Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerinin İncelenmesi (Karaman İli Örneği)

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1 - Cilt: 6 Sayı: 1, 19 - 40, 14.07.2016

Melek Demirel Özlem Sadi Miray Dağyar

Öz

Bu çalışmada, Karaman ili Fen Bilimleri öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme (YBÖ) yeterlik düzeylerini belirleyip, bu düzeyin öğretmenlerin cinsiyeti, kıdem düzeyleri, görev yaptıkları okul türü ve uzmanlık alanları değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Araştırma evrenini 2012-2013 öğretim yılında Karaman ilinde görev yapmakta olan 216 Fen Bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Basit seçkisiz örnekleme yoluyla belirlenmiş olan araştırma örneklemi ise, 48 kadın ve 56 erkek öğretmen olmak üzere 104 fen bilimleri öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışmada genel tarama modelleri esas alınmıştır. Veriler Hürsen (2011) tarafından geliştirilen “Yaşam Boyu Öğrenme Yeterlik Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, Karaman ili Fen Bilimleri öğretmenlerinin YBÖ yeterlik düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin YBÖ yeterlik düzeyleri arasında, cinsiyet, kıdem süresi, okul türü ve uzmanlık alanına göre anlamlı bir farklılık olmadığı; ancak ölçeğin her bir alt boyutu açısından analiz yapıldığında, öğretmenlerin dijital yeterlik düzeylerinin mesleki kıdem sürelerine göre değiştiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşam boyu öğrenme, Yaşam boyu öğrenme yeterlikleri, Fen Bilimleri öğretmeni.

An Investigation of Science Teachers’ Lifelong Learning Competencies (The Case of Karaman)

Öz

The aim of the study is to examine lifelong learning competencies of science teachers who work in Karaman, on the basis of their gender, years of experience, types of schools, and professional subject areas. The study population comprised 216 science teachers working in Karaman, a small city in Turkey, during the 2012–2013 academic years. The sample of the study, which is determined by simple random sampling method, comprised 104 teachers, 48 female and 56 male. The survey model was used in the study. The data were obtained using the “Lifelong Learning Competence Scale”, developed by Hürsen (2011). According to the results, the science teachers’ levels of lifelong learning competencies are high. Also, the results of the study show no significant differences between the levels of competencies with respect to teachers’ gender, years of experience, types of schools and subject areas. However, in terms of each of the sub-dimensions of the scale, a significant difference was found between the levels of digital competencies with respect to the teachers' years of experience.

Anahtar Kelimeler

Lifelong learning, Lifelong learning competencies, Science teacher.

Kaynakça

• Retrieved March 30, 2013 from
• Bryce, J. & Withers, G. (2003). Engaging secondary school students in lifelong learning. Camberwell: Australian Council for Educational Research.
• Budak, Y. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve ilköğretim programlarının hedeflemesi gereken insan tipi. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 693-708.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Can, T. (2005). Eğitimde teknolojik lider gereksinimi. V. International Educational Technologies Conference (pp. 274-281). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Candy, Philip C. (2003). Lifelong learning and information literacy. National commission on libraries and information science and national forum on information literacy. U. S. Retrieved March 1, 2014, from http://www.nclis.gov/libinter/infolitconf&meet/papers/candy-fullpaper.pdf.
• Çelik, F., Kocaman, F. & Önal, A. S. (2006). Burdur ili merkez ilçe ilköğretim öğretmenlerinin bilgisayar okur-yazarlık seviyeleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 1-13.
• Çelikten, M.; Şanal, M & Yeni, Y., (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19 (2), 207-237.
• Çilenti, K. (1992). İlkokullarımızdaki fen eğitiminde çağdaşlıktan ne kadar uzaktayız? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 64 (2), 63-71.
• Çolakoğlu, J. (2002). Yaşam boyu öğrenmede motivasyonun önemi. Milli Eğitim Dergisi, 155-156. Retrieved September 3, 2012, from http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/155-156/colakoglu.htm.
• Çoşkun Y. & Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 108-120.
• Demetriadis, S., Barbas, A., Molohides, A., Palaigeorgiou, G., Psillos, D., Vlahavas, I., Tsoukalas, I. & Pombortsis, A. (2003). Cultures in negotiation: teachers’ acceptance/resistance attitudes considering the infusion of technology into schools. Computers & Education, 1 (41), 19-37.
• Demirel, M. (2009). İlköğretim programlarına yaşam boyu öğrenme becerileri açısından eleştirel bir bakış. 1. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Duschl, Richard A. (1983), The elementary level science methods course: Breeding ground of apprehension toward science: A case study. Journal of Research in Science Teaching, 20 (8), 745-754.
• Erdem, M., Yılmaz, A. & Akkoyunlu, B. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık özyeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. International Educational Technology Conference (IECT), 6 - 8 Mayıs 2008. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Fraenkel J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education. USA: McGraw Hill.
• Gencel Evin, İ. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine yönelik algıları. Eğitim ve Bilim, 170 (38), 237-252.
• Gezer, B. & Sevim, Y. (2006). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin internet kullanımlarının mesleki gelişimlerine etkisi (Elazığ ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 79-84.
• Güleç, İ., Çelik, S. & Demirhan, B. (2012). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2 (3), 34-48.
• Günüç, S., Odabaşı, H. F. & Kuzu, A. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: Bir twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (4), 436-455.
• Günüç, S., Odabaşı, H. F. & Kuzu, A. (2012). Yaşam boyu öğrenmeyi etkileyen faktörler. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 309-325.
• Hürsen, Ç. (2011). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yaklaşımına yönelik görüş, tutum ve yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Unpublished doctorate thesis, Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kıbrıs.
• İşman, A. (2002). Sakarya ili öğretmenlerinin eğitim teknolojileri yönündeki yeterlilikleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1 (1). 72-91.
• Karacaoğlu, Ö. C. (2012). Öğretmenlerin yeterlik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1) 70-97.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Knapper, C. K. & Cropley, A. J. (2000). Lifelong learning in higher education. London: Kogan Page.
• Koehler, M. J., Mishra, P., & Yahya, K. (2007). Tracing the development of teacher knowledge in a design seminar: Integrating content, pedagogy and technology. Computers & Education, 49, 740-762.
• Konokman-Yavuz, G. & Yelken-Yanpar, T. (2014a). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 267-281.
• Konokman-Yavuz, G. & Yelken-Yanpar, T. (2014b). Investigation of preschool teacher candidates' attitudes towards learning and their entrepreneurship. International Online Journal of Educational Levels, 6 (3), 648-665.
• Konokman-Yavuz, G., Yelken-Yanpar, T. & Tokmak-Sancar, H. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının TRAB'lerine ilişkin algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Mersin üniversitesi Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (2), 66684.
• Kurbanoğlu, S. & Akkoyunlu, B. (2001). Öğrencilere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 81-88.
• MEB (2010). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı, PISA 2009 ulusal ön raporu. MEB, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara. Retrieved June 19, 2014, from http://yegitek- meb.gov.tr.
• Mishra, P. & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108 (6), 1017–1054.
• Morgil, F. İ., & Yılmaz, A. (1999). Fen öğretmeninin görevleri ve nitelikleri, fen öğretmeni yetiştirilmesine yönelik öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (15), 181-186.
• O’Donnell, E. (1996). Integrating computers into the classroom: The missing key. London: The Scarecrow.
• Özçiftçi, M. & Çakır, R. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve eğitim teknolojisi standartları öz-yeterliklerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5 (1), 1-19.
• Özkılıç, R & Korkmaz, N. H. (2004). Sosyal bilimler, fen bilimleri ve beden eğitimi spor öğretmenlerinin sınıfta zaman yönetimine ilişkin davranışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 281- 293.
• Özel, E. (2012). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojilerine yönelik tutum ve davranışları. Eastern Geographical Review, 31, 129-144.
• Reinsch, E. (2007). The relationship among lifelong learning, emotional intelligence and life satisfaction for adults 55 years of age or older. Unpublished doctorate thesis, University of Illinois, ABD.
• Richardson, P. L. (1978). Lifelong learning and public policy. Washington D.C: U.S. Government Printing Office, Rotwell.
• Selvi, K. (2011). Teacher’s lifelong learning competencies. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 1 (1), 61-69.
• Slaus, I., Kokotovic, A. S., & Morovic, J. (2004). Education in countries in transition facing globalization - A case study Croatia. International Journal of Educational Development, 24, 479-494.
• Soran, H., Akkoyunlu, B. & Kavak, Y. (2006). Yaşam boyu öğrenme becerileri ve eğiticilerin eğitimi programı: Hacettepe Üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 201-210.
• Steward, A. (2009). Continuing your professional development in lifelong learning. London, GBR: Continuum International Publishing.
• Şahin, Ç. & Arcagök, S. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (14), 394-417.
• Şahin, M., Akbaşlı, S. & Yelken Yanpar, T. (2010). Key competences for lifelong learning: The case of prospective teachers. Educational Research and Review, 5 (10), 545-556.
• Uzunboylu, H. & Hürsen, Ç. (2011). Lifelong learning competence scale (LLLCS). The study of validity and reliability. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 449-460.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (17), 1-16.
• Valanides, N. & Angeli, C., (2008). Professional development for computer-enhanced learning: A case study with science teachers. Research in Science and Technological Education, 26 (1), 3-12.
• Yıldırım, R. (2001). Öğrenmeyi öğrenmek. İstanbul: Sistem.
• Yiğit, D., Demiralay, R. & Karadeniz, Ş. (2008). Proje temelli öğrenme ile bilgi okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi üzerine bir uygulama. 2. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu. 16-18 Nisan 2008, Ege Üniversitesi, İzmir.