Ortaöğretim Okullarındaki Öğrencilerin Okul Yönetiminin Karar Verme Sürecine Katılımları (Beypazarı Örneği)

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2 - Cilt: 4 Sayı: 2, 111 - 126, 15.07.2016

Elif Gamze Özcan , Mehmet Şeren

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin, okullarında kendilerini ilgilendiren konulardaki kararlara katılımlarına ve katılma isteklerine ilişkin algılarını belirlemektir. Araştırma evreni Ankara ili Beypazarı ilçesindeki sekiz ortaöğretim okulundaki 2883 öğrencidir. Okul yönetimine katılması için sınıf arkadaşları tarafından seçilen 116 sınıf temsilcisinin doğrudan bu araştırmanın hedef kitlesini temsil etmesi nedeniyle amaçlı örnekleme yoluyla bu öğrencilere ulaşılmaya çalışılmıştır. 2008-2009 öğretim yılında yapılan bu betimsel araştırmada veri toplama aracı olarak Karara Katılma Anketi kullanmıştır. Veriler aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, Kruskal Wallis H-Testi ve Mann - Whitney U testi teknikleri ile çözümlenmiştir. Öğrencilerin kararlara, istediklerinden düşük seviyelerde katıldıkları, öğretimsel kararlara yönetimsel kararlardan daha çok katıldıkları ve daha çok katılmayı istedikleri bulunmuştur. Sınıf ve cinsiyet değişkenleri, kararlara katılma durumlarında ve katılma isteklerinde önemli fark yaratmamaktadır. Ancak okul türü değişkeni incelendiğinde öğrencilerin kararlara katılma durumlarında anlamlı farklar ortaya çıkarmıştır. Anadolu Liseleri öğrencilerinin kararlara katılma durumları, Meslek Liseleri ile Genel Lise öğrencilerinden anlamlı ölçüde düşük çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yönetime katılma, Öğrencilerin katılımı, Karar verme

The Participation of the Secondary School Students in the School Management’s Decision-Making Process (A Sample Of Beypazarı District)

Öz

The purpose of this study was to reflect on the opinions of secondary school students about their effects on school management’s decision-making processes. In this descriptive study, comparative survey method has been used according to sub-purposes which require difference tests. Population of the research was 2883 students who are having education at eight secondary schools in Beypazarı district. Purposive sampling method was used to determine the research group. This research group was 116 students who had been chosen as class representatives by their classmates. The questionnaires were taken to the schools mentioned above in 2008-2009 Academic Year’s second term. Arithmetic mean, standard deviation, t test, Kruskal-Wallis H test and Mann-Whitney U tests are used to analyze data. According to the findings of the research, the general state levels are found noteworthy lower than the general demand levels on decision-making processes of school management's for students. In addition to this, students emphasize that they’re more effective and willing on decision-making processes when school management takes instructional decisions rather than administrative decisions. It doesn’t make any significant difference of the students’ gender and the grade they are educated when the effectiveness and willingness are taken into the consideration. Students, who are having education at Anatolian High Schools, specify that they are unable to affect the school management’s decision making processes. Also these students demand to affect decision-making processes much more than the other types of schools’ students.

Anahtar Kelimeler

Participation on management, Students' participation, Decision-making process

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (1984). Öğretmenlerin okuldaki kararlara katılımı. Unpublished doctoral dissertation, Hacettepe University, Ankara, Turkey.
• Aksay, O. & Ural, A. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin okulla ilgili kararlara katılımı. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 433-460.
• Aldemir, G. (1996). Öğretmenlerin okul yönetimine katılma düzeyleri (Altındağ örneği). Unpublished master’s thesis, Gazi University, Ankara, Turkey.
• Aydın, M. (2000). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Aytürk, N. (1990). Yönetim sanatı. Ankara: Emel Matbaacılık.
• Başaran, İ.E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Baykal, B. (1978). Motivasyon kavramına genel bakış. İstanbul: Divan Matbaacılık.
• Bilgin, K.N. (1990). Yönetime katılmanın verimliliğe etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi University, Ankara, Turkey.
• Bilgin, T.F. (1996). Zonguldak merkez ilköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul yönetimlerince alınan kararlara katılabilme derecelerinin değerlendirilmesi. Unpublished master’s thesis, Gazi University, Ankara, Turkey.
• Binbaşıoğlu, C. (1988). Eğitim yöneticiliği. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
• Bursalıoğlu, Z. (2005) Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Drucker, P.F. (1994). Kapitalist ötesi toplum, (B. Çorakçı, Trans.) İstanbul: İnkılap Kitapevi. (Original work published 1993)
• Drucker, P.F. (2006). Klasik Drucker, (Z. Dicleli, Trans.) İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları. (Original work published 2006)
• Dündar, S. (2013). Demokratik okulun bir unsuru olarak öğrencilerin karar süreçlerine katılımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 853-875.
• Eren, E. (1989). Yönetim psikolojisi. İstanbul: İstanbul İşletme İktisadı Enstitüsü Yayını.
• Fişek, K. (1975). Yönetim. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Gümüş, M. (1995). Yönetimde başarı için altın kurallar. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Gürkan, M. (2007). Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin karara katılma durumları. Unpublished master’s thesis, Yıldız Teknik University, Istanbul, Turkey.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. Retrieved December 14, 2009, from http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2004). Okullarda demokrasi eğitimi ve okul meclisleri yönergesi. Tebliğler Dergisi. Eylül/2564.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2009). Ankara ili istatistiki bilgileri. Retrieved December 14, 2009, from http://ankara.meb.gov.tr/sistem
• Onaran, O. (1971). Örgütlerde karar verme. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Parks,D. & Barrett, T. (1994). Principals as leaders of leaders. Pricipal. November Vol.74,No:2,11-12.
• Parlar, L. (2005). Çevre faktörünün okul yönetiminin karar verme sürecine etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi University, Ankara, Turkey.
• Peker, Ö. (1995). Yönetimi geliştirmenin sürekliliği. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Sencer, M. (1989). Toplumbilimlerinde yöntem. İstanbul: Beta Basım.
• Yılmaz, N. (2005). İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin okul yönetimine katılma düzeyleri, Ankara ili örneği, Unpublished master’s thesis, Gazi University, Ankara, Turkey. Milli Eğitim Şurası. (1949). Retrieved December 14, 2009, from http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/4_sura.pdf