İnsan Kaynakları Departmanının İşyerinde Mobbingi Azaltmaya ve Engellemeye Yönelik Uyguladığı Stratejiler: Çalışanlar Üzerine Yapılan Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 3, 1 - 17, 01.10.2017

Pelin Vardarlıer Sinem Canol

Öz

Mobbing; iş hayatında bir kişiye veya bir gruba yönelik düşmanca tavırları
içeren yıldırma, sindirme, bastırma, dışlama gibi tutumlar ve davranışlar
olarak tanımlanmaktadır. Psikolojik taciz, kamu ve özel sektörde çalışanları
işten yıldırmaya çalışan bir psikoloji oluşturmaya yönelik her türlü davranışı
içermektedir. Fiziksel olabileceği gibi duygusal saldırı olarak da
nitelendirilebilen mobbing, saldırıya hedef olan kişi üzerinde psikolojik bir
baskı yaratarak, çalışanı, sürekli ve ısrarcı saldırılarla işten soğutmaya ve
ayırmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın amacı, mobbingin nedenlerini,
çalışanlar üzerindeki olumsuz etkilerini ve mobbing ile mücadele yöntemlerini
ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında mobbing kavramını ve çalışanların
mobbing davranışlarına maruz kalma durumlarını değerlendirmek üzere
Türkiye’de bilişim sektöründe ampirik bir araştırma yapılarak araştırma
kapsamında 120 kişiye anket uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı
olarak Aiello, Deitinger, Nardella ve Bonafede (2008) tarafından geliştirilen
Laleoğlu, A., ve Özmete, E. (2013) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Mobbing
Ölçeği (Vol. Mob. Scale) kullanılarak sonuçlar SPSS-24’de yorumlanmıştır. Bu
çalışmada, öncelikle mobbinge genel bir teorik çerçeve oluşturulduktan sonra,
insan kaynakları departmanının mobbing ile mücadelede işletme içindeki rolü
ve önemi açıklanarak, işyerinde psikolojik taciz üzerine yapılan araştırmanın
sonuçlarına ve iş yerinde mobbingi azaltmaya ve engellemeye yönelik önerilere
yer verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Yıldırma, Mobbing, İnsan Kaynakları Departmanı

Kaynakça

• Aldığ,Ensar (2011), “İş Yerinde Yıldırma (Mobbing) ve Örnek Bir Çalışma” Doğuş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Çabuk, Çağlar (2010) , “Mobbing Sürecinde İşverenin Sorumluluğu”; İstanbul - BİA Haber Merkezi,E.T.:10.04.2017,https://bianet.org/biamag/emek/120184-mobbing-surecindeisverenin sorumlulugu. Davenport, N., Schwartz, R. D., ve Elliott, G. P. (2003). Mobbing: İşyerinde duygusal taciz. Çev.: OC Önertoy), İstanbul: Sistem Yayıncılık. Gültekin, Nihat, Deniz, Zahide (2016), “İş Yerinde Mobbing: Çalışanlar Üzerine Yapılan Bir Araştırma” İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, C.1, S.1, ss.1-11. Gürhan, Nermin (2015). Yıldırma (Mobbing). Gazi Üniversitesi Öğretim Üyeleri Derneği Akademik Bülten,C.13, S.1,2. Karakaş,İ.Emre (2016), “İnsan Kaynaklarının Mobbing İle Sınavı”, E.T.:10.04.2017, https://emreinanckarakas.wordpress.com/2016/11/29/iknin-mobbing-ile-sinavi. Kırel,Çiğdem (2007), “Örgütlerde Mobbing Yönetiminde Destekleyici ve Risk Azaltıcı Öneriler”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.7, S.2, ss.-317-334. Laleoğlu, Ayşegül, Özmete (2013), “Mobbing Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, C.7, S.31, ss.9-31. Leymann, Heinz (1996), “The content and development of mobbing at work” , European Journal of Work and Organizational Psychology, C.5 S.2,ss.165-184. Leymann, Heinz (1990),”Mobbing and Psychological Terror at Workplaces. Journal of Violence and Vctims”, C.5 S.2,ss. 119-126. Özçelik, A. Oya (2006), “Türkiye ve ABD’deki İşletmelerde İnsan Kaynakları Departmanlarının Stratejik Rolüne İlişkin Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, C.4, S.1,ss.69-97. Resch, Martin, Schubinski, Marion (1996), “). Mobbing–Prevention and Management in Organizations”, European Journal of Work and Organizational Psychology, C.5, S.2, pp.295- 307. Tetik, Semra (2010),”Mobbing Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,C.12,S.18,ss.81-89. Tinaz,Pınar (2006), ”Mobbing: İş Yerinde Psikolojik Taciz” , Çalışma ve Toplum Dergisi, C.3,S.1,ss.11-22. Tutar, Hasan (2004), “İşyerinde Psikolojik Şiddet Sarmalı: Nedenleri ve Sonuçları”, Yönetim Bilimleri Dergisi, C.2, S.2, ss.-101-128. Whetten A.David,Cameron,S.Kim (2011), “Developing Management Skills”, Pearson Education, Editorial Director: Sally Yagan,Editor in Chief: Eric Svendsen, Prentice Hall Publishing,United States of America. Zıkıc, Srdjan, Jane PAUNKOVIC and Aleksandra Cvetkovıc (2013), “The Organizational Structure Affects the Occurrence of Mobbing”, Advances in Fiscal, Political and Law Science, ISBN: 978-1-61804-191-3,pp.232-236.