Evaluation of financial performance of businesses operating in the BIST IT sector within the scope of cash flow ratios with the CRITIC-based TOPSIS method

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 421 - 445, 29.12.2022

Şakir Sakarya , Sena İlkdoğan

https://doi.org/10.47097/piar.1173015

Cited By: 5

Öz

In this study, fourteen cash flow statement ratios were used to evaluate the financial performance of the companies operating in the BIST IT sector between the years 2017-2021. The rates selected for this are weighed by the CRITIC method, which is an objective method. It was analysed by TOPSIS method, which is one of the multi-criteria decision making methods. As a result of the study; From 2017 to 2020, the most successful businesses were KRONT, LINK, LINK, INDES and LINK respectively. The most unsuccessful enterprises in terms of financial performance were DESPC, NETAS, DGATE, DESPC and NETAS respectively.

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, Cash Flow Statement Ratios, IT Sector, TOPSIS, CRITIC

BIST Bilişim Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarının Nakit Akış Oranları Kapsamında CRITIC Temelli TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Öz

Bu çalışmada, BIST Bilişim sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin 2017-2021 yılları arasındaki finansal
performanslarının nakit akış tablosuna dayalı oranlarla analizi amaçlanmıştır. Bunun için seçilen oranlar,
objektif bir yöntem olan CRITIC yöntemi ile ağırlıklandırılmıştır. Şirketlerin finansal performanslarının değerlendirilmesinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS yönteminden yararlanılmıştır. Analiz sonucunda; 2017 yılından 2021 yılına kadar en başarılı işletmelerin sırasıyla KRONT,
LINK, LINK, INDES ve LINK olduğu görülmüştür. Finansal performans açısından en başarısız işletmelerin
ise sırasıyla DESPC, NETAS, DGATE, DESPC ve NETAS olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, Nakit Akış Tablosu Oranları, Bilişim Sektörü, TOPSIS, CRITIC

Kaynakça

• Ahmad, A. R., Azhar, Z., & Wan-Abu-Bakar, W. (2010). Cash-flows ratios as predictors of corporate failure. 2010 IEEE Symposium on Industrial Electronics and Applications (ISIEA 2010), Penang, Malaysia, 255-258.
• Akbulut, O. Y. (2019). Crıtıc ve Edas Yöntemleri ile İş Bankası’nın 2009-2018 Yılları Arasındaki Performansının Analizi. Ekonomi, Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(2), 249-263.
• Atieh, S. H. (2014). Liquidity analysis using cash flow ratios as compared to traditional ratios in the pharmaceutical sector in Jordan. International Journal Of Financial Research, 5 (3), 146-158.
• Aytekin, S. ve Sakarya, Ş. (2013). BİST’de İşlem Gören Gıda İşletmelerinin TOPSIS Yöntemi ile Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 21, 30-47. Barua, S. & Saha, A. K. (2015). Traditional ratios vs. cash flow based ratios: which one is better performance indicator?. Advances in Economics and Business, 3(6), 232-251.
• Başar, A. B. ve Azgın, N. (2016). İşletme Performansının Ölçülmesinde Nakit Akış Analizlerinin Esasları ve Borsa İstanbul Perakende Sektöründe Bir Araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (23), 780-804.
• Demircioğlu, M. ve Coşkun, İ. T. (2018). Crıtıc-Moosra Yöntemi ve Ups Seçimi Üzerine Bir Uygulama. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 183-19.
• Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights ın multiple criteria problems: the crıtıc method. Computers Ops Res, 22(7), 763-770.
• Ergül, N. (2014). BİST- Turizm Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performans Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (1), 325-340.
• Gücenme, Ü. ve Poroy Arsoy, A. (2006). Muhasebe Standartlarındaki Sınıflandırılmış Nakit Akım Tablosu Formatı ile Finansal Performansın Ölçülmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (30), 66-74.
• Güleç, Ö. F. ve Bektaş, T. (2019). Cash flow ratio analysis: the case of Turkey. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ağustos 2019 Özel Sayısı, 247-262.
• Gürkan, S. ve Büyükatak, E. (2021). Nakit Akış Oranları Bazlı Finansal Performans Analizi: BİST Kimya Petrol Plastik Endeks Şirketleri üzerine Bir Araştırma. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 13 (1), 51-71.
• Hwang, C. L. & Yoon, K. (1981). Multiple Attributes Decision Making Methods and Applications., Berlin Heidelberg: Springer.
• Işık, Ö. (2019). Türkiye'de Hayat Dışı Sigorta Sektörünün Finansal Performansının CRITIC Tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562.
• Jooste, L. (2007). An evaluation of the usefulness of cash flow ratios to predict financial distress. Acta Commercii, 7 (1), 1-13.
• Kajananthan, R. & Velnampy, T. (2014). Liquidity, solvency and profitability analysis using cash flow ratios and traditional ratios: the telecommunication sector in Sri Lanka. Research Journal Of Finance And Accounting, 5 (23), 163-171.
• Karğın, M. ve Aktaş, R. (2011). Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Raporlanmış Nakit Akış Tablosu ve Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 1-24.
• Kısa, C. ve Perçin, S. (2018). Bütünleşik Entropi Ağırlık-Vıkor Yöntemi ile Bilişim Teknolojisi Sektöründe Performans Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 1-13.
• Kiracı, K. ve Bakır, M. (2019). "CRITIC Temelli EDAS Yöntemi ile Havayolu İşletmelerinde Performans Ölçümü Uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 157-174.
• Kirkham, R. (2012). Liquidity analysis using cash flow ratios and traditional ratios: The telecommunications sector in Australia. The Journal of New Business Ideas & Trends, 10(1), 1-13.
• Orhan, M., Altın, H., ve Aytekin, M. (2020). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Finansal Performans Değerlendirme: Ulaştırma Alanında Bir Uygulama. Turkish Studies - Economy, 15 (1), 395-410.
• Öndeş, T. ve Özkan, T. (2021). Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12 (2), 506-522.
• Özdemir, M. (2018). Topsis. B. F. Yıldırım, E. Önder (Ed.), Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri içinde (s. 133-153). Bursa: Dora Yayınevi.
• Sakarya, Ş. ve Girgin, F. (2020). TMS 7 Nakit Akış Tablosu Kapsamında Finansal Performansın Ölçülmesi: BİST'te Bir Uygulama. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 4(2), 61-82.
• Sakarya, Ş. ve Akkuş, H.T. (2015). Finansal Performansın Ölçülmesinde Geleneksel Oranlar ile Nakit Akım Oranlarının Karşılaştırmalı Analizi: BİST Çimento Şirketleri Üzerine TOPSIS Yöntemi ile Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 17 (1), 109-123.
• Sakarya, Ş., Yıldırım, H. H., ve Akkuş, H. T. (2015, Ekim, 21-24). Bist’de işlem gören enerji şirketlerinin finansal performanslarının topsis çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi. 19. Finans Sempozyumu, Çorum, Türkiye.
• Söylemez, Y. (2020). Finansal Performans Değerlendirmesinde Topsis vee Gri İlişkisel Analiz Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18, 61-79.
• Subatnieks, K. (2005). Concept of cash flow and assessment of cash flow ratios of latvian companies. Organizacijø Vadyba: Sisteminiai Tyrimai, (36), 163-176.
• Tayyar, N., Akcanlı, F., Genç, E., ve Erem, I. (2014). BİST’e Kayıtlı Bilişim ve Teknoloji Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarının Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve Gri İlişkisel Analiz (GİA) Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 19-40.
• Tutkavul, K. (2018, Haziran). Nakit akış oranları temelinde nakit akış tablosunun finansal analizi: otomotiv sektöründe bir uygulama. Conference: 3rd Eurasian Conference On Language And Social Sciences, Antalya, Türkiye.
• Tüfekçi, B. ve Karaca, S. S. (2019). İşletmelerin Nakit Akış Profillerinin Analizi: Uluslararası Bir Karşılaştırma. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Ekonomi ve Siyaset Özel Sayısı, 157-180.
• Uygurtürk, H. ve Yıldız, İ. (2021). İşletmelerin Etkinlikleri ile Finansal Performansları Arasındaki İlişki: Bilişim Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Verimlilik Dergisi, (1), 3-15.
• Yılmaz, H. (1999). İşletmelerin Finansal Yönetiminde Nakit Akış Rasyo Analizi. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 14(1), 185-198.
• Yılmaz, M. K. ve İçten, O. (2018). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Nakit Akımı Odaklı Finansal Performans Analizi (2007-2016). Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 55 (635), 73-87.
• Zeller, L. T. & Stanko, B. B. (1994). Operating cash flow ratios measure a retail firms ability to pay. Journal of Applied Business Research (JABR), 10(4), 51–59. https://doi.org/10.19030/jabr.v10i4.5907.
• Kamuyu Aydınlatma Platformu. (2022). URL: https://www.kap.org.tr/tr/, (Erişim: 15.06.2022).
• Finnet Veri Tabanı. (Erişim: 15.06.2022).