Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Inspeciton of consultant specialists' arrival durations to emergency units in Ankara province and the factors affecting these durations

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 371 - 395, 30.12.2022
https://doi.org/10.30586/pek.1130631

Öz

Effective management of the consultation process is critical for the patient who is waiting for a doctor in the emergency room to live a healthy future life. The purpose of this study is to look into the consultation services provided in the emergency departments of 36 hospitals in Ankara, in terms of the average time taken by consultant physicians to reach the emergency department and the factors that affect this time. In 2018, 36 hospitals (public, private, and academic) in the province of Ankara entered data into the Turkish Health Quality Indicators System. This study is a descriptive and retrospective research project. The type of institution, the number of beds, the number of inpatients, the number of emergency service examinations, the number of deaths in the emergency department, the average observation time in the emergency department, the patient satisfaction rate in the emergency department, and the number of consultant physician requests were all evaluated in the study, as well as the effects of these variables on the time the consultant physician arrived at the emergency department. The data was subjected to descriptive findings for the variables, as well as correlation and stepwise regression analysis. The number of emergency service examinations, the kind of institution, the number of consultant physician requests, and the number of beds in the hospital were found to be the factors determining the average time to reach the consultant physician to the emergency room, according to the analysis. The consulting physician determined that these variables explained 77 percent of the factors affecting the average time to reach the emergency department. In light of the study's findings, policy measures have been advocated to lower patient density in emergency rooms, increase primary health care services, and remove supply and demand-side impediments to health care access. It has also been determined that the successful execution of health quality assessments will help to improve the process' improvement.

Kaynakça

  • Akpınar Oruç O., Üzel Taş H., 2013. Acil servise başvuran hastaların memnuniyet düzeyleri. Kocatepe Tıp Dergisi, 15(2):131.
  • Atilla, R., Çımrın, A. H., 2002. Konsültasyon Önerileri. Acil Servis ve Akademik Acil Tıp Dergisi,184-7.
  • Aygencel G., Nas A., Sarıtaş H., Deryal K., Demircan A., 2012. Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisindeki İç Hastalıkları Konsültasyonlarının Genel Özellikleri. Fırat Tıp Dergisi, 17 (4): 219-222.
  • Brenner, B. E., Holmes, T. M., Sımpson, D. D., 2004. Reducing Speciality Consultation Times In The Emergency Department, Acad Emerg Med, 11: 463.
  • Çelikten, O. S., 2016. Bir Üçüncü Basamak Hastane Acil Servisine Başvuran Hastaların Demografik Özellikleri ve Acil Servis Klinik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi: Beş Yıllık Analiz. Tıpta Uzmanlık Tezi, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Konya.
  • Dönmez, S. S., 2016. Acil Serviste Gerçekleştirilen Konsültasyon Sürecinin İzlenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa
  • Dönmez S. S., Durak V. A., Torun G., Köksal Ö., Aydın Ş., 2017. Acil Serviste Gerçekleştirilen Konsültasyon Sürecinin İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 43 (1): 23-28.
  • Dunn, R.,2003. Reduced Access Block Causes Shorter Emergency Department Waiting Times: An Historical Control Observational Study. Emerg Med, 15: 232.
  • Ergin M., 2008. Acil servis kalabalığının bilimsel yöntemler ile ölçümü. Uzmanlık tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı.
  • Erşan, M., 2021. Nüfusun iki katı sayıda hasta acillere yığılıyor: Yüzde 80’i ‘acil’ değil!, Diken, [online] Erişim Adresi: https://www.diken.com.tr/nufusun-iki-kati-sayida-hasta-acillere-yigiliyor-yuzde-80i-acil-degil/, Erişim Tarihi: 4.06.2022.
  • Geskey, J. M., Geetıng, G., West, C., Hollenbeak, C. S., 2013. Improved Physician Consult Response Times İn An Academic Emergency Department After İmplementation Of An İnstitutional Guideline. J Emerg Med, 44: 999-1006.
  • Gürsoy V., 2014. Acil Serviste Dahiliye Konsültasyonu Yapılan Hastaların Epidemiyolojik Özellikleri ve Konsültasyonla İlişkili Sorunların İrdelenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa.
  • Karakaya, Z., Gökel, Y., Açıkalın, A., Karakaya, O.,2009. Acil Tıp Anabilim Dalında Konsültasyon Sisteminin İşleyişi Ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi, Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi, 15(3):210-216.
  • Kayaalp, G. T., Çelik Güney, M., Cebeci, Z., 2015. Çoklu Doğrusal Regresyon Modelinde Değişken Seçiminin Zootekniye Uygulanışı. Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 30(1): 1-8.
  • Kessler, C., Kutka, B. M., Badillo, C., 2012 Consultation İn The Emergency Department: A Qualitative Analysis And Review. J Emerg Med. 42(6):704-11
  • Korkmaz, Y., 2019. Tıbbi Konsültasyon ve kusurun paylaştırılması sorunu. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 31(140): 239-302.
  • Medical Advisory Committee 2015Emergency Department Consultation Guidelines. [online] Erişim Adresi: https://www.smhdom.com/resident-documents/gim/ctu/274-ed-consult-guidelines-most-appropriate-service-aug-2015 Erişim Tarihi: 30.03.2022.
  • Özyurt E., Aykutluğ M., Uğurlu D., Maçka Kudaş Ş., Ilıcan B., Çimen G., Alper M. 2018. Acil servis konsültasyon sürecinde SMS uygulaması: Dışkapı Hastanesi modeli. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(4): 275-281.
  • Rene, S. L., Rob, W., Mıchael, B., Brıan, R. H., Brıan, H. R., 2008. Consultations In The Emergency Department: A Systematic Review Of The Literatüre. Emerg Med J, 25;4-9. Sağlık Bakanlığı, 2017. Mavi kod uygulamaları. [Online] Erişim Adresi: https://khgmacilveyurtdisisaglikdb.saglik.gov.tr/TR,48457/mavi-kod-uygulamalari.html Erişim Tarihi: 07.07.2020.
  • Sağlık Bakanlığı, 2018. Acil servis genelgesi. [Online] Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,32159/saglik-bakanligindan-acil-servis-genelgesi.html Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Sağlık Bakanlığı, 2022. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2020, Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, [online] Ankara. Erişim Adresi https://dosyasb.saglik.gov.tr/ Eklenti/43399,siy2020-tur-26052022pdf.pdf?0, Erişim Tarihi: 4.06.2022.
  • Shen, Y., Lee, L. H., 2018. Improving The Wait Time To Consultation At The Emergency Department. BMJ Open Qual, 7.
  • Söyler H., Koç A., 2014. Bir kamu hastanesi için acil servis simülasyonu ve veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2): 117-132.
  • Söyük S., Arslan Kurtuluş S., 2017. Acil servislerde yaşanan sorunların çalışanlar gözünden değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4): 44-56.
  • Türkan, H., Şener, S., Tuğcu, H., 2005. Acil serviste uygunsuz konsültasyon hizmeti ve mediko-legal yönü. Türkiye Acil Tıp Dergisi, 5(3): 138-141.
  • TTB, 2009. Konsültasyon, [online] Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/ makale_goster.php?Guid= f78ec404-923f-11e7 -b66d-1540034f819c, Erişim Tarihi: 4.06.2022.

Ankara İlinde Konsültan Hekimlerin Acil Servise Ulaşma Sürelerinin ve Bu Süreleri Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 371 - 395, 30.12.2022
https://doi.org/10.30586/pek.1130631

Öz

Konsültasyon sürecinin etkin yönetimi acil serviste hekimi bekleyen bir hastanın gelecekteki yaşantısının sağlıklı bir şekilde devam etmesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma, Ankara ilinde hizmet sunan 36 hastanenin acil servis hizmetlerinde gerçekleştirilen konsültasyon hizmetlerini, konsültan hekimlerin acil servise ortalama ulaşma süreleri ve bu süreyi etkileyen faktörler kapsamında incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın evrenini, 2018 yılında Ankara ilinde hizmet sunan ve Türkiye Sağlıkta Kalite Göstergeleri Sistemi’ne veri girişi yapan 36 hastane (kamu, özel ve üniversite) oluşturmaktadır. Çalışma tanımlayıcı ve geriye dönük (retrospektif) bir araştırmadır. Çalışmada, kurum türü, yatak sayısı, yatan hasta sayısı, acil servis muayene sayısı, acil serviste gerçekleşen ölüm sayısı, acil serviste ortalama müşahede süresi, acil servis hasta memnuniyeti oranı, konsültan hekim istem sayısı değerlendirilmiş ve bu değişkenlerin konsültan hekimin acil servise ulaşma süreleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Değişkenlere yönelik tanımlayıcı bulgular raporlanmış, veriler üzerinde korelasyon analizi ve aşamalı (stepwise) regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda konsültan hekimin acil servise ortalama ulaşma süresini etkileyen faktörlerin sırası ile acil servis muayene sayısı, kurum türü, konsültan hekim istem sayısı ve hastanenin yatak sayısı olduğu belirlenmiştir. Bu değişkenlerin konsültan hekimin acil servise ortalama ulaşma süresini etkileyen faktörlerin %77’sini açıkladığı tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, acil servis hasta yoğunluğunun azaltılması, bunu gerçekleştirebilmek için ise birinci basamak sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi ile sağlık hizmetlerine erişimin önündeki arz ve talep yönlü engellerin kaldırılması yönünde politika değişiklikleri önerilmiştir. Ayrıca sağlıkta kalite değerlendirmelerinin etkin bir biçimde yürütülmesinin sürecin iyileştirilmesine katkı sağlayacağı da değerlendirilmiştir.

Kaynakça

  • Akpınar Oruç O., Üzel Taş H., 2013. Acil servise başvuran hastaların memnuniyet düzeyleri. Kocatepe Tıp Dergisi, 15(2):131.
  • Atilla, R., Çımrın, A. H., 2002. Konsültasyon Önerileri. Acil Servis ve Akademik Acil Tıp Dergisi,184-7.
  • Aygencel G., Nas A., Sarıtaş H., Deryal K., Demircan A., 2012. Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisindeki İç Hastalıkları Konsültasyonlarının Genel Özellikleri. Fırat Tıp Dergisi, 17 (4): 219-222.
  • Brenner, B. E., Holmes, T. M., Sımpson, D. D., 2004. Reducing Speciality Consultation Times In The Emergency Department, Acad Emerg Med, 11: 463.
  • Çelikten, O. S., 2016. Bir Üçüncü Basamak Hastane Acil Servisine Başvuran Hastaların Demografik Özellikleri ve Acil Servis Klinik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi: Beş Yıllık Analiz. Tıpta Uzmanlık Tezi, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Konya.
  • Dönmez, S. S., 2016. Acil Serviste Gerçekleştirilen Konsültasyon Sürecinin İzlenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa
  • Dönmez S. S., Durak V. A., Torun G., Köksal Ö., Aydın Ş., 2017. Acil Serviste Gerçekleştirilen Konsültasyon Sürecinin İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 43 (1): 23-28.
  • Dunn, R.,2003. Reduced Access Block Causes Shorter Emergency Department Waiting Times: An Historical Control Observational Study. Emerg Med, 15: 232.
  • Ergin M., 2008. Acil servis kalabalığının bilimsel yöntemler ile ölçümü. Uzmanlık tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı.
  • Erşan, M., 2021. Nüfusun iki katı sayıda hasta acillere yığılıyor: Yüzde 80’i ‘acil’ değil!, Diken, [online] Erişim Adresi: https://www.diken.com.tr/nufusun-iki-kati-sayida-hasta-acillere-yigiliyor-yuzde-80i-acil-degil/, Erişim Tarihi: 4.06.2022.
  • Geskey, J. M., Geetıng, G., West, C., Hollenbeak, C. S., 2013. Improved Physician Consult Response Times İn An Academic Emergency Department After İmplementation Of An İnstitutional Guideline. J Emerg Med, 44: 999-1006.
  • Gürsoy V., 2014. Acil Serviste Dahiliye Konsültasyonu Yapılan Hastaların Epidemiyolojik Özellikleri ve Konsültasyonla İlişkili Sorunların İrdelenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa.
  • Karakaya, Z., Gökel, Y., Açıkalın, A., Karakaya, O.,2009. Acil Tıp Anabilim Dalında Konsültasyon Sisteminin İşleyişi Ve Etkinliğinin Değerlendirilmesi, Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi, 15(3):210-216.
  • Kayaalp, G. T., Çelik Güney, M., Cebeci, Z., 2015. Çoklu Doğrusal Regresyon Modelinde Değişken Seçiminin Zootekniye Uygulanışı. Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 30(1): 1-8.
  • Kessler, C., Kutka, B. M., Badillo, C., 2012 Consultation İn The Emergency Department: A Qualitative Analysis And Review. J Emerg Med. 42(6):704-11
  • Korkmaz, Y., 2019. Tıbbi Konsültasyon ve kusurun paylaştırılması sorunu. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 31(140): 239-302.
  • Medical Advisory Committee 2015Emergency Department Consultation Guidelines. [online] Erişim Adresi: https://www.smhdom.com/resident-documents/gim/ctu/274-ed-consult-guidelines-most-appropriate-service-aug-2015 Erişim Tarihi: 30.03.2022.
  • Özyurt E., Aykutluğ M., Uğurlu D., Maçka Kudaş Ş., Ilıcan B., Çimen G., Alper M. 2018. Acil servis konsültasyon sürecinde SMS uygulaması: Dışkapı Hastanesi modeli. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(4): 275-281.
  • Rene, S. L., Rob, W., Mıchael, B., Brıan, R. H., Brıan, H. R., 2008. Consultations In The Emergency Department: A Systematic Review Of The Literatüre. Emerg Med J, 25;4-9. Sağlık Bakanlığı, 2017. Mavi kod uygulamaları. [Online] Erişim Adresi: https://khgmacilveyurtdisisaglikdb.saglik.gov.tr/TR,48457/mavi-kod-uygulamalari.html Erişim Tarihi: 07.07.2020.
  • Sağlık Bakanlığı, 2018. Acil servis genelgesi. [Online] Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,32159/saglik-bakanligindan-acil-servis-genelgesi.html Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Sağlık Bakanlığı, 2022. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2020, Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, [online] Ankara. Erişim Adresi https://dosyasb.saglik.gov.tr/ Eklenti/43399,siy2020-tur-26052022pdf.pdf?0, Erişim Tarihi: 4.06.2022.
  • Shen, Y., Lee, L. H., 2018. Improving The Wait Time To Consultation At The Emergency Department. BMJ Open Qual, 7.
  • Söyler H., Koç A., 2014. Bir kamu hastanesi için acil servis simülasyonu ve veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2): 117-132.
  • Söyük S., Arslan Kurtuluş S., 2017. Acil servislerde yaşanan sorunların çalışanlar gözünden değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4): 44-56.
  • Türkan, H., Şener, S., Tuğcu, H., 2005. Acil serviste uygunsuz konsültasyon hizmeti ve mediko-legal yönü. Türkiye Acil Tıp Dergisi, 5(3): 138-141.
  • TTB, 2009. Konsültasyon, [online] Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/ makale_goster.php?Guid= f78ec404-923f-11e7 -b66d-1540034f819c, Erişim Tarihi: 4.06.2022.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Şerife Engeloğlu 0000-0002-7207-8937

Gülbiye Yenimahalleli Yaşar 0000-0001-8617-7162

Meliha Meliş Günaltay 0000-0002-2883-4416

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 6 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Engeloğlu, Ş., Yenimahalleli Yaşar, G., & Günaltay, M. M. (2022). Ankara İlinde Konsültan Hekimlerin Acil Servise Ulaşma Sürelerinin ve Bu Süreleri Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Politik Ekonomik Kuram, 6(2), 371-395. https://doi.org/10.30586/pek.1130631

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.