EXAMINING THE ISSUES, NEEDS, AND EXPECTATIONS FACED BY SINGLE MOTHERS

Yıl 2025, Sayı: 67, 271 - 289

Seda Kılıç , Gökhan Boduroğlu , Cansu Alayvaz Güngör

Öz

Single-parent families are structures where one parent assumes responsibility for childcare and meeting the needs of the children due to various reasons. This study aims to gain an in-depth understanding of the challenges women living as single parents face, their coping strategies, the support they receive, and their needs and expectations. The research was conducted using a qualitative research method, and in-depth face-to-face interviews were conducted with 26 single mothers residing in Çorum province, selected through snowball sampling. The data obtained from the interviews were analysed using content analysis via the MAXQDA software. The findings reveal that single mothers utilise both formal and informal support systems while coping with economic, psychological, and social challenges. The study highlights that women living as single parents particularly demand greater financial support, flexible working conditions, and educational and psychological support for their children. This research provides significant insights into the lived experiences of single mothers and the types of support they require during this process.

Anahtar Kelimeler

Family, Single Parent, Single Parent Women, Challenges, Support Systems

Etik Beyan

Approval for the study has been obtained from the Non-Invasive Research Ethics Committee of Hitit University with decision number 2024-013 dated June 5, 2024

TEK EBEVEYN OLARAK KADINLARIN KARŞILAŞTIĞI SORUN, GEREKSİNİM VE BEKLENTİLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Tek ebeveynli aileler, çeşitli nedenlerle tek bir ebeveynin çocuk bakımını ve ihtiyaçlarını karşıladığı aile yapılarıdır. Bu araştırma, tek ebeveyn olarak yaşamını sürdüren kadınların karşılaştıkları zorlukları, karşılaşılan zorluklarla başa çıkma yöntemlerini ve alınan destekler ile gereksinimler ve beklentilerini derinlemesine anlamayı amaçlamaktadır. Araştırma nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve kartopu örnekleme tekniği kullanılarak Çorum ilinde ikamet eden 26 tek ebeveyn kadınla yüz yüze olarak derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler, MAXQDA programı aracılığıyla içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre tek ebeveyn olarak kadınlar karşılaştıkları ekonomik, psikolojik, sosyal zorluklarla başa çıkarken bu süreçte formel ve informel desteklerden yararlanmaktadır. Araştırma, tek ebeveyn olarak yaşamını sürdüren kadınların özellikle daha fazla ekonomik destek, esnek çalışma koşulları, çocukların eğitim ve psikolojik destekleri gibi destekleri talep etmekte olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma, tek ebeveyn olarak yaşamını sürdüren kadınların yaşam deneyimlerini ve bu süreçte ihtiyaç duydukları destekleri anlamaya yönelik önemli katkılar sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Aile, Tek Ebeveyn, Tek Ebeveyn Kadınlar, Zorluklar, Destek Sistemleri

Etik Beyan

Çalışma ile ilgili etik kurul Hitit Üniversitesi Gİrişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulundan 05.06.2024 tarih ve 2024-013 karar numarası ile alınmıştır.

Kaynakça

• Acar, H. (2001). Tek Ebeveynli Ailelere Yönelik Feminist Sosyal Hizmet Müdahalesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 12(3):13-25.
• Afyonoğlu, M., Bayyar, A., Kesen, N., Morgül, B. (2021). Tek Ebeveyn Kadınların Sorunlarının Sosyal Hizmet Perspektifinden Değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 5(2):85-107.
• ASAGEM. (2011). Tek Ebeveynli Aileler Araştırması. Ankara:T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Aydıner Boylu, A. (2014). Tek Ebeveynli Ailelerde Finansal Sıkıntı Ve Fonksiyonlar Arasındaki Ilişkinin Incelenmesi. H. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1):55-72
• Bingöl, Ü. (2022). Tek Ebeveyn Kadının Sosyal Dışlanmışlık Durumları ve Etkileyen Faktörler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi.
• Boztilki, M. (2022). Tek Ebeveynli Ailelerde Sosyal Sermaye Gelişimi ve Güvenin Önemi: Yalnız Anneler Odaklı Bir Çalışma. Journal of Emerging Economics and Policy 7(2):248-262.
• Burgund, A., Pantelic, M. ve Milanovic, M. (2013). Single-Parent Families: Social Status, Needs, and Challenges. Human: Journal for Interdisciplinary Studies, 3(1).
• Chant, S. (1997). Women-Headed Households: Diversity and Dynamics in the Developing World. Houndmills: Basingstoke: MacMillan Press.
• Creswell J.W., (2014). Nitel Araştırma Yöntemleri (Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni). (M. Bütün ve SB. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Yayınevi.
• Çoban, M.N. (2021). Tek Ebeveyn Olarak Annelik Deneyiminin Sosyal Politika Yaklaşimi Çerçevesinde İncelenmesi: Türkiye- Almanya Karşilaştirması, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi
• Çobanoğlu, A. (2020). Türk Aile Yapısında ve Kültüründe Yakın Gelecekte Önem Kazanacağı Öngörülen Değişimler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 68-80.
• Çoşan, B. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Sosyoekonomik Bir Problem Olarak Tek Ebeveynli Aile Olgusunun Çok Boyutlu Değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi (41): 258-294.
• Demir, S. ve Çelebi, Ş. (2017). Tek Ebeveynli Ailelerin Sorunları: Nitel Bir Araştırma. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi 7(13):111-128.
• Demirel, B. ve Buz, S. (2021). Tek Ebeveynli Hanelerdeki Kadınların Rol ve Sorumluluklarındaki Değişimler ve Deneyimledikleri Güçlükler, Akademik Hassasiyetler, 8(17):157-192.
• Falana, B., Bada, F. ve Ayodele, C. (2012). Single-Parent Family Structure, Psychological, Social and Cognitive Development of Children in Ekiti State. Journal of Educational Developmental Psychology 2(2), 158-164.
• Fitchen, J. (1995). The Single -Parent family and welfare reform: Is Marriage the Solution? Community Report 3, 3-6.
• Gladding, S. (2015). Aile terapisi. (Çev: İ. Keklik ve İ. Yıldırım). Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yayınları, Ankara.
• Günaydın, D. (2021). Yoksulluğun Çocuklar Üzerindeki Etkileri: Nesiller Arası Yoksulluk Döngüsünü Kırmak İçin Yaklaşımlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (41), 155-183.
• Hanson, S. (1986). Healthy Sİngle Parent Families. Family Relations (35):125-132.
• Hanson, S., Heims, M., Julian, D. ve Sussman, M. (2014). Single Parent Families: Diversity, Myths and Realities. Binghamton: Routledge Doi: 10.4324/9781315801124.
• Hill, R. (1986). Life Cycle Stages for Types of Single Parent Families:Of Family Development Theory. National Council on Family Relations 35 (1) , 19-29 doi:10.2307/584278.
• Karaaslan, İ., Opçin, E. (2020). Tek Ebeveynli Ailelerin Aldıkları Sosyal Yardımlar Ve Sosyal Yardım Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(2), 81-103.
• Karaca Aydın, S. (2019). Kadınlar Için Tek (Yalnız) Ebeveynlik ve Zorlukları. Atatürk Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), 23-34.
• McLanahan, S. (1988). The Consequences of Single-Parenthood for Subsequent Generations. Focus 11 (3), 16-21.
• Millar, J. ve Ridge, T. (2009). Relationships of Care: Working Lone Mothers, Their Children and Employment Sustainability. Journal of Social Policy, (38):103–121.
• Mueller, D. ve Cooper., P. (1986). “Children of Single Parent Families: How They Fare As Young Adults.”. Family Relations (35) 1, 169-176.
• Nieuwenhuis R. R. ve Maldonado, L. (2018). Conclusion. R. Nieuwenhuis , & L. Maldonado içinde, The Triple Bind of Single-Parent Families: Resources, Employment and Policies (s. 449-457). Bristol: Policy Press.
• Örünğ, S. ve Feyzioğlu, S. (2011). Tek Ebeveynli Aileler. (1. Baskı). Ankara: T.C Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Ratel, T. (2005). One Day At A Time: Single-Parent Mothers in Academe. Retrieved July 2024, from http://www.sfu.ca/palys/ratel.htm.
• Rattay, P., Öztürk, Y., Geene , R., Sperlich, S., Kuhnert, R., Neuhause, H. ve Starker, A. (2024 ). Healt of Single Mothers and Fathers in Germany. Results of GEDA Studies 2019-2023. Journal of Health Monitoring 9 (3), doi:10.25646/12193.
• Richards, L. ve Schimege , C. (1993). Problems and Strength of Single. Parent Families, Implications for Practice and Policy. Family Relations (42):277-285.
• Ridge, T. (2009). Living with poverty: A review of the literature on children and families (research report no. 594). Bath: Centre for the Analysis of Social Policy, University of Bath.
• Schlesinger, B. (1966). The One-Parent Family: An Overview. The Family Life Coordinator 15(4)1: 133-138 https://doi.org/10.2307/581542.
• Stritzel, H. ve Crosnoe, R. (2023). Unpacking The Linkages Between Single Parent Households And Early Adolescent Adjustment. Social Science Research, 110(1).
• Ozansoy Tunçdemir, N. (2023). Toplumsal Cinsiyet ve Annelik: Kadınların deneyimleri üzerinden nitel bir araştırma. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, VII(1), 178-207.
• TÜİK (2023). İstatistiklerle Aile . Türkiye İstatistik Kurumu: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile-2023-53784#:~:text=Tek%20%C3%A7ekirdek%20aile%20olarak%20ifade,63%2C8’e%20geriledi adresinden alındı.
• Ülken, E., ve Odacı, H. (2024). Tek Ebeveyn Annelere Yönelik Psikolojik Sağlamlığı Geliştirme Psiko-Eğitim Programı. Toplum ve Sosyal Hizmet, 35(2), 227-251. https://doi.org/10.33417/tsh.1287235
• Ünal, N. (2014). Tek Ebeveyn Annelere Yönelik Sosyal Politikalar: Farklı Ülke Örnekleri. (Uzmanlık Tezi). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
• Weinraub, M. ve Wolf, B. (1983). Effects of Stress and Social Supports on Mother-Child Interac-Tions In Single- And Two-Parent Families. Child Development, (54):1297-131.
• Wells Gladow, N. ve Ray, M. (1986). The impact of support systems on the well-being of low-income single parents. Family Relations , (35):114-124.
• Yıldırım, E. (2011). Aile ve Evlilik Türleri, Aile Sosyolojisi, (Ed: E.Canatan ve E. Yıldırım), Açılım Kitap, İstanbul.