Esnek İstihdam Genç İşsizliğin Çaresi mi? İşsizlik Göstergeleri Üzerinden Bir Tartışma

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 19, 25.06.2020

Umut Ulukan

https://doi.org/10.30586/pek.741618

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma katı istihdamı koruma düzenlemelerinin genç işsizliğinin nedeni olduğunu ileri süren neoliberal söyleme odaklanmaktadır. Çalışmada önce ana akım iktisat anlayışının ve OECD, AB, IMF gibi kuruluşların işsizlik (ve genç işsizliği) üzerine çözümlemeleri ve geliştirdikleri stratejiler eleştirel olarak analiz edilmekte ve Türkiye’deki benzer yaklaşımlar değerlendirilmektedir. Türkiye’deki genç işsizliğinin genel görünümleri TÜİK hanehalkı işgücü istatistikleri üzerinden incelenerek esnek çalışma biçimlerinin genç işsizliğine etkisi incelenmektedir. Buna göre esnek çalışmanın en önemli unsurlarından olduğu ileri sürülen geçici işlerin artışı genç işsizliğinin çözümüne katkı koymaktan ziyade sorunun kendisi gibi durmaktadır. Bunun yanı sıra esnek ve güvencesiz çalışma biçimleri gençlerin yoksulluk riskini de artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Genç işsizliği, esnek çalışma, güvencesiz çalışma

Kaynakça

• Avdagic, S. (2015). Does deregulation work? Reassessing the unemployment effects of employment protection. British Journal of Industrial Relations, 53, 6–26
• Baker, D., Glyn, A., Howell, D. R. and Schmitt, J. (2005) ‘‘Labor Market Institutions and Unemployment: A Critical Assessment of the Cross-country Evidence,’’ in D. R. Howell (ed) Fighting Unemployment, Oxford: Oxford University Press, pp. 72–118.
• Bakır ve Eroğlu, 2019 Esnek ve Güvencesiz Çalışma Bağlamında Türkiye’de Araştırma Görevlisi Olmak Çalışma ve Toplum 155-178
• Barbieri, P. (2009). Flexible employment and inequality in Europe. European Sociological Review, 25(6), 621-628.
• Başköy, H., ve Kılıçaslan, Y. (2017). Esnek işgücü piyasası politikalarının ücret ve kâr üzerine etkisi: Bir karşılaştırmalı ülke analizi. Çalışma ve Toplum, 54(3),1507-1544.
• Booth, A. L., Francesconi, M., & Frank, J. (2002). Temporary jobs: stepping stones or dead ends?. The economic journal, 112(480), F189-F213.
• Bora, T.; Erdoğan, N. (2011), ““Cüppenin, Kılıcın ve Kalemin Mahcup Yoksulları”, Yeni Kapitalizm, Yeni İşsizlik ve Beyaz Yakalılar”, “Boşuna Mı okuduk?” Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği (iç), Der. T. Bora, A.Bora, N. Erdoğan, İ. Üstün, 2. Baskı, İstanbul: İletişim, ss.13-44.
• Bulut, G., & Kaya Hayatsever, E. (2018). AVM'lerde Emek: Sınıf İçi İletişim Ekseninde Bir Değerlendirme. Emek Araştırma Dergisi, 9(13), 93-110.
• Cahuc, P., & Carcillo, S. (2015). Youth unemployment in France . No Country for Young People?, .
• Ciğerci-Ulukan, İşsizlik Versus Geçici Çalışma: Özel İstihdam Bürolarının Kiralık İşçileri, Ö. Müftüoğlu ve A. Koşar (der.), Türkiye’de Esnek Çalışma içinde, İstanbul: Evrensel Basım Yayın,ss. 143-157.
• Devins, D., Bickerstaffe, T., Mitchell, B. ve Halliday, S. (2014) ‘Progression in Low-paid, Low-skilled Retail, Catering and Care Jobs’ Joseph Rowntree Foundation [Internet] [Available from: http://www.jrf.org.uk/sites/files/jrf/employment-progression- skills-full.pdf
• DİSK-AR (2020) İşsizlik ve İstihdamın Genel Görünümü (11 Mayıs 2020), http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2020/05/DISK-AR-May%C4%B1s-2020-Istihdam-Issizlik-Raporu.pdf
• Dolado, J. J. (2015). No country for young people? Youth labour market problems in Europe. Londra: Centre for Economic Policy Research.
• Erdoğdu S ve Kutlu D (2017). Çalışan Yoksulluğu: Türkiye İçin Sosyal Politikalar Bağlamında Bir Değerlendirme. İçinde: A Makal ve A Çelik (der), Zor Zamanlarda Emek Türkiye’de Çalışma Yaşamının Güncel Sorunları, Ankara: İmge Kitabevi, 65-112
• Erikli, S. (2016) Genç Yoksulluğunun Temel Belirleyicileri Eğitim ve Düzgün İş, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18/1 (2016) 283-302
• Ersoy-Kart, M. ve Erdost, H. E.(2008). Unemployment Worries among Turkish University Students. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36 (2), 275-288.
• Esping-Andersen, G. (2000). Who is harmed by labour market regulations? Quantitative evidence. In Esping-Andersen, G. and Regini, M. (Eds.), Why Deregulate Labour Markets? Oxford: Oxford University Press, pp. 66–98.
• Fana, M., Guarascio, D., ve Cirillo, V. (2016). Did Italy Need More Labour Flexibility?. Intereconomics, 51(2), 79-86.
• Giesecke, J., ve M. Groß. 2003. "Temporary Employment: Chance or Risk?" European Sociological Review 1 9(2) : 1 6 1 -77
• Göztepe, Ö. (2012) “Yeni Dönemin Satırbaşları” Güvencesizleştirme: Süreç, Yanılgı, Olanak Göztepe, E. (der.), Ankara: Nota Bene Yayınları, 15-60.
• Güler-Müftüoğlu, Berna. 2014. “Üretim sürecinin vazgeçilmezi esneklik: Var ve yok ettikleri üzerine bir çerçeve”, Özgür Müftüoğlu ve Arif Koşar (haz.) Kapitalist üretim ilişkilerinde “yeniden” esneklik: Türkiye’de Esnek Çalışma içinde, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Hacısalihoğlu, E. (2014). Türkiye’de İşçi Sınıfı Haritasında Güvencesizlik Deneyimleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi
• Hacısalihoğlu, E. (2018)"Güvencesizlik Döngüsünde Vazgeçil(e)meyen Güvence Arayışı: Çalışma, Geçim ve Sosyal Yardım Bağı", Sosyal Yardım Alanlar, Emek, Geçim, Siyaset ve Toplumsal Cinsiyet Örüntüleri (Der. Denizcan Kutlu), İletişim Yayınları, İstanbul, 2018, 77-101
• Howell, D. R., Baker, D., Glyn, A. Ve Schmitt, J. (2007) ‘‘Are Protective Labor Market Institutions at the Root of Unemployment? A Critical Review of the Evidence,’’ Capitalism and Society 2(1): 1–71.
• ILO 2019, Spotlight on Work Statistics- The Working Poor, https://www.ilo.org/global/statistics-and-databases/publications/WCMS_696387/lang--en/index.htm
• Kalleberg, A. L. (2000). Nonstandard employment relations: Part-time, temporary and contract work. Annual review of sociology, 26(1), 341-365.
• Kiraz, Zafer ve Kurul, Nejla(2018), Türkiye’de Öğretmen İşsizliği ve Ataması Yapılmayan Öğretmenler Hareketi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 270- 302.
• Kutlu, D. (2010), “Geçici Çalışmanın Süreklileşmesi ve Güvencesizleşme: Özel İstihdam Bürolarının Değişen Rolü”, Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Ocak,-Şubat-Mart 2010, ss.41-47.
• Kutlu, D. (2012) “Türkiye İşgücü Piyasasında Güncel Gelişmeler ve Güvencesizleşme Örüntüleri”, Güvencesizleştirme: Süreç, Yanılgı, Olanak, Göztepe, Ö. (der.), Ankara: NotaBene Yayınları, 61-116
• Layard, Richard, Stephen Nickell and Richard Jackman. 1991. Unemployment: Macroeconomic Performance and the Labour Market (Oxford: Oxford University Press).
• Layard, Richard, Stephen Nickell and Richard Jackman. 1994. The Unemployment Crisis, (Oxford: Oxford University Press).
• Marx K (2007). Kapital: Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili. Cilt I, 8. Baskı. Çev. A. Bilgi, Ankara: Sol Yayınları.
• Mcbride, S. (2004) Towards perfect flexibility: Youth as an Industrial Reserve Army for the New Economy, Stanford, J., & Vosko, L. F. (eds) Challenging the Market: The struggle to regulate work and income. McGill-Queen's Press-MQUP. 205-226.
• Miguel Carmo, R., Cantante, F., & de Almeida Alves, N. (2014). Time projections: Youth and precarious employment. Time & Society, 23(3), 337-357.
• Nickell, S., Nunziata, L. and Ochel, W. (2005) ‘‘Unemployment in the OECD Since the 1960s. What do We Know?’’ Economic Journal 115 (January): 1–27.
• OECD (1994) The OECD Jobs Study. Facts, Analysis, Strategies, Paris: OECD Publications.
• OECD (2020a), Youth unemployment rate (indicator). (16 May 2020)
• OECD (2020b), Youth not in employment, education or training (NEET) (indicator). (17 May 2020) Oğuz, S. (2016). İşgücü İstatistiklerinden Yedek İşgücü Ordusuna Nüfusu Yeniden Sınıflandırmak. Mülkiye Dergisi , 40 (4) , 31-68
• Onaran, Ö. (2004). Emek Piyasasına Dayalı Yapısal Uyum: Katılık Miti. İçinde: N Balkan ve S Savran (haz.), Neoliberalizmin Tahribatı Türkiye’de Ekonomi, Toplum ve Cinsiyet. İstanbul: Metis Yayınları, 211-233.
• Onaran, Özlem. 2004. “Emek Piyasasına Dayalı Yapısal Uyum: Katılık Miti”, Neşecan Balkan ve Sungur Savran (der.) Neoliberalizmin Tahribatı-2: 2000’li Yıllarda Türkiye içinde, İstanbul: Metis Yayınları . Özar, Şemsa ve Ercan, Fuat. 2004. “Emek Piyasaları: Uyumsuzluk mu, Bütünleşme mi?”, Neşecan Balkan ve Sungur Savran (der.) Neoliberalizmin Tahribatı-2: 2000’li Yıllarda Türkiye içinde, İstanbul: Metis Yayınları.
• Özkaplan, N., Öztan, E. ve Ruben E. (2017) AVM’lerin Yorgun Gençleri: Tezgahtarlıktan Satış Elemanlığına Emeğin Dönüşümü, İstanbul: SAV Yayınları.
• Özmen-Yılmaz, D. (2019) Female Labor In The Neolıberal Era: The Case Of Turkey, Economic and Business Issues in Retrospect & Prospect, Meciar, M, Gökten, K. Ve Eren, A.A. (eds) London: Ijopec Pub.
• Savul, G. (2012). Standart Dışının Standartlaşması: Güvencesiz İstihdam. Güvencesizleştirme: Süreç, Yanılgı, Olanak, Göztepe, Ö. (der.), Ankara: NotaBene Yayınları 117-143.
• Scherer, S. (2004). Stepping-Stones or Traps? Work, Employment and Society, 18(2), 369–394.
• Shildrick, T. and MacDonald, R. and Webster, C. and Garthwaite, K. (2012) Poverty and Exclusion: Life in low-pay, no-pay Britain. Bristol: The Policy Press
• Siebert, Horst. 1997. “Labor market rigidities: At the root of unemployment in Europe,” Journal of Economic Perspectives 11, no. 3 (Summer): 37-54.
• Sissons, P. (2011) ‘The Hourglass and the Escalator - Labour market change and mobility’ The Work Foundation [Internet] Available from: http://www.theworkfoundation.com/DownloadPublication/Report/292_hourglass_escal ator120711%20(2)%20(3).pdf
• Strauss, K ve Fudge, J. (2014) Temporary Work, Agencies and Unfree Labour: Insecurity in the New World of Work Fudge, J., & Strauss, K. (Eds.). (2013). Temporary work, agencies and unfree labour: Insecurity in the new world of work. Routledge. Ss1-25
• Tangian, A. S. (2008). On the European readiness for flexicurity: empirical evidence with OECD/HBS methodologies and reform proposals. (WSI-Diskussionspapier, 160). Düsseldorf: Wirtschafts- und Sozialwissenschaftliches Institut in der Hans-Böckler-Stiftung. https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:0168-ssoar-219203
• TUC (2010) Flexible with the Truth? Exploring the Relationship between Labour Market Flexibility and Labour Market Performance https://www.tuc.org.uk/sites/default/files/extras/flexiblewiththetruth.pdf 72-76
• Ulukan, U. (2014) “Esneklik ve güvence arasında bir denge mümkün mü? Avrupa ve Türkiye’den güvenceli esneklik pratikleri”, Ö. Müftüoğlu ve A. Koşar (der.), Türkiye’de Esnek Çalışma içinde, İstanbul: Evrensel Basım Yayın, 68-87
• Vergeer R. & Kleinknecht A. (2012) Do Flexible Labor Markets Indeed Reduce Unemployment? A Robustness Check, Review of Social Economy, 70:4, 451-467,
• Watson, Ian. 2013. “Bridges or Traps? Casualisation and Labour Market Transitions in Australia.” Journal of Industrial Relations 55 (6): 6–37.
• Wim Van Lancker (2012) THE EUROPEAN WORLD OF TEMPORARY EMPLOYMENT, European Societies, 14:1, 83-111
• Wynn, M. (2013) Power Politics and Precariousness The Regulation of Temporary Agency Work in the European Union. Fudge, J., & Strauss, K. (Eds.). Temporary work, agencies and unfree labour: Insecurity in the new world of work. Routledge. Ss:48-69
• Yalçıntaş, A. ve Akkaya B. (2019b) “Türkiye’de Akademik Enflasyon: ‘Her İle Bir Üniversite Politikası’ Sonrasında Türk Yükseköğrenim Sistemi” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi.
• Yalçıntaş, Altuğ (2017), “Akademik Enflasyon: Değersizleşen Diplomalar”, İktisat ve Toplum, 75 (Ocak): 38-42.
• Yalçıntaş, Altuğ ve Büşra Akkaya (2019a), “Diplomalı Aylak Sınıf: Gösterişçi Tüketim Süreci Olarak Türk Yükseköğretim Sistemi” Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi 2 (5): 92-125.
• Yentürk, N ve Başlevent, C. (2008). Türkiyede Genç İşsizliği: Etkileyen Faktörler ve Politika Önerileri, Türkiye’de Gençlik Çalışması ve Politikaları içinde, Der: Y. Kurtaran, G. Nemutlu, N. Yentürk, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Ss.345-378
• Yentürk, N. ve Başlevent, C (2007), Türkiye’de Genç İşsizliği,Gençlik Çalışmaları Birimi Araştırma Raporu no.2,İstanbul Bilgi Üniversitesi http://genclik.bilgi.edu.tr/Default.asp?pageID=5
• Yılmaz, K. R. (2016) “Değişen Mekan, Değişen Sınıfsallıklar: Samsun Kenti Örneğinde AVM’lerde Çalışan Kadın Satış Temsilcileri”, Çalışma ve Toplum, 2016/1, 31-58.
• Yücesan-Özdemir, G. (2014). İnatçı Köstebek. İstanbul: Yordam.