İSLAM HUKUKUNDA DİNİ ÖZGÜRLÜK UYGULAMASI: ENDONEZYA’NIN AÇE (ACEH) EYALETİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 3, 286 - 294, 30.11.2018

Abdullah İnce Evi Yuliana

Öz

Açe Eyaleti,
Endonezya’da İslam hukuku uygulayan tek eyalettir. Ancak İslam hukuku uygulaması
bazı tartışmalara konu olmaktadır. Uygulamaya göre, İslam hukuku sadece Müslümanlar
için geçerlidir. Fakat İslam'ın ceza kanunları, Açe’de hukuk birliğini sağlamak
gerekçesiyle, bazı konularda gayrimüslimlere de uygulanmaktadır. Bu uygulamanın
dini özgürlük ilkesini ihlal ettiği dile getirilmektedir. Bu makale Açe’de gayrimüslümlerin
dini özgürlüğü tartışmasıyla sınırlandırılmıştır. Bu sebeple çalışmayla, Açe'de
İslam hukuku uygulanması ile gayrimüslimlerin dini özgürlüğünün garanti edilip edilmediğinin
anlaşılması ve İslam şeriatının Açe'de uygulanmasına ilişkin gayrimüslim görüşlerin
dini özgürlükle nasıl ilişkilendirildiğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada
nitel bir yaklaşım benimsenmiştir. Araştırmanın verileri
gözlem, görüşme ve dokümantasyon yoluyla toplanmıştır.
Sonuçlar, Açe'de İslam hukuku uygulamasının, gayrimüslimlerin dini özgürlüğünü
olumsuz etkilemediğini göstermektedir. Hem hukuki olarak hem de günlük pratiklerinde
gayrimüslim vatandaşlar, kendi dinlerinin öğretilerine dayanan dini
faaliyetlerini serbestçe yapabilmektedir. Temel olarak İslam hukuku yalnızca
Müslümanlara uygulanmaktadır. Ancak aynı zamanda gayrimüslimlere de
uygulanabilecek birkaç şartı görülmektedir: ilk olarak, gayrimüslimler ile
Müslümanlar bir suçu birlikte işlediğinde gayrimüslimler “Jinayat Kanunu'na göre
yargılanmayı isteyebilir; ikinci olarak, Ulusal Ceza Kanunu (KUHP) veya onun
dışındaki ceza hükümlerinde suç eylemleri düzenlenmemişse suçu yapan
gayrimüslimler için otomatik olarak “Jinayat Kanunu” uygulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Dini Özgürlük, Açe, Endonezya

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Abu Bakar, Al Yasa’ ve Halim, Marah (2011), Hukum Pidana Islam Di Aceh, Dinas Syairat Islam Aceh, Banda Aceh.
• Abu Bakar, Marzuki (2011), Syariat Islam Di Aceh: Sebuah Model Kerukunan Dan Kebebsan Beragama, Jurnal Media Syariah,.Cilt.XIII, Sayi.1, (Ocak-Haziran 2011).
• Asma T.Uddin, Religious Freedom Implications Of Sharia Implementation In Aceh, Indonesia, 7 U.St.Thomas L.J.603 (2010).
• B.Cross, Frank (2015), Constitutions And Religious Freedom, Cambridge, USA.
• Dahlan, Abdul Aziz. (Et.Al) (1996), Ensiklopedi Hukum Islam, Jilid 3. Jakarta: Pt. Ichtiar Baru Van Hoeve.
• Fikri, Mumtazul (2016), Islamic Shari’a And Religious Freedom On Non-Muslim: Study On Spiritual Education In Public Schools In Banda Aceh, Indonesia, Educational Research International, Cilt.5, sayı.1, (Şubat 2016)
• Hadi, Amirul (2004), Islam And State İn Sumatra: A Study Of Seventeenth-Century Aceh, Brill, Leiden-Boston.
• HosseinNasr, Seyyed (2003), Islam (Agama, Sejarah Dan Peradaban, Risalah Gusti, Surabaya.
• http://www.latimes.com/world/asia/la-fg-indonesia-caning-20160416-story.html (25 Ocak 2017)
• http://www.thejakartapost.com/news/2017/03/13/buddhists-caned-for-violating-sharia-in-aceh.html (10 Mayıs 2017)
• https://www.express.co.uk/news/world/907160/christian-whipped-selling-alcohol-sharia-law-indonesia (1 Şubat 2018)
• http://www.asiaone.com/asia/christian-couple-caned-banda-aceh-gambling (15 mayıs 2018).
• Safrilsyah, Non-Muslim Under the Regulation of Islamic law in Aceh province, AICIS XII. Available on https://core.ac.uk/download/pdf/34212325.pdf.
• Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI). http://kbbi.co.id/arti-kata/ (16 Mart 2018).
• Kemal Cömert, (2010), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde ve Avrupa İnsan Hakları Mahkmesi Kararların’nda Din ve İnanç Özgürlüğü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Lindholm, Tore Ve Diğerleri (2010), Kebebasan Beragama Atau Berkeyakinan Seberapa Jauh? Sebuah Referensi Tentang Prinsip Dan Praktek, Kanisius, Jakarta.
• Maududi, Abu Al-A’la (1960), Teori Politik Islam, Çev. Salahuddin Abdullah. Bandung: Al-Ma’arif. Possamai, Adam (Et.Al) (2015), The Sociology Of Shari’a: Case Studies From Around The World, Springer, Switzerland.
• M. Dja’far, Alamsyah ve Diğerleri (2016), Hak Atas Kebebasan Beragama Atau Berkeyakinan Di Indonesia, Wahid Foundation, Jakarta.
• Muhammad Ansor ve diğerleri, Under the shadow of Sharia: Christian Muslim Relations from Acehnese Christian Experience, Komunitas International Journal of Indonesian Society and Culture, cilt 8, nu.1 (Mart, 2016), s. 129-131.
• Munawar Rachman, Budhy (Ed.) (2010), Membela Kebebasan Beragama, Lsaf Dan Paramadina, Jakarta.
• N. Bellah, Robert (2006), Freedom, Coercion, And Authority, Robert N. Bellah & Steven M. Tipton (Eds), The Robert Bellah Reader, Duke University Press, Durham & London.
• Possamai, Adam (Et.Al) (2015), The Sociology Of Shari’a: Case Studies From Around The World, Springer, Switzerland.
• Syamsul Bahri, (2012), Pelaksanaan Syariat Islam di Aceh Sebagai Bagian Wılayah Negara Kesatuan Republik, Jurnal Dinamika Hukum, Cilt. 12, Nu.2, (Mayıs 2012).Sharma, Arvind (2011), problematizing religious freedom, Springer, Canada.
• Ter Haar, Gerrie ve J. Busuttil, James (Ed.) (2004), The Freedom To Do God’sWill, Religious Fundamentalism And Social Change, Taylor & Francis E-Library, New York.
• The Wahid Institute (2015), Laporan Kebebasan Beragama Dan Berkeyakinan (Kbb) di Indonesia, Jakarta.
• Tonnessen, Liv ve SofieRoald, Anne (2007), Discrimination İn The Name Of Religious Freedom: The Rights Of Women And Non-Muslims After The Comprehensive Peace Agreement in Sudan, Cmı Reports, Bergen, Norway.
• Vickers, Lucy (2008), Religious Freedom, Religious Discrimination And The Workplace, Hart Publishing, USA.
• Wach, Joachim (1971)), Sociology of Religion, University of Chicago Press, Chicago, and London
• Yunus Suresi, 99. Ayete. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Y%C3%BBnus-suresi/1463/99-103-ayet-tefsiri.