Öğretmen Adaylarının Öğretim Elemanlarının Demokratik Davranışlarına İlişkin Algıları (Kars İli Örneği)

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 1 - Cilt: 2 Sayı: 1, 39 - 49, 15.07.2016

Halil İbrahim Kaya Murat Taşdan Yaşar Kop Meral Metin

Öz

Çağın gereklerine uygun ve nitelikli insan gücünün temellerini atan öğretmenlerin yetiştirilmesi sürecinde hazırlanan donanımlı öğrenme ortamlarında öğretim elamanlarının öğretmen adaylarına karşı tutumları arzu edilen öğretmen özelliklerinin oluşmasını sağlayabilir. Davies (1999) demokratik bir yaşam anlayışının oluşabilmesi,eğitim sistemlerinin ve ortamlarının demokratik oluşuna bağlamaktadır.Öğrenme ortamının fiziki, sosyal, psikolojik, teknik özellikleri istendik davranışların oluşmasında büyük bir role sahip olduğu açıktır. Günümüz öğretmen eğitiminde amaç; özgür düşünebilen, öğrenme sorumlulukları alabilen, öğrenme ortamlarında katılımcı rol üstlenen, eleştiriler yapabilen ve eleştirilere açık olabilen,öğrendikleri arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilen ve öğrendiklerini sorgulayabilen,bilgiyi yaratıcı biçimde kullanabilen, öğrendiklerini yansıtabilen, öğrendikleriyle problem çözebilen, demokratik tutum ve davranışları kazanmış iyi donanımlı öğretmen adayları yetiştirmektir. Eğitim fakültelerinde özellikle işi "öğretmen yetiştirmek" olan öğretim elemanlarının da öncelikle öğretmen adaylarına kazandıracakları bu özelikleri kendilerinde bulundurmaları gerekmektedir (Şen ve Erişen, 2002).Bu noktadan hareketle araştırmada, öğretim elemanlarının demokratik tutumlarına ilişkin öğretmen adaylarının algıları tespit edilmeye çalışılmıştır.Bu araştırmanın amacı ise öğretmen eğitiminde oluşturulan öğrenme ortamlarında öğretim elemanlarının demokratik tutumlarının tespitini yaparak çeşitli değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir.Araştırmanın yöntemi, “Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutumlarına İlişkin Öğretmen Adaylarının Algılamaları (Kars İl Örneği)” belirlemek amacıyla tarama yöntem kullanılmıştır. Tarama yöntemi; olayların, objelerin, varlıkların, kurumların,grupların ve çeşitli alanların ne olduğunu betimlemeye ve açıklamaya çalışan, incelemelerdir. Bunlar nedir? sorusuna cevap bulmaya yöneliktirler. Bu araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır.Araştırmanın çalışma grubunu 2010-2011 akademik yılı bahar yarıyılında Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi’ndeki Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğretmenliğinde 1., 2.,3. ve 4. sınıflarına kayıtlı olan 1700 öğretmen adayı oluşturmaktadır.Veri toplamada, Duman ve Koç (2004) tarafından hazırlanan “Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Öğretmen Adaylarının Algılamaları” anket formu kullanılmıştır. Likert tipinde hazırlanan anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde öğretmen adayı ve öğretim elemanlarına ilişkin demografik özellikler yer alırken, ikinci bölümde öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışları ne düzeyde gösterdiklerine yönelik ifadeler yer almaktadır.Ölçme aracından elde edilen verilerin analizinde SPSS 18.00 istatistik analiz programında veri girişi yapılarak araştırma problem tespiti için değişkenlerin özelliklerine göre analizler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen eğitimi, demokratik eğitim, demokratik tutum

The Perceptions Of The Prospective Teachers About The Democratıc Attitudes Of The Teaching Staffs (City Of Kars Case

Öz

In the hardwared learning environments prepared during the process of training the teachers who have established the base of the high quality and appropriate for the era necessities of human capacity. The attitudes of teaching staffs to the teacher candidates can provide the formation of the desired characteristics of the teacher. To Davies (1999) in order to form the understanding of a democratic life, it has been connected to being democratic of the educational system and environments. It is obvious that the physical, social, phychological and technical characteristics of learning environment have a great role to form the desired behaviors. The aim of the contemporary teacher training is to educate the well hardwared and gained democratic attitudes and behaviors teacher candidates who think freely, take the responsibilities of learning, take participative part in learning environments, can criticize and be open to be criticized, can make the reason – result relationship among the things they learned, can interrogate the things they learned, can use the knowledge creatively, can reflect the things they learned and can solve the problems by the things they learned. And also the teaching staff in Educational Faculty whose especially work is to train teachers first should have the same characteristics to be given to the teacher candidates (Şen and Erişen, 2002). From this point of view, in the survey, we have tried to determine the perceptions of the teacher candidates about the democratic attitudes of the teaching staffs. The aim of this research is from the point of various changes to determine if they have been differentiated or not by defining the democratic attitudes of the teaching staff gained during the teacher education in the learning environments. The research method is, by using survey method to determine the perceptions of the teacher candidates about the democratic attitudes of the teaching staffs (city of Kars case). The survey method is the study that tries to describe and to explain what the events, the objects, the existances, the institutions, the groups and the different fields are it has been aimed at giving an answer to the question” What are these?”. The study group of the survey is consisted of the teacher students registered in the 1st, 2nd, 3rd, 4th classes, 1856 of the teacher students in the department of Primary school teaching, Social science teaching, Turkish teaching, Preschool teaching and Science teaching of the Educational Faculty of Kafkas University. In data collection the questionnair form for the perceptions of the teacher candidates about the democratic attitudes and behaviors of the teaching staffs prepared by Duman and Koç, has been used. The questionnair prepared in likert attitude has been consisted of two sections. In the first section there are demographic features about the teacher candidates and teaching staffs, and in the second section, there are expressions about the democratic attitudes and the behaviors at what level the teaching staffs have shown. In the analysis of the data taken from the measure instrument by doing dataentry in the SPSS 18.00 statistical analyzing program, in order to determine the searching problem some analysis have been made according to the features of the variabilities.

Anahtar Kelimeler

Teacher education, democratic education, democratic attitude

Kaynakça

• Balcı, E. (1991). Öğretmenlerin rolleri. Eğitim sosyolojisi, Ankara.
• Battal, N. (2003). Cumhuriyet Üniversitesi’nin açılışında yaptığı konuşma. Eğitimde Yansımalar: VII Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Cumhuriyet Üniversitesi Kültür Merkezi Sivas, ss.13-14.
• Bulut, N. (2006). Bir grup üniversite öğrencisinin demokratik tutumları ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 37-59.
• Çelikten, M. ve Can, N. (2003). Yönetici, öğretmen ve veli gözüyle ideal öğretmen. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 253-267.
• Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Erdem, A. R. ve Sarıtaş, E. Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin öğretim elemanlarının davranışlarının demokratikliğine ilişkin algıları (PAÜ Örneği), http://www.google.com.tr/search?sourceid=navclient&hl=tr&ie=UTF8&rlz=1T4ADSA_trTR388TR388&q=ali+r%c4%b1za+erdem+demokrasi adresinden 15.04.2011 tarihinde alınmıştır.
• Karagözoğlu, G. (2003). Eğitim sistemimizde öğretmen yetiştirme politikamıza genel bir bakış. Eğitimde yansımalar: VII Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu. Cumhuriyet Üniversitesi Kültür Merkezi, ss.10-12.
• Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler, Ankara: Pegem A Yayınları,
• Saracaloğlu, A.S. (1997). The demokratic attitudes of Turkish prospective physical education teachers. Paper presented at the 40th World Congressfor ICHPER-SD: The Revitalization and Humanity and a Better Environment. Seoul, South Korea.
• Selvi, K. (2006). Developing a teacher traines’ democratic values scale: validity and reliability analyses.Social Behavior and Personality, 34 (9), 1171–1178.
• Taşdan, M. Ve Akın, U. (2009) Öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik değerleri. Eğitim Bilimleri Ve Uygulama Dergisi.: 8(16).
• Willemse, Lunenberg ve Korthagen (2005). Values in education: a challenge for teacher educators. Teaching and Teacher Education. 21 (2), 205-217.