, B. Y. (1987). Moğolların İçtimaî Teşkilatı, (Çev: Abdulkadir İnan), TTK, Ankara.
• Wing, P. (2016). “Introduction and Source fort he History of the Jalayirids”, The Jalayirid, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Woods, J. E. (1990). The Timurid Dynasty, Bloomington, Indiana University.
• Yağlı, A. R. (2016). Timur Tüzükatı –Bozkırın Töresi-, (1. Basım), Bilge Kültür Sanat, İstanbul.
• Yılmaz, B. (2002). Celayirliler Kabile-Devlet, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi.
• Yinanç, M. H. (2001). “Celâyir”, İA, Cilt 3, MEB Yay., Eskişehir 64-65.
• Yinanç, M. H. (1977). “Celâleddin Harzemşah”, İA, Cilt 3, İstanbul, 49-53.
• Yuvalı, A. (2017). İlhanlı Tarihi, Bilge Kültür Sanat, İstanbul.
• Yücel, M. U. (2001) “Kalmuklar”, DİA, Cilt 24, İstanbul, 267-268.
• Yücel, M. U. (2010). Moğollar Tarihi, İÜ Ders Kitabı, İstanbul.
• Yüksel, M. Ş. (2009). Timurlularda Din-Devlet İlişkisi, TTK, Ankara.
• Yüksel, M. Ş. (2010). “Meşruiyet Kaynağı Olarak Timurlu Kadını”, Ekev Akademi Dergisi, Cilt 14 Sayı 45, 237-246.
• Yüksel, M. Ş. (2011). “Timurlularda Kadın”, Ortaçağda Kadın, (Ed: Altan Çetin), Ankara, 569-592.
• Zhao, G. Q. (2001). “Marriage as Political Strategy and Cultural Expression: Mongolian Royal Marriages From World Empire to Yuan Dynasty, Yuan shi”, Biographies of Empresses and Imperial Concubines, Volume 114, New York.
• Zorlu, S. E. (2022). “Eski Türklerde ve Osmanlı Devleti’nde Meşruiyet İnancı Bağlamında Devlet Başkanının Belirlenmesi”, Necmeddin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5/2, 501-533.