Cost Analysis of Renal Replacement Treatment Methods in Turkey from The Perspective of the Refund Institution

Yıl 2022, , 446 - 464, 29.12.2022

Hüseyin Güneş Vahit Yiğit

https://doi.org/10.47097/piar.1183139

Öz

The aim of this study is to determine the costs of hemodialysis
(HD), peritoneal dialysis (PD) and kidney transplantation (Tx)
treatment options, which are Renal Replacement Therapy
(RRT) methods applied in the treatment of chronic kidney
failure, from the perspective of the Social Security Institution
(SGK). The population of this study consists of patients who
received treatment with RRT methods in Akdeniz University
hospital. No sample was drawn in the study, and all of the
patients who received treatment with the RRT method were
included. The retrospective cost method was used in the study.
The pricing of treatment procedures is based on the current
Health Practice Communiqué (HPC) score/price. In
determining the public price of drugs, RxMediaPharma®
Interactive Drug Information Resource program and Turkish
Pharmacists Association's web application Tebrp drug database
program were used. In this study, the annual cost per patient
for HD was 96.800.06.-TL and for PD 149.296.32.-TL, the
first-year cost of Tx was 126.617.39.-TL and the second-year
cost was 26.996.42.-TL. The burden on the public budget of the
total number of patients receiving RRT due to end-stage renal
disease is 7.003.754.527.09.-TL. These amounts correspond to
1.89% of the contribution to health services, 3.75% of the SGK
investment budget and 6.85% of the SGK hospital expenditures.
For this reason, first of all, health policies that will reduce the
burden of this disease should be developed and the health
resources used in the treatment process should be managed in a
cost-effective way.

Anahtar Kelimeler

Hemodialysis, Peritoneal Dialysis, Kidney Transplantation, Cost Analysis

Türkiye’de Renal Replasman Tedavi Yöntemlerinin Geri Ödeme Kurumu Perspektifinden Maliyet Analizi

Öz

Bu araştırmanın amacı, kronik böbrek yetmezliği tedavisinde
uygulanan Renal Replasman Tedavi (RRT) yöntemleri olan
hemodiyaliz (HD), periton diyalizi (PD) ve böbrek
transplantasyonu (Tx) tedavi seçeneklerinin Sosyal Güvenlik
Kurumu (SGK) perspektifinden maliyetlerini tespit etmektir.
Bu araştırmanın evrenini Akdeniz Üniversitesi hastanesinde
RRT yöntemleri ile tedavi alan hastalar oluşturmaktadır.
Araştırmada örneklem çekilmemiş, RRT yöntemi ile tedavi alan
hastalarının tamamı alınmıştır. Araştırmada retrospektif
maliyet yöntemi uygulanmıştır. Tedavi işlemlerin
fiyatlandırılmasında güncel Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)
puanı/fiyatı esas alınmıştır. İlaçların kamu fiyatının tespit
edilmesinde RxMediaPharma® İnteraktif İlaç Bilgi Kaynağı
programından ve Türk Eczacılar Birliğinin web uygulaması
Tebrp ilaç veri tabanı programından yararlanılmıştır. Bu
çalışmada, HD’in hasta başına yıllık maliyeti 96.800,06.-TL ve
PD’in 149.296,32.-TL olarak, Tx’nun birinci yıl maliyeti
126.617,39.-TL ve ikinci yıl maliyeti 26.996,42.-TL olarak hesap
edilmiştir. Son dönem böbrek yetmezliği sebebiyle RRT alan
toplam hasta sayısının kamu bütçesine yükü 7.003.754.527,09.-
TL’dir. Bu tutar sağlık hizmetlerine ayrılan kaynağın
%1,89’una ve SGK’na ayrılan bütçenin %3,75’ine ve SGK
hastane harcamalarının ise %6.85’ine karşılık gelmektedir. Bu
nedenle öncelikle bu hastalığın hastalık yükünü azaltacak sağlık
politikaları geliştirilebilmeli ve tedavi sürecinde kullanılan
sağlık kaynakları maliyet- etkili bir şekilde yönetilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Hemodiyaliz, Periton Diyaliz, Böbrek Transplantasyonu, Maliyet Analizi

Kaynakça

• Bakkaloğlu:, Tumer, N., Ekim, M., & Yalçınkaya, F. (1998). Kroni̇k böbrek yetmezli̇ği̇nde anemi̇ ve eri̇tropoeti̇n kullanimi. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi, 2(5), 54–58.
• Çakır, Ü. (2016). Posttransplant Erken Dönemde İmmünsupresif İlaç Yönetimi. Içinde A. Türkmen (Ed.), Transplantasyon Nefrolojisi (ss. 51–57).
• Çavdar, C., & Çelik, A. (1998). Kronik Böbrek Yetmezliği Hastalarında Eritropoietin ve Demir Tedavisi : İzmir İli Konsensüs Raporu. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi.
• Crews, D. C., Bello, A. K., & Saadi, G. (2019). Burden, access, and disparities in kidney disease. Terapevticheskii arkhiv, 91(6), 34-39.
• Crews, D. C., Bello, A. K., ve Saadi, G. (2019). Burden, access, and disparities in kidney disease. Brazilian Journal of Medical and Biological Research, 52(3). https://doi.org/10.1590/1414-431X20198338
• Erek, E., Sever, M. Ş., Akoğlu, E., Sarıyar, M., Bozfakıoğlu:, Apaydın:, … & Serdengeçti, K. (2004). Cost of renal replacement therapy in Turkey. Nephrology, 9, 33–38. https://doi.org/10.1097/00007890-201007272-01416
• Güngör, Ö., Alp, A., Pembegöl, I., & Tokgöz, B. (2017). Böbrek Naklinde Kullanilan Yeni immönsupresif ilaçlar. Turkish Nephrology, Dialysis and Transplantation Journal, 26(3), 239–245. https://doi.org/10.5262/tndt.2017.1003.01 Hamer, R. A., ve El Nahas, A. M. (2006). The burden of chronic kidney disease: Is rising rapidly worldwide. BMJ : British Medical Journal, 332(7541), 563. https://doi.org/10.1136/BMJ.332.7541.563
• Icks, A., Haastert, B., Gandjour, A., Chernyak, N., Rathmann, W., Giani, G., … & Koch, M. (2010). Costs of dialysis—a regional population-based analysis. Nephrology Dialysis Transplantation, 25(5), 1647–1652. https://doi.org/10.1093/NDT/GFP672 Karopadi, A. N., Mason, G., Rettore, E., & Ronco, C. (2013). Cost of peritoneal dialysis and haemodialysis across the world. Nephrology Dialysis Transplantation, 28(10), 2553–2569. https://doi.org/10.1093/ndt/gft214
• Kassebaum, N. J., Arora, M., Barber, R. M., Brown, J., Carter, A., Casey, D. C., … & Zuhlke, L. J. (2016). Global, regional, and national disability-adjusted life-years (DALYs) for 315 diseases and injuries and healthy life expectancy (HALE), 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The Lancet, 388(10053), 1603–1658. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)31460-X
• Mowatt, G., Vale, L., Perez, J., Wyness, L., Fraser, C., MacLeod, A., … & Stearns: C. (2003). Systematic review of the effectiveness and cost-effectiveness, and economic evaluation, of home versus hospital or satellite unit haemodialysis for people with end-stage renal failure. Health Technology Assessment. National Co-ordinating Centre for HTA. https://doi.org/10.3310/hta7020
• Odabaşı, D., Ari, E., & Ekm, H. (2011). Hemodiyaliz hastalarinda safen ven veya basilik ven transpozisyonu? Turkish Nephrology, Dialysis and Transplantation Journal, 20(3), 265–271. https://doi.org/10.5262/tndt.2011.1003.10
• Oymak, O., & Akpolat, T. (2005). Sürekli ayaktan periton diyalizi (SAPD). Türk Nefroloji Derneği Yayınları, İzmir, 124-145. 01.01.2022 tarihinde adresinden erişildi https://nefroloji.org.tr/uploads/folders/file/sapd.pdf
• Queeley, G. L., & Campbell, E. S. (2018). Comparing Treatment Modalities for End-Stage Renal Disease: A Meta-Analysis. American health ve drug benefits, 11(3), 118–127. https://doi.org/10.1016/j.jval.2014.03.1690
• Resmi Gazete (2013). Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği. 24.03.2013 tatih ve 28597 saylı Resmi Gazete, 01/06/2022 tarihi değişiklik
• Sevinc, M., Ortaboz, M., & Ünsal, A. (2019). Periton Diyalizi Fizyolojisi ve Yöntemleri. Türkiye Klinikleri, (July), 1–5.
• Süleymanlar, G., Ateş, K., & Seyahi, N. (2020). Türkiye’de Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon - Registry 2019. Türk Nefroloji Derneği - TND. 01.02.2020 tarihinde http://www.nefroloji.org.tr/folders/file/registry_2019.pdf adresinden erişildi
• Süleymanlar, G., Ateş, K., ve Seyahi, N. (2021). Türkiye’de Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon - Registry 2020. (G. Süleymanlar, K. Ateş, N. Seyahi, ve İ. Koçyiğit, Ed.), Sağlık Bakanlığı ve ürk Nefroloji Derneği Ortak Raporu. Ankara.
• SAGEM (2017). Periton Diyalizinin Böbrek Yetmezliği Tedavisindeki Yeri. Sağlık Bakanlığı SAGEM STD Daire Başkanlığı, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı. (2018). Türkiye Böbrek Hastalıkları Önleme Ve Kontrol Programı (2018-2023). T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 01.03.2022 tarihinde www.hsgm.saglik.gov.tr adresinden erişildi.
• Utaş, C. (2007). Diyaliz Uygulamalarında Maliyet Analizi. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi, 16, 73-76. Yang, F., Liao, M., Wang, P., & Liu, Y. (2021). Cost-effectiveness analysis of renal replacement therapy strategies in Guangzhou city, southern China. BMJ Open, 11(2). https://doi.org/10.1136/bmjopen-2020-039653
• Yiğit, V. (2013). Sağlık Hizmetlerinde Ekonomik Değerlendirme: Türkiye’de Diyaliz ve Böbrek Transplantasyonu Tedavi Yöntemlerinin Maliyet Etkililik Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Doktora Tezi, Isparta.
• Yiğit, V., & Erdem, R. (2015). Türkiye’de Diyaliz ve Böbrek Transplantasyon Tedavi̇sinin Mali̇yet Ekililik Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13):182-205.