Anne Değerler Eğitimi Programının 5-6 Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 4 - Cilt: 4 Sayı: 4, 103 - 116, 14.07.2016

Seviye Neslitürk Mehmet Engin Deniz

Öz

Bu araştırma, anasınıfına devam eden çocukların annelerine verilen Anne Değerler Eğitimi Programının (ADEP) 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubunun her birinde 24 çocuk yer almıştır. Deney grubundaki çocukların annelerine her biri 120-150 dakika olmak üzere 9 haftalık, 18 oturum Anne Değerler Eğitimi Programı (ADEP) uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Sosyal Beceri Geliştirme Sistemi Aile Formu kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda kontrol grubunda anlamlı bir farklılaşma gözlenmezken, uygulanan programın deney grubundaki çocukların iletişim, işbirliği, kendini ifade etme, sorumluluk, empati, grupla birlikte hareket etme ve kendini kontrol etme ile ilgili sosyal becerilerini anlamlı düzeyde arttırmada etkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, yapılan kontrol testi sonucunda da bu etkinin iletişim dışında diğer sosyal beceriler de kendini gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Okulöncesi eğitim, Değer eğitimi, Sosyal beceri.

The Effect of Mother Value Training Program to The Social Skill Levels of The 5-6 Years Old Children

Öz

This research is planned on the purpose of investigation the effect of Mother Value Training Program (ADEP), which is provided to the mothers of children who attend kindergarten, to the social skills level of 5-6 years old children. In the study, pretest-posttest and experimental research design including the control and experimental groups was used; there were 24 children in each group. The Mother Value Training Program (ADEP) is applied to the mothers of children in the experimental group during 9-weeks. There are 18 sessions and the duration of each is 120 -150 minutes. For the collection of data, Social Skills Improvement System “SSİS” Parent Form was used. As a result of the analyses, a significant difference was not observed in the control group. However, significantly increasing effect in the social skills related to the communication, cooperation, self-expression, responsibility, empathy, acting together with the group and self-control was observed in the experimental group children. In addition, as a result of the screening test, this effect was also observed in other social skills other than communication.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, Values education, Social skills

Kaynakça

• Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arıkan, A. (2011). Değerler eğitiminin tanımı, önemi ve kapsamı. In A. Arıkan(Ed.), Okulöncesi dönemde değerler eğitimi (pp.1-26). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisi.
• Avcıoğlu, H. (2004). Okulöncesi dönemdeki çocuklara sosyal becerilerin öğretilmesinde işbirlikçi öğrenme yöntemi ile sunulan öğretim programının etkililiğinin incelenmesi. In G. Haktanır & T.Güler (Eds). OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı. (pp. 490-505). İstanbul: Yapa Yayınları.
• Aydın, M. Z. & Akyol Gürler, Ş. (2012). Okulda değerler eğitimi. Ankara : Nobel Yayıncılık.
• Çoşkun Ergin, D. & Ekşi, H. (2012). Okul öncesi eğitimdeki bir grup çocuğa uygulanan değerler eğitimi programının sosyal becerilere etkisi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-14 Eylül 2012, İstanbul: Marmara Üniversitesi. Retrieved April 28, 2013, from https://www.pegem.net/Akademi/kongre bildiri_detay.aspx?id=136146
• Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkiliği. Unpublished doctorate dissertation thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Doğanay, A. (2009). Değerler eğitimi. In C. Öztürk(Ed.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dowd, T. & Tierney,J. (2005). Teaching social skills to youth. Nebraska: Boys Town Press.
• Durualp, E. & Aral, N. (2010). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının sosyal uyum ve becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 39: 160-172.
• Ekinci Vural, D.(2006). Okulöncesi eğitim programlarındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri programının çocuklarda sosyal becerinin gelişimine etkisi. Unpublished master’s thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Eyre, L. & Eyre, R. (1993). Teaching your children values. New York: Simon &Schuster.
• Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının etkisinin incelenmesi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Gresham, F.M, & Elliot, S.N. (2008). SSİS Social skills ımprovement system: Ratin scales manual. Minneapolis: Pearson.
• Günindi, Y. (2010). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına uygulanan sosyal uyum beceri eğitimi Gazi Üniversitesi, programının çocuklarının sosyal uyum becerilerinin gelişimine etkisi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hökeleki, Hayati (2011). Ailede, okulda ve toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Keskin Y., Öksüz Y., Gelen İ. & Yılmaz H. B. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (Samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 351-374.
• Kropp, E.H. (2006). The effects of a cognitive moral development program on inmates in correctional educational environment. Virginia Universty, USA.
• Kurt, F. (2007). Anasınıfına devam eden 5-6 yaş çocuklarının sosyal uyum ve becerilerine proje yaklaşımlı eğitim programlarının etkisinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Lavasani, M.G., Afzali, L. & Afzali, F. (2011). Cooperative learning and social skills. Cypriot Journal of Educational Science, 4,186-193.
• Meaney, M.H. (1979). A guide for implementing values education in the primary grades. Seattle University.
• MEB (2010). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi programı(4-5-6-7 ve 8.sınıf). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Neslitürk, S. (2013). Anne değerler eğitimi programının(ADEP) 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Okur, M. (2008). Çocuklar için felsefe eğitim programının altı yaş grubu çocukların, atılganlık, işbirliği ve kendini kontrol sosyal becerileri üzerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk Samur, A. (2011). Ayrıntılı değerler eğitimi programının 6 Yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimine etkisi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Perry, A.D & Wilkenfeld, B.S. (2006). Using an agenda setting model to help students develop & exercise participatory skills and values. Journal of Political Science Education, 2, 302-312.
• Silah, S. (2000). Sosyal psikoloji. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sridhar, Y.N. (2001). Value development. National Council for Teacher Education (NCTE),New Delhi Two Four-day Residential courses in Value Orientation in Teacher Education 18-21 and 26-29 December 2001. Retrieved April 24, 2011, from http://www.ncte-india.org/pub/rimse/spk3.htm.
• Stephenson, J., Ling, L., Burman, E. & Cooper, M. (2005). Values in Education. New York: Routledge.
• Şahin, R. (2006). Ebeveyn eğitiminin üçüncü sınıf öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. Unpublished doctorate dissertation thesis, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şengün, M. (2013). Anne-baba tutumuna göre lise öğrencilerinin ahlâki olgunluk düzeyleri. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12( 23), 203-215.
• Tagay, Ö., Baydan, Y. & Voltan Acar, N. (2010). Sosyal beceri programının (blocks) ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, l( 2, 3), 19-28.
• Uyanık, Balat, G. (2006). Erken dönemlerde değerler eğitimi. In O.Ramazan, K.Efe & G.Güven (Eds). I. Uluslararası Okulöncesi Eğitim Kongresi. (pp.9-16). İstanbul: Yapa Yayınları.
• Webster-Stratton, C., Reid, M. J. and Hammond, M. (2004). Treating children withearly-onset conduct problems: Intervention outcomes for parent, child, and teacher training. Journal of Clincial Child and Adolescent Psychology, 33, 105–124.
• Yukay, M. (2006). Okul öncesi dönemdeki çocukların kişilerarası ilişkilerini geliştirmeye yönelik hazırlanmış sosyal beceri eğitimi programının değerlendirilmesi. . In O.Ramazan, K.Efe & G.Güven (Eds). I. Uluslararası Okulöncesi Eğitim Kongresi. (pp.9-16). İstanbul: Yapa Yayınları.
• Yüksel, G. (2004). Sosyal beceri envanteri el kitabı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.