İç Göç Sürecinde Birey Rollerinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 31 - 40, 01.12.2016

Yusuf Genç Hüseyin Zahid Kara

Öz

Göçler daha çok doğal afetler, siyasi gelişmeler, savaşlar, terör,
güvenlik sorunları ve sosyo-ekonomik sebeplerle gerçekleşmektedir. İç
göçler ülkelerin gelişmesini olumsuz etkileyen ve kalkınmayı
yavaşlatan hareketlerdir. Türkiye’de tarımsal değişimler, geçim
zorlukları, terör olayları ve hizmetlerin sağlanmasında yaşanan
güvenlik sorunları, ekonomi ve yaşam standartlarına bağlı sorunlar
kırsaldan kentlere göçleri hızlandırmıştır. Ailelerin göç etmeye karar
vermelerinin yanında nereye gidecekleri de toplumsal cinsiyete dayalı
olarak şekillenmektedir. Bu makale; toplumsal cinsiyet algısının göç
sürecinde aile bireyleri üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Aileleri
göçe iten sebepler ve karar mekanizmalarında aile bireylerinin
cinsiyete dayalı olarak etkili olduğu ve rollerin değişim gösterdiği
düşünülmektedir. Yöntem olarak nitel araştırma tekniklerinden
hareketle teorik verilerden oluşan derleme bir çalışmadır. Sonuç
olarak; toplumsal algı ve cinsiyet rolleri kırsal yaşam sürecindeki
geniş aile modelinde aile dinamikleri üzerinde oldukça etkilidir. Göç
olgusu fiziksel değişime bağlı olarak sosyal, ekonomik ve kültürel
etkenlerin farklılaşmasıyla toplumsal cinsiyet rollerinde
farklılaşmalara sebep olmuştur. Göç sonrası yeni alışkanlıklar, yeni
roller ve yeni sosyal çevre ailenin kurgusunu etkileyerek yeni bir tarz
oluşturmayı zorunlu kılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İç Göç, Toplumsal Cinsiyet, Birey Rolleri, Sosyal Hizmetler, Aile

Evaluation of Gender Roles of Individuals in Process of Internal Migration

Öz

Migrations mostly occur due to; natural disasters, political
developments, wars, security issues and socio-economic reasons.
Internal migrations negatively affect the growth of the country and
slows down the development. In Turkey; agricultural changes,
poverty, security problems experienced in providing services and
terror attacks, issues related to the economy and living standards etc.
problems accelerated migration from rural to urban. In addition to
family decision-makings about emigrate, their destination to migrate
is also shaped by gender. This article; examines the impact of gender
perceptions on family members during the migration process. Family
members are thought to be effective on reasons that push families to
immigrate and decision-making mechanisms, on the basis of gender
and vary roles. Method of this study is qualitative research technique grounding a compilation study consisting of theoretical data. As a
result; social perception and gender roles is highly effective on
dynamics of extended family model that in process of rural life.
Migration phenomenon has led to changes in gender roles related to
physical change by differentiation of the social, economic and cultural
factors. New habits, new roles and new social environment that came
after migration changed the structure of family and necessitated to
create a new style, so studies are needed for this process to adapt

Anahtar Kelimeler

Internal Migration, Gender, Individual Roles, Social Services, Family

Kaynakça

• Bahar, Ozan ve Bingöl, Fehime Korkmaz (2010), ‘’Türkiye'de İç göç Hareketlerinin İstihdam ve İşgücü Piyasalarına Etkileri’’, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2).
• Canatan, Kadir ve Yıldırım, Ergün (2009), Aile Sosyolojisi, Açılım Kitap.
• Çağlayan, Savaş (2006), ‘’Göç Kuramları, Göç Ve Göçmen İlişkisi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 66-90.
• Yıldız, Ecevit ve Karkıner, Nadide (2011), Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir.
• Erkal, Mustafa (1997), Sosyoloji, Genişletilmiş 8. Baskı, Der Yayınları, İstanbul.
• Erkan, Rüstem (2010), Kentleşme Ve Sosyal Değişme, Bilimadamı Yayınları.
• İlkkaracan, Pınar ve İlkakaracan, İpek (1990), ‘’1990’lar Türkiye’sinde Kadın Ve Göç’’, Bilanço 98: 75 Yılda Köylerden Şehirlere, Editör: Oya Baydar, s. 305-322, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Jacobsen, Joyce P. and Levin, Laurence M., (2000) ‘’The Effects of Internal Migration on the Relative Economic Status of Women and Men”, Journal of Socio-Economics 29, s. 291.
• Kaylı, Derya Şaşman (2009), Kadın Bedeni ve Özgürleşme, İzmir: İlya Yayınevi.
• Keleş, İhsan (1996), ‘’Türkiye’de Kent Planlanmasının Sosyo-Kültürel Boyutları’’, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Murat, Sedat (2006), “Dünden Bugüne İstanbul’un Nüfus ve Demografi Yapısı”, Yayın No: 2006-49, İstanbul, İTO Yayınları.
• Özçatal, Elif Özlem (2011), ‘’Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet Ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı’’, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
• Özaydınlık, Kevser (2014), ‘’Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye’de Kadın Ve Eğitim’’, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (33).
• Özer, İnan (2006), ‘’Türkiye’de Kent, Kentleşme ve Kentsel Değişim’’, Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Editör: Memet Zincirkıran, Nova Yayınları, Ankara.
• Öztürk, Mustafa ve Altuntepe, Nihat (2008), ‘’Türkiye'de Kentsel Alanlara Göç Edenlerin Kent Ve Çalişma Hayatina Uyum Durumlari: Bir Alan Araştirmasi’’, Journal of Yaşar University, 3(11), 1587-1625.
• Polat, Gonca (2007), ‘’İç Göçün Çocuk Ruh Sağlığına Etkisi Ve Sosyal Hizmet Müdahalesi’’, Journal of Society & Social Work, 18(1).
• Seyyar, Ali ve Genç, Yusuf, (2010), “Sosyal Hizmet Terimleri (Ansiklopedik “Sosyal Pedagojik Çalışma” Sözlüğü), Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Slattery, Martin, (2007), Sosyolojide Temel Fikirler, haz. Tatlıcan, Ümit., Demiriz, Gülhan, ve Balkız, Özlem, Bursa: Sentez Yayıncılık, 2010.
• Taylan, Hasan Hüseyin (2009), ‘’Türkiye'de Köy Ailesinde Aile İçi İlişkiler’’, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (7-8), 117-138.
• TC. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009), Kentsel Yoksulluk, Göç ve Sosyal Politikalar Komisyonu Raporu, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
• Topal, A. Kadir (2004), ‘’Kavramsal Olarak Kent Nedir ve Türkiye’de Kent Neresidir’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 279-294
• Tuzcu, Ayla, ve Bademli, Kerime (2014), ‘’Göçün Psikososyal Boyutu’’, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6(1).
• Url-1: Genel olarak Aile içi Sorunlar Ders Notları, Erişim tarihi ve adresi: 18.11.2015, http://content.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/71904/34405/aile_i%C3%A7i_sorunlar_ders_notlar%C4%B1-2015.pdf
• Ünal, Vehbi (2013), ‘’Geleneksel Geniş Aileden Çekirdek Aileye Geçiş Sürecinde Boşanma Sorunu Ve Din’’, Journal of International Social Research, 6(26).
• Yalçın, Cemal (2004), Göç Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, Cevdet (2009), ‘’Türkiye’de Kırdan Kente Göç Sürecinde Etkili Olan Faktörlerden Biri; Evlilik Yoluyla Göç’’, Doğu Coğrafya Dergisi, 14(21).