OSMANLI DÖNEMİ TİCARİ ALANLARI: MANİSA KULA SİT ALANININ ARAŞTIRILMASI

Yıl 2025, Sayı: 66, 1 - 16, 20.01.2025

Özlem Atalan , Gizem Özer Baş , İpek Gölükcü , Eymen Tatlıhayat , Ahmet Yavuz Çamlı

https://doi.org/10.30794/pausbed.1477817

Öz

Kula, Manisa’nın tarihi ve geleneksel konut mimarisinin yoğun olarak görüldüğü ilçelerinden biridir. Araştırmanın amacı belirlenen sınırlar dahilinde, Kula Kentsel Sit alanındaki tarihi ticaret yapılarını kentsel ve mimari odaklı olarak ortaya çıkarmaktır. Kula’nın geleneksel konutları ve anıtsal yapılarını konu alan pek çok çalışma bulunmaktadır ancak tarihi çarşısı ve ticari yapılarını konu alan bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma, ilçedeki hem 1. Grup hem de 2. Grup korunması gerekli kültür varlıklarından olan bu yapıları ve bütüncül geleneksel çarşı dokusunu konu edinmesi ve bu kapsamda belgelemesi nedeniyle önemlidir. Araştırmada oldukça nitelikli bir ticari dokunun varlığı tespit edilmiştir. Bu alanda çok sayıda özgün niteliğini korumuş dükkân ve örnekleri az sayıda olan hanlar bulunmaktadır. Tarihi ticari yapıların büyük çoğunluğu özgün işlevini sürdüremeyip güncel ticari faaliyetlerle yeniden işlevlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kula , Manisa , Geleneksel Ticaret Alanları , Osmanlı Dönemi , Tarihi Ticari Yapılar

OTTOMAN PERIOD OF COMMERCIAL URBAN AREAS: RESEARCH OF MANİSA-KULA CONSERVATION AREA

Öz

Kula is one of the districts of Manisa where historical and traditional residential architecture is intensely seen. This study aims to reveal the historical commercial buildings in the Kula Urban Conservation Area within the determined limits, with an urban and architectural focus. There are many studies on the traditional houses and monumental buildings of Kula, but there is no study on the historical bazaar and commercial buildings. This study is important because it covers these structures, which are both Group 1 and Group 2 cultural assets that need to be protected, and the holistic traditional bazaar texture in the district and documents it in this context. In the research, the existence of a highly qualified commercial fabric was determined. In this area, there are many shops and inns with few examples that have preserved their original character. The majority of historical commercial buildings could not maintain their original function and were re-functioned with current commercial activities.

Anahtar Kelimeler

Manisa , Kula , Traditional Trade Areas , Ottoman Period , Historical Commercial Buildings

Kaynakça

• Ataş, A. (2017). Tarih, Kültür ve Lakaplarıyla Kula Katakeumene (Yanık Diyar). İzmir: TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Bozer, R. (1989). Kula’da Türk Mimarisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Bulut, Mehmet.(2020). “Civilization, Economy and Waqf in Ottoman Europe”, Journal of Nusantara Studies, vol. 5, no. 2, pp. 49-65.
• Cuinet, V. (1894). La Turquie d'Asie: Géographie Administrative, Statistique, Descriptive et Raisonnée de Chaque Province de l'Asie-Mineure. Paris: Leroux.
• Çelebi, E. (1935). Seyahatname, Anadolu. Suriye, Hicaz (1671-1672). İstanbul: Maarif Vekaleti Devlet Basımevi.
• Duran, B. & Çamlı, A. Y. (2019). Klasik Dönem Osmanlı Toplumu’nun Sosyo-Ekonomik Yapısı: Max Weber’in Patrimonyalizm Teorisi Çerçevesinde İncelenmesi. İstanbul: Hiper Yayın.
• Genç, M. (2012). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• İnalcık, H.(2015). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ. Çev. Ruşen Sezer, 20. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kurmuş, O. and Pullukçuoğlu, O. Y. (2020). “The Timar System: A Question of Financial Viability, 1470-1670”, Tarih İncelemeleri Dergisi, vol. 35, no. 2, pp. 521-576.
• Kılıç, L. A. (2018) “Kula Kazası Gayrimüslim Mahallelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı.” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol. 31, pp. 243-266.
• Pamuk, Ş. (2017). Türkiye’nin 200 yıllık İktisadi Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.