AMPLIFYING VOICES, SHAPING EXPERIENCE: THE FEMINIST QUESTS OF VIRGINIA WOOLF AND ŞİRİN TEKELİ

Yıl 2025, Sayı: 66, 393 - 404

Yeliz Kendir-gök

https://doi.org/10.30794/pausbed.1542469

Öz

This article aims to address a gap in feminist literature by comparing the lives, contributions, and social contexts of Virginia Woolf and Şirin Tekeli. Through the analysis of their works within cultural frameworks, it seeks to provide new insights into feminist thought, women’s rights, and gender roles. The study highlights parallels between the gender norms of their respective eras and the ongoing struggle for gender equality. By first providing an overview of Woolf and Tekeli, the analysis focuses on historical and cultural transformations in order to understand the complexities of gender dynamics. It applies Woolf’s concept of a “room of one’s own” as a metaphor for women’s intellectual and creative liberation. The study then transitions to Istanbul, focusing on Tekeli and the Women’s Library and Information Center Foundation’s efforts to challenge traditional gender norms and uncover hidden aspects of women’s lives. In summary, this article enhances the understanding of gender dynamics by highlighting the interrelated nature of Woolf’s and Tekeli’s feminist endeavors and their commitment to advancing women’s narratives.

Anahtar Kelimeler

Virginia Woolf, Şirin Tekeli, feminist literature, gender equality, feminist quests.

SESLERİ YÜKSELTMEK, DENEYİMİ ŞEKİLLENDİRMEK: VIRGINIA WOOLF VE ŞİRİN TEKELİ’NİN FEMİNİST ARAYIŞLARI

Öz

Bu makale, feminist literatürdeki boşluğu gidermeyi hedefleyerek Virginia Woolf ve Şirin Tekeli’nin yaşamlarını, katkılarını ve toplumsal bağlamlarını karşılaştırmaktadır. Eserlerinin kültürel çerçeveler içinde analiz edilmesi yoluyla feminist düşünce, kadın hakları ve toplumsal cinsiyet rolleri konularında yeni bir bakış açısı sunmayı amaçlar. Çalışma, her iki dönemdeki toplumsal cinsiyet normları ve süregelen toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi arasındaki benzerlikleri ortaya koyar. Woolf ve Tekeli’nin kısa biyografik özetleriyle başlayan analiz, toplumsal cinsiyet dinamiklerinin karmaşıklığını anlamak için tarihsel ve kültürel dönüşümleri vurgular. Woolf’un kadınların entelektüel ve yaratıcı özgürlüğüne dair bir metafor olarak kullandığı “kendine ait bir oda” kavramını derinlemesine inceler. Ardından, İstanbul’a odaklanarak, Tekeli ve Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nın toplumsal normlara karşı çıkma ve kadınların yaşamlarının örtük yönlerini ortaya çıkarma çabalarını değerlendirir. Sonuç olarak, makale, Woolf ve Tekeli’nin feminist mücadelelerinin kesişim noktalarını ve kadın anlatılarını ilerletmeye yönelik ortak kararlılıklarını vurgulayarak toplumsal cinsiyet dinamiklerine ilişkin anlayışı derinleştirir.

Anahtar Kelimeler

Virginia Woolf, Şirin Tekeli, feminist literatür, toplumsal cinsiyet eşitliği, feminist arayışlar.

Kaynakça

• Beauvoir, S. de (1963). Memoirs of a Dutiful Daughter. (Trans. James Kirkup). New York: Harper & Row.
• Beauvoir, S. de (1963/1985). Force of Circumstance, trans. Richard Howard, Harmondsworth: Penguin.
• Beauvoir, S. de (1972) The Second Sex (Harmondsworth: Penguin).
• Bianet (17 June 2017). “10 Maddede Türkiye’de Kadın Hareketi” (10 Articles on the Women’s Movement in Turkey). Accessed August 21, 2023. https://m.bianet.org/bianet/kadin/187536-10-maddede-turkiye-de-kadin-hareketi .
• Chen, Z. (2016). Comparative Analysis on Female Images and Discourse Power of Feminism between Woolf and Beauvoir. In 2016 4th International Education, Economics, Social Science, Arts, Sports and Management Engineering Conference (IEESASM 2016), pp. 1323-1326. Atlantis Press, 2016.
• Çakır, S. (2009). Şirin Tekeli: Siyaset Biliminde Yeni Bir Soluk, Söyleşi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, issue: 40: 109-118.
• Çakır, S. (2022). “Şirin Tekeli (1944-2017) Akademiden Feminist Harekete İflah Olmaz Bir Optimist”. In 40 Kadın, 40 Hayat, 1282-1333. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi.
• Çınar, S., & de Haan, F. (2018). About Sirin Tekeli. Aspasia, 12, 134-136.
• DeWitt, A. (2013). Moral authority, men of science, and the Victorian novel (Vol. 84). Cambridge University Press.
• Direk, Z. (2009). Simone de Beauvoir: abjeksiyon ve eros etiği. Cogito, 58, 11-39.
• Dijital Topuklar (28 September 2018). “Türkiye’de Feminizmi Canlandıran Kadınlardan: Şirin Tekeli” (Women Revitalizing Feminism in Turkey: Şirin Tekeli). Accessed August 23, 2023. https://dijitaltopuklar.com/2018/09/turkiyede-feminizmi-canlandiran-kadinlardan-sirin-tekeli/ .
• Fallaize, E. (2007). Simone de Beauvoir and the demystification of woman. In A History of Feminist Literary Criticism, edited by Gill Plain and Susan Sellers, 85-100. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fernald, A. (2006). Virginia Woolf: Feminism and the Reader. England: Palgrave Macmillan.
• Goldman, J. (2007). “The Feminist Criticism of Virginia Woolf.” In A History of Feminist Literary Criticism, edited by Gill Plain and Susan Sellers, 66-85. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı: Kadın Merkezli Bir Kütüphane ve Arşiv (n.d.). “Hakkımızda” (About Us). Accessed August 21, 2023. http://kadineserleri.org/hakkimizda/ .
• Kandiyoti, D. (1987). Emancipated but Unliberated? Reflections on the Turkish Case. Feminist Studies 13, no. 2: 317-338.
• Lanser, S. S. (1992). Fictions of Authority: Women Writers and Narrative Voice. New York: Cornell University Press.
• Marcus, J. (1987). Virginia Woolf and the languages of patriarchy. Accessed at: https://archive.org/details/virginiawoolflan0000marc
• Marcus, L. (2000). “Woolf’s Feminism and Feminism’s Woolf.” In The Cambridge Companion to Virginia Woolf, edited by Sue Roe and Susan Sellers. Cambridge: Cambridge University Press.
• Mehrpouyan, A., & Zakeri, E. (2023). Critical Feminist Discourse and Authorial Identity in Contemporary Women’s Writers: Woolf, Daneshvar, and Farrokhzad. Journal of Critical Studies in Language and Literature 4, no. 2 (2023): 30-39.
• Navaro-Yaşın, Y. (2000). Evde Taylorizm”: Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Evişinin Rasyonelleşmesi. Toplum ve Bilim 84: 51-74.
• Prionty, A. Z. (2022). Fallen” to new women: reflection on the social condition of women in light of modernist expression in the novels of Virginia Woolf and Kate Chopin (Doctoral dissertation, Brac University).
• Sancar, S. (2009). “Türkiye’de Feminizmin Siyasal Bilimlere Etkisi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 40: 119-132.
• Shihada, I. M. (2005) A Feminist Perspective of Virginia Woolf’s Selected Novels Mrs Dalloway and To the Lighthouse. 119-147. Accessed at: https://ssrn.com/abstract=2645411
• Urgan, M. (1995). Virginia Woolf: Yaşantı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, Kindle.
• Tekeli, Ş. (1981). Women in Turkish politics. Women in Turkish society. Brill: 293-310.
• Tekeli, Ş. (1992). Europe, European feminism, and women in Turkey. Women’s Studies International Forum, 15, no. 1: 139-143.
• White, J. B. (2003). State feminism, modernization, and the Turkish republican woman. NWSA Journal, 145-159.
• Wiesner-Hanks, M. E. (2021). Gender in history: Global perspectives. West Sussex/UK: Wiley Blackwell.
• Woolf, V. (2018). A Passionate Apprentice: The Early Journals 1897-1909. Random House.
• Woolf, V. (2019). A Room of One’s Own, İstanbul: Ren Kitap.
• Yüksel, M. (2006). The Encounter of Kurdish Women with Nationalism in Turkey. Middle Eastern Studies 42, no. 5: 777-802.