Ortaokul Öğrencilerinin Elektrik Konusuna İlişkin Gösterim Türleri Arasındaki Geçiş Yapabilme Durumlarının Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 5 - Cilt: 5 Sayı: 5, 607 - 624, 14.07.2016

Ebru Ezberci Mehmet Altan Kurnaz Nezihe Gökçen Bayri

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin elektrik konusuna ilişkin metin, resim, tablo ve grafik gösterim türleri arasında geçiş yapabilme durumlarını ortaya çıkarmaktır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay çalışması niteliği taşımaktadır. Çalışma grubunu, 2012-2013 öğretim yılı içerisinde bir ortaokulda öğrenim görmekte olan 6., 7. ve 8. sınıf düzeylerinin her birinden 50 olmak üzere toplam 150 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerin gösterim türleri arası geçiş yapabilme durumlarını belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından elektrik konusuna ilişkin ölçme aracı geliştirilmiştir. Ölçek, her bir gösterim türünden (metin, resim, tablo ve grafik) diğerine geçişi sorgulayan açık uçlu sorulardan oluşmaktadır. Verilerin analizinde doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda, belirli kriterler belirlenerek, öğrenciler tarafından verilen cevapların niteliği için kodlamalar oluşturulmuş ve sorular belirli boyutlar altında değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, elektrik konusunda öğrencilerin gösterim türleri arası geçişleri sergilemede yeterli olmadıkları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde, elektrik konusunun öğretimi sırasında gösterim türleri arası geçişlere dikkat çeken öğretim uygulamalarına ve ölçme-değerlendirme süreçlerinde gösterimler arası geçişleri yansıtan sorulara yer verilmesi; ders kitaplarındaki değerlendirme sorularının bu doğrultuda düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Elektrik, Gösterim, Gösterim türleri, Gösterim türleri arası geçiş.

Determination of Secondary School Students’ Ability of Making Transitions between Representations Related to the Electricity

Öz

The aim of this study was to reveal secondary school students’ ability of making transitions between text, picture, table and graphic representations related to the electricity. The research is a case study of the qualitative research methods. The working groups of the study were totally 100 students, including 50 from each of 6th, 7th and 8th students, studying at a secondary school in the 2012-2013 academic year. To determine the students’ status of transitions in representations, a measurement tool relating to the subject of electricity was developed by researches. The measurement consists open-ended questions which questioned transitions representations (text, images, tables and graphics) with each other. Document analysis method was used in data analysis. In this context, determining specific criteria, established codes in accordance with the given answers by the students and the questions was evaluated in certain dimensions. Consequently, students were found to be inadequate to present transitions in representations in electricity. When the results are evaluated, it was suggested that during the teaching of electricity topic, teaching practices to draw attention to transition between different representations and in measurement-assessment processes, the questions reflecting the transition between different representations should be given; regulation the assessment questions in textbooks in this direction is recommended.

Anahtar Kelimeler

Electricity, Representation, Representation types, Transitions in representations.

Kaynakça

• Ainsworth, S. (1999). The functions of multiple representations. Computers and Education, 33, 131-152.
• Ainsworth, S., (2006). DeFT: A conceptual framework for considering learning with multiple representations. Learning and Instruction, 16, 183-198.
• Ainsworth, S. & Van Labeke, N. (2002). Using a multi-representational design framework to develop and evaluate a dynamic simulation environment. International Workshop on Dynamic Visualizations and Learning,18-19 July 2002. Tubingen, Germany.
• Bayri, N.G. (2014). Sekizinci sınıf öğrencilerinin basınç konusuyla ilgili gösterim türleri arasında geçiş yapabilme durumlarının incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
• Cansız Aktaş, M. (2014). Nitel veri toplama araçları. In M. Metin (Ed), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (pp.337-371). Ankara: Pegem Akademi.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Delice, A., & Sevimli, E. (2010). Öğretmen adaylarının çoklu temsil kullanma becerilerinin problem çözme başarıları yönüyle incelenmesi: Belirli integral örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory & Practice, 10(1), 111-149.
• Duval, R. (2002). The cognitive analysis of problems of comprehension in the learning of mathematics. Mediterranean Journal for Research in Mathematics Education, 1(2), 1–16.
• Ercan, J. (2014). Öğretmen adaylarının fen öğretiminde kullandıkları çoklu temsiller: bir eylem araştırması. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Even, R. (1998). Factors involved in linking representations of functions. Journal of Mathematical Behavior, 17(1), 105-121.
• Goldin, G. A., & Kaput, J. J. (1996). A joint perspective on the idea of representation in learning and doing mathematics. In L. P. Steffe, P. Nesher, P. Cobb, G. A. Goldin, & B. Greer (Eds.), Theories of mathematical learning (pp. 397-430). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Hançer, A.H., Şensoy, Ö., & Yıldırım, H.İ. (2003). İlköğretimde çağdaş fen bilgisi öğretiminin önemi ve nasıl olması gerektiği üzerine bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(13), 80-88.
• Kurnaz, M. A., Gültekin, N. G., & Çağlar, A. (2012). Dört ve beşinci sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında yer alan gösterim yöntemlerinin 'kuvvet ve hareket' üniteleri kapsamında incelenmesi. Paper presented at Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim Bilimleri Araştırmaları Sempozyumu, Sinop, Türkiye.
• Kurnaz, M. A. (2013). Investigation of the student teachers’ skills of transition between multiple representations about pressure. International Journal of Academic Research Part B, 5(1), 66-71.
• Kurnaz, M. A. & Yüzbaşıoğlu, M. K. (2013). Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Sınavlarının bazı gösterim türleri arasındaki geçişler açısından incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 267-279.
• Kurnaz, M.A., & Bayri, N.G. (2015). Investıgatıon of the secondary school students transition situations between different representation types. International Conference on New Horizons in Education, 10- 12 June 2015. Barcelona.
• MEB (2013). İlköğretim Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Retrieved March 13, 2015, from http://ttkb.meb.gov.tr/www/guncellenen-ogretim-programlari/icerik/151
• Özdemir, Ş. (2012). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının çoklu temsiller kullanılarak problem çözme algılarının açınsanması. Unpublished master’s thesis, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Prain, V., & Waldrip, B. (2006). An exploratory study of teachers’ and students’ use of multi‐modal representations of concepts in primary science. International Journal of Science Education, 28(15), 1843-1866.
• Shipstone, D. M., Rhöneck, C. V., Jung, W., Kärrqvist, C., Dupin, J. J., Johsua, S., & Licht, P. (1988). A study of students’ understanding of electricity in five European countries. International Journal of Science Education, 10(3), 303-316.
• Sönmez, G., Geban, Ö., & Ertepınar, H. (2001). 6. sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2001. İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
• Thomas, N., Mulligan, J. T., & Goldin, G. A. (2002). Children's representations and cognitive structural development of the counting sequence 1-100. Journal of Mathematical Behavior, 21, 117-133.
• Ünsal, Y., & Güneş, B. (2003). İlköğretim 6. sınıf fen bilgisi ders kitabının fizik konuları yönünden incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 115-130.
• URL-1, FORECA, Retrieved April 15, 2015 from http://www.foreca.com/Turkey/Nigde
• Yeşilyurt, E. (2006). Öğretmenlerin öğretim araç ve gereçlerini kullanma durumlarını etkileyen faktörler. Unpublished master’s thesis, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Yeşilyurt, M. (2006). İlköğretim ve lise öğrencilerinin elektrik kavramı ile ilgili düşünceleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 5(17), 41-59.
• Yeşilyurt, E. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine yönelik yeterlik algıları. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 71-100.
• Yeşilyurt, E. (2012). Öğretmen adaylarının bilişsel alanla ilgili sınama durumu soruları yazma yeterliklerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 519-530.
• Zou, X., (2000). The use of multiple representations and visualizations in student learning of ıntroductory physics: an example from work and energy documents. Unpublished doctorate dissertation, The Ohio State University, Columbus, Ohio.