Şizofreniye İlişkin Bilgi Sunan Web Sitelerinin Okunabilirliği ve Kullanılabilirliği

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: Supplement 1, 317 - 324

Fatma Gül Sak , Esra Uslu

https://doi.org/10.18863/pgy.1563018

Öz

Amaç: Bu çalışma ile şizofreniye ilişkin bilgi sunan web sitelerinin okunabilirliği ve kullanılabilirliğini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı desende yapılmıştır.
Yöntem: Tarama Google arama motorunda, Ocak 2024 tarihinde “şizofreni” anahtar kelimesi kullanılarak yapılmıştır. Dahil edilme ölçütlerini karşılan 41 web sitesi çalışmaya dahil edilmiştir. Web sitelerinin okunabilirliği “Ateşman Okunabilirlik İndeksi”, kullanılabilirliği “Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği” ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Web sitelerinin yarıdan fazlasının (%65,9) kaynağı hastane ve benzeri sağlık kuruluşlarıdır. Web sitelerinin okunabilirlik puanı 51,82±6,84 ve bu puana denk gelen eğitim seviyesi 11-12. sınıftır. Web sitelerinin kullanılabilirlik puanı ise 94,63±9,09’dir.
Sonuç: Çalışma sonuçları şizofreniye ilişkin bilgi paylaşımının yapıldığı web sitelerinin orta zorlukta okunabilir ve kullanılabilir olduğunu ortaya koymuştur. Web sitelerinin okunabilirlik seviyelerindeki artışın sağlıkta eşitsizliğe neden olarak sağlık bilgisine ulaşma ve karar alma süreçlerine katılımı sınırladığı düşünüldüğünde sağlık profesyonellerinin web siteleri için hazırladıkları metinlerde sözcük sayına ve cümle uzunluğuna dikkat etmeleri, tıbbi terim kullanımından kaçınmaları, site yöneticilerinin kullanıcı geribildirimlerinin alınabileceği bir tasarım oluşturmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Şizofreni, Okunabilirlilik, Kullanılabilirlik, Web sitesi

Etik Beyan

Çalışmada insan ve/veya hayvan üzerine doğrudan etki edecek bir durumun olmaması ve elde edilen verilerin açık erişimli olması nedeniyle etik kurul izni ve onam alınmamıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

-

Readability and Usability of Websites Providing Information on Schizophrenia

Öz

Objective: This study was conducted with a descriptive design to evaluate the readability and usability of websites providing information about schizophrenia.
Method: The search was conducted in the Google search engine using the keyword “schizophrenia” in January 2024. Forty-one websites that met the inclusion criteria were included in the study. The readability of the websites was evaluated with the “Ateşman Readability Index” and the usability with the “System Usability Scale.”
Results: The source of more than half of the websites (65.9%) was hospitals and similar health institutions. The readability score of the websites was 51.82±6.84, and the education level corresponding to this score is 11-12th grade. The usability score of the websites was 94.63±9.09.
Conclusion: The study results revealed that websites sharing information about schizophrenia are moderately readable and usable. Considering that an increase in the readability level of websites may lead to health inequalities by limiting access to health information and participation in decision-making processes, it is recommended that healthcare professionals pay attention to word count and sentence length in the texts they prepare for websites, avoid the use of medical jargon, and that site administrators design platforms that allow for user feedback.

Anahtar Kelimeler

Schizophrenia, Readability, Usability, Website

Kaynakça

• Ateşman E (1997) Measuring readability in Turkish. Ankara University Tömer Language Journal, 58:171-174.
• Athanasopoulou C, Hätönen H, Suni S, Lionis C, Griffiths KM, Välimäki M (2013) An analysis of online health information on schizophrenia or related conditions: a cross-sectional survey. BMC Med Inform Decis Mak, 13:98.
• Ay İE, Duranoğlu Y (2020) Göz damlası prospektüslerinin okunabilirlik düzeyinin değerlendirilmesi. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 27:55-59.
• Basch CH, Mohlman J, Hillyer GC, Garcia P (2020) Public health communication in time of crisis: Readability of on-line COVID-19 information. Disaster Med Public Health Prep, 14:635-637.
• Baskın ZP (2022) Üniversite web sitelerinin tasarımı ve kullanılabilirlik açısından değerlendirilmesi. Sanat ve Tasarım Dergisi, 29:97-114.
• Bernstein MT, Reynolds KA, Jakopson LS, Petty SK, Pryor TAM, Stoesz BM et al. (2022) Do anxiety websites have the answers people are looking for? Patient Educ Couns, 105:933-941.
• Bezirci B, Yılmaz A (2010) A software library for measurement of readability of texts and a new readability metric for Turkish. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 12:49-62.
• Bilgen Ç, Erdal A, Bilgili N (2020) Toplum ruh sağlığı merkezine kayıtlı şizofreni hastalarına bakım verenlerin hastalığa yönelik inançları ve bakım yükleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12(Suppl 1):298-311.
• Boutemen L, Miller AN (2023) Readability of publicly available mental health ınformation: A systematic review. Patient Educ Couns, e107682.
• Brooke J (1996) SUS: A quick and dirty usability scale. In Usability Evaluation in Industry (Eds PW. Jordan, B Thomas, IL McClelland, B Weerdmeester):189-193. London, CRC Press.
• Cajita MI, Rodney T, Xu J, Hladek M, Han HR (2017) Quality and health literacy demand of online heart failure information. J Cardiovasc Nurs, 32:156-164.
• Cuan-Baltazar JY, Muñoz-Perez MJ, Robledo-Vega C, Pérez-Zepeda MF, Soto-Vega E (2020) Misinformation of COVID-19 on the internet: Infodemiology study. JMIR Public Health Surveill, 6:e18444.
• Das K, Washdev W, Kazi AN, Jat MI, Siddiqi MN, Rehman R (2019) Living with schizophrenia: A cross-sectional study to measure family care burden. Isr Med Assoc J, 11:20-23.
• Deepak CG, Joel JJ, Bhat, SU (2024) Development and validation of patient information leaflet for schizophrenia. Ann Indian Psychiatry, doi: 10.4103/aip.aip_188_23.
• Demirel BD, Tamam L, Kır G (2017). Şizofrenide görülen tıbbi durumlar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9:363-378.
• Dianat I, Adeli P, Jafarabadi MA, Karimi MA (2019) User-centred web design, usability and user satisfaction: the case of online banking websites in Iran. Appl Ergon, 81:e102892.
• Ekinci O, Koyuncu A (2024) Assessment of the readability and quality of online information for patients and their families regarding schizophrenia. J Nerv Ment Dis, 212:278-283.
• Eryılmaz N, Külahçı O (2019) Deri kanseri hasta bilgilendirme metinlerinin okunabilirlik düzeyleri. Dermatoz, 10:1-8.
• Farid G, Zaheer S, Khalid A, Arshad A, Kamran M (2022) Evaluating medical college lib guides: a usability case study. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16:461-464.
• Felipe L, Beukes EW, Fox BA, Manchaiah V (2020) Quality and readability of english-language internet information for vestibular disorders. J Vestib Res, 30:63-72.
• IBM Corp (2023) IBM SPSS Statistics for Windows, Version 26.0. Armonk, NY, IBM Corp.
• Kadirhan Z, Gül A, Battal A (2015) Sistem kullanılabilirlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 14:149-167.
• Kalk NJ, Pothier DD (2008) Patient information on schizophrenia on the internet. Psychiatr Bull, 32:409-411.
• Kılıç S (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders, 5:142-144.
• Kilit DÖ, Eke E (2019) Bireylerin sağlık bilgisi arama davranışlarının değerlendirilmesi: Isparta ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22:401-436.
• Kugar MA, Cohen AC, Wooden W, Tholpady SS, Chu MW (2017) The readability of psychosocial wellness patient resources: improving surgical outcomes. J Surg Res, 218:43-48.
• Kumar R, Mishra S, Singh A, Kumar P, Singh B (2022) Family burden and perceived stigma among caregivers of patients with schizophrenia. International Journal of Indian Psychology, 10:973-978.
• Laçiner K, Şenol Y (2023) How easy is it to read websites about schizophrenia? Cureus, 13:e48790.
• McCutcheon RA, Marques TR, Howes OD (2020) Schizophrenia: an overview. JAMA Psychiatry, 77:201-210.
• Minian N, Gayapersad A, Saiva A, Dragonetti R, Kidd SA, Strudwick G et al. (2022) An e–mental health resource for COVID-19–associated stress reduction: Mixed methods study of reach, usability and user perceptions. JMIR Ment Health, 9:e39885.
• Moccia M, Carotenuto A, Massarelli M, Lanzillo R, Morra VB (2016) Can people with multiple sclerosis actually understand what they read in the internet age? J Clin Neurosci, 25:167-168.
• Muhammad A, Siddique A, Naveed QN, Khaliq U, Aseere AM, Hasan MA et al. (2021) Evaluating usability of academic websites through a fuzzy analytical hierarchical process. Sustainability, 13:2040.
• Murtaza F, Shirreff L, Huang L, Jacobson M, Jarcevic R, Christakis M (2021) Quality and readability of publicly accessible information on menopausal hormone replacement therapy in Canada: what are our patients reading? J Obstet Gynaecol Can, 43:664-668.
• Ordu F (2023). Ruhsal hastalıklara yönelik damgalamanın değerlendirilmesi: gözden geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 15:38-49.
• Otu M, Karagözoğlu Ş (2022) Fibromiyalji sendromu ile ilgili Türkiye’deki bilgi sunan web sitelerinin okunabilirlik, içerik ve kalite açısından incelenmesi. Türk Osteoporoz Dergisi, 28:19-25.
• Peşkirci T, Uslu E (2022) Mitler ormanında kaybolmak: şizofreni. Sağlık Hizmetlerinde Kuram ve Uygulama Dergisi, 2:141-149.
• Seki Öz H (2021) Bir il merkezinde yaşayan bireylerin ruh sağlığı okuryazarlığının incelenmesi. Humanistic Perspective, 3:660-675.
• Statcounter (2024) Global Stats. https://gs.statcounter.com/search-engine-market-share (Accessed 06.01.2024).
• Szmuda T, Özdemir C, Ali S, Singh A, Syed MT, Słoniewski P (2020) Readability of online patient education material for the novel coronavirus disease (COVID-19): a cross-sectional health literacy study. Public Health, 185:21-25.
• Tahir E, Kent AE (2021) Baş dönmesi ile ilgili internet kaynaklı hasta bilgilendirme metinlerinin okunabilirlik düzeyleri. KBB-Forum, 20:163-170.
• TÜİK (2023) Ulusal Eğitim İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ulusal-Egitim-Istatistikleri-2023-53444 (Accessed 18.11.2024).
• Uçak NÖ, Çakmak T (2009) Web sayfası kullanılabilirliğinin ölçülmesi: Hacettepe Üniversitesi bilgi ve belge yönetimi bölümü web sayfası örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23:278-298.
• Visser K, Slattery M, Stewart V (2021) Help or hinder? an assessment of the accessibility, usability, reliability and readability of disability funding website ınformation for Australian mental health consumers. Health Soc Care Community, 29:1378-1390.
• Weinreich H, Obendorf H, Herder E, Mayer M (2008) Not quite the average: an empirical study of web use. ACM Transactions on the Web, 2(1):5.