Protecting Minority Shareholder Rights: Examples from Turkey to the Horn of Africa

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 2, 113 - 158, 17.02.2025

Mohamed Hassan Jicsin

Öz

This study aims to compare the law of the Horn of Africa countries (Somalia, Somaliland, Ethiopia, Kenya,) and Turkish law, focusing on protecting minority shareholders' rights in Joint Stock Companies. The study aims to identify gaps and concrete practices in the laws of these regions and provide recommendations to improve minority shareholder protection. The research methodology includes a review of primary and secondary sources such as corporate laws, regulations, court decisions, and academic literature.
The findings reveal that the Turkish Commercial Code (TCC) has relatively strong legal foundations to protect minority shareholders, while the Horn of Africa countries face significant challenges. While efforts have been made to enact legislation in the Horn of Africa, implementation and enforcement remain weak, leaving minority shareholders vulnerable to abuse. The identified gaps in legal frameworks underscore the need for legal reforms and institutional strengthening.
The study recommendations include amending corporate laws, improving corporate governance practices, strengthening regulatory institutions, and encouraging shareholder activism. The findings and recommendations can guide policymakers, legal practitioners, and academics in creating a more transparent and fair business environment, enhancing investor confidence, and promoting sustainable economic development in the Horn of Africa and Turkey.

Anahtar Kelimeler

Joint Stock Company, Minority Shareholders, Minority Shareholders' Rights, Law of the Countries of the Horn of Africa, Company Law

Azınlık Pay Sahiplerinin Haklarının Korunmasında Uygulamalar: Türkiye'den Afrika Boynuzu'na Ticaret Şirketleri Üzerine Odaklanma

Öz

Bu çalışma, özellikle azınlık hissedar haklarının korunmasına odaklanarak Afrika Boynuzu ülkeleri (Somali, Somaliland, Etiyopya, Kenya) ve Türk hukukunun karşılaştırmalı bir analizini yapmayı amaçlamaktadır. Çalışma, bu bölgelerin kanunlarında yer alan boşlukları ve somut uygulamaları belirlemeyi ve azınlık hissedarların korunmasını geliştirmek için öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Araştırma metodolojisi, şirket kanunları, yönetmelikler, mahkeme kararları ve akademik literatür gibi birincil ve ikincil kaynakların incelenmesini içermektedir
Bulgular, Türk Ticaret Kanunu’nun azınlık hissedarlarını korumak için nispeten sağlam yasal dayanaklara sahip olduğunu, Afrika Boynuzu ülkelerinin ise bu alanda önemli zorluklarla karşılaştığını ortaya koymaktadır. Afrika Boynuzu ülkelerinde mevzuatın çıkarılması için çaba sarf edilmiş olsa da uygulama ve yaptırım zayıf kalmakta ve azınlık hissedarlarını suistimallere karşı savunmasız bırakmaktadır. Yasal çerçevelerde tespit edilen boşluklar, yasal reformlara ve kurumsal güçlendirmeye duyulan ihtiyacın altını çizmektedir. Türkiye'de ve diğer ülkelerde gözlemlenen en iyi uygulamalardan yola çıkan bu çalışma, Afrika Boynuzu ülkelerindeki eksikliklerin giderilmesi için tavsiyelerde bulunmaktadır. Bu öneriler arasında şirket kanunlarının değiştirilmesi, kurumsal yönetim uygulamalarının iyileştirilmesi, düzenleyici kurumların güçlendirilmesi ve hissedar aktivizminin teşvik edilmesi yer almaktadır. Bulgular ve tavsiyeler, politika yapıcılara, hukuk uygulayıcılarına ve akademisyenlere daha şeffaf ve adil bir iş ortamı yaratma, yatırımcı güvenini artırma ve Afrika Boynuzu ülkeleri ile Türkiye'de sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı teşvik etme konularında yol gösterebilir.

Anahtar Kelimeler

Anonim Şirket, Pay Sahipleri, Pay Sahiplerinin Hakları, Azınlık, Azınlık Hakları.

Kaynakça

• Aderibigbe OI, ‘Minority Shareholders’ Rights and the Majority Rule under Corporate Governance: An Appraisal.’ (2016) 3 Journal of Comparative Law in Africa 100
• Adıgüzel B, ‘Türk Sermaye Piyasasinda Yeni Sermaye Piyasası Kanununun Getirdikleri’ [2017] Proceedings of the Mediterranean International Conference 53
• Agyei SK and others, ‘Country-Level Corporate Governance and Foreign Portfolio Investments in Sub-Saharan Africa: The Moderating Role of Institutional Quality’ (2019) 10 Cogent Economics & Finance 2106636
• Agyemang OS and others, ‘Country-Level Corporate Governance and Foreign Direct Investment in Africa’ (2019) 19 The International Journal of Business in Society 1133
• Akbulak Y, ‘TTK Işığında Anonim Şirketlerde Pay Senetleri’ (2016) 1 Ankara Barosu Dergisi 506
• Akdağ Güney N, ‘Anonı̇m Şı̇rketlerde Eşı̇tlik İlkesi’ (2014) 18 Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 115
• Alfayo OW, ‘Legal Protections Accorded to Minority Shareholders in Kenya in Corporate Entities’ (Doctoral Dissertation, Strathmore University 2021)
• Ali S and others, ‘Derivative Action Impartial Right given to Minority Shareholders under Pakistan’s Legislation’ (2022) 30 Central European Management Journal 896
• Altaş S, ‘Anonim Şirketlerde Pay Senedi Bastırma Yükümlülüğü’ [2014] Mali Çözüm Dergisi 105
• Ambo E, ‘The Gaps and Lessons of Ethiopian Share Company Governance in Light of International Company Model Laws’ [2021] International Journal of African and Asian Studies 1
• Barron HS and others, ‘Managing Closely Held Corporations: A Legal Guidebook’ (2003) 58 Business Lawyer publications 1077
• Barwari A, Saeed L and Aree M, ‘The Protection of Minority Shareholders within the Legal Framework: Conceptual Evidence from Turkey’ (2018) 9 Journal of Advanced Research in Law and Economics 1884
• Battera F and Campo A, ‘The Evolution and Integration of Different Legal Systems in the Horn of Africa: The Case of Somaliland’ (2001) 1 Global Jurist Topics
• Bebchuk LA and Jackson RJ, ‘Corporate Political Speech: Who Decides?’ (2010) 124 Harvard Law Review 83
• Beyene M, ‘Regulation of Group of Companies in Ethiopia: A Comparative Overview’ (2023) 17 Mizan Law Review 197
• Bilge ME, ‘Anonim Şirketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi’ (2012) 16 Erzincan Binali Yildirim Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 261
• Bilgili F and Demirkapı E, Şirketler Hukuku Dersleri (Dora Yayınları 2021)
• Çağlar H and Kaşak E, ‘Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshine İlişkin TTK m. 531 Hükmünün Zaman Bakımından Uygulanması’ (2016) 65 Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 659
• Carroll AB and Brown JA, ‘Corporate Social Responsibility: A Review of Current Concepts, Research, and Issues’ [2018] Corporate Social Responsibility 39
• Chen Z, Ke B and Yang Z, ‘Minority Shareholders’ Control Rights and the Quality of Corporate Decisions in Weak Investor Protection Countries: A Natural Experiment from China’ (2013) 88 The Accounting Review 1211
• Dal S and Çalış YE, ‘Anonim Şirketlerde Bağımsız Denetim ve Bağımsız Denetçi’ [2013] Financial Analysis/Mali Cozum Dergisi
• Davidson RH, Dey A and Smith AJ, ‘CEO Materialism and Corporate Social Responsibility’ (2019) 94 The Accounting Review 101
• Deli̇duman S and Oruç Y, ‘Ticarî Davalar’ (2012) 18 Marmara Universitesi Hukuk Fakultesi Hukuk Arastırmaları Dergisi 99
• Egri CP and Ralston DA, ‘Corporate Responsibility: A Review of International Management Research from 1998 to 2007’ (2008) 14 Journal of International Management 319
• Fentie W, ‘Strengthening Shareholders Control of Companies in Ethiopia: Minimizing Agency Cost’ (2018) 2 Hawassa UJL
• Gebremeskel FP, ‘Emerging Separation of Ownership and Control in Ethiopian Share Companies: Legal and Policy Implications’ (2010) 4 Mizan Law Review 1
• Gilvenir D, ‘Minority Shareholders’ Right to Request the Postponement of General Meetings of Joint Stock Companies in Turkish Law’ (2022) 8 Athens JL 329
• İlbasmış Hızlısoy Ö, ‘Anonim Şirket Yönetim Kurulunu Toplantıya Çağrıya Yetkili Olanlar Ve Yetkisiz Kişilerce Yapılan Çağrıyla Toplanan Yönetim Kurulunda Alınan Kararların Hukuki Akıbeti’ (2022) 8 Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi 115
• Kaya MK, ‘Discussions Surrounding the Principle of Minority Shareholder Protection’ (2020) 6 Ticaret ve Fikri Mulkiyet Hukuku Dergisi 265
• ——, ‘Notion Of Protection of Minority Shareholders; Theoretical Framework’ (2020) 5 İstanbul Medeniyet Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 195
• ——, Minority Shareholder Protection: A Comparative Analysis between the UK and Turkey (1st edn, Oniki Levha Yayınları 2021)
• Kayar İ, ‘Anonim Şirketlerde Azınlık Hakları’ (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi 1989)
• Kayıklık A, ‘Anonim Şirkette Azınlığın Korunması: Kim Için, Neden ve Nasıl Bir Koruma?’ (2022) 80 İstanbul Hukuk Mecmuası 407
• Ketsela B, ‘Evaluating the Concept of Minority in Corporate Group Context: A Specific Look at Minority Shareholders of the Subsidiary Company’ [2011] Bahir Dar UJL 231
• Kiraz ŞE, ‘Türk Mahkemelerinde CISG’nin Uygulanmaması: Madde 2 (E) Bağlamında Bir Değerlendirme’ [2023] Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 565
• Kurt Konca N, ‘Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Gore Asliye Ticaret Mahkemeleri’ (2013) 4 Türkiye Adalet Akademisi Dergisi
• Lazarides T, ‘Minority Shareholders: Useful Idiots, Free Riders or the Achilles Heel of the Corporate Idea?’ (2020) 10 Theoretical Economics Letters 488
• Licht AN, ‘Stakeholder Impartiality: A New Classic Approach for the Objectives of the Corporation’ [2019] European Corporate Governance Institute-Law Working Paper
• Macintosh JG, ‘Minority Shareholder Rights in Canada and England: 1860-1987’ (1989) 27 Osgoode Hall LJ 561 Mesimeri I, ‘Why Is the Rule in Foss v Harbottle Such an Important One’ [2018] Areti Charidemou
• Mocha TM, ‘The Legal Protection Of Minority Shareholders: A Comparative Analysis Of The Regulatory Frameworks Of Kenya And The United Kingdom’ (Doctoral Dissertation, University of Nairobi 2014)
• Mukwiri J and Siems M, ‘The Financial Crisis: A Reason to Improve Shareholder Protection in the EU?’ (2014) 41 Journal of Law and Society 51
• Munisi G and Randoy T, ‘Corporate Governance And Company Performance Across Sub-Saharan African Countries’ (2013) 70 Journal of Economics and Business 92
• Musango X, ‘Shareholder Protection and Shareholder Intervention in Kenya: A Study on Shareholder Activism’ (Doctoral Dissertation, University of Nairobi 2016)
• Negash M, ‘Corporate Governance and Ownership Structure: The Case of Ethiopia’ (2013) 5 Ethiopian E-Journal for Research and Innovation Foresight (Ee-JRIF)
• Pinto AR, ‘Protection of Close Corporation Minority Shareholders in the United States’ (2014) 62 American Journal of Comparative Law 361
• Protectorate TS and Indian S, ‘Indian Companies Act 1913 as Amended up to the 1940s When It Was Extended to the Somaliland Protectorate in 1947’ 1
• Shamana TW and Ossa MW, ‘The Legal Protection of Minority Shareholders under Ethiopian Law: Comparative Analysis’ [2019] JL Pol’y & Globalization
• Smith J, ‘Ensuring Minority Shareholder Protections in East Africa’ [2021] Horn of Africa Journa 1
• Szmigin I and Rutherford R, ‘Shared Value And The İmpartial Spectator Test’ [2013] Journal Of Business Ethics 171
• Torgbor E, ‘Courts and the Effectiveness of Arbitration in Africa”. Arbitration International’ (2017) 33 Arbitration International 379
• Tüzemen Ati̇k E, ‘An Overview of Minority Rights in the Joint Stock Company under the Provisions of the New Turkish Commercial Code’ <https://core.ac.uk/download/pdf/159313722.pdf>
• Ulusoy E, ‘Anonim Şirketlerde Azınlık Pay Sahiplerinin Şirketten Çıkarılması’ (2014) 9 Bahcesehir Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 77
• Veziroğlu C, ‘Buy-Out of the Oppressed Minority’s Shares in Joint Stock Companies: A Comparative Analysis of Turkish, Swiss and English Law’ (2018) 19 European Business Organization Law Review 527
• Walelgn G, ‘Exit Rights of Minority Shareholders in Closely Held Corporations: A Comparative Study of English, Germany and Ethiopian Laws’ [2013] Germany and Ethiopian Laws 1
• Waveru NM and Prot NP, ‘Corporate Governance Compliance And Accrual Earnings Management İn Eastern Africa: Evidence From Kenya And Tanzania’ (2018) 33 Managerial Auditing Journal 171
• Yüce AA, ‘The Legal Liability Of Shareholders İn Joint Stock Companies About Factual Managing Bodies’ (2022) 9 Istanbul Medipol Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 243
• Zeren BY, ‘Anonim Ortaklikta Azinligin Ozel Denetci Atanmasini Talep Hakki’ (Doctoral Dissertation, Ankara Üniversitesi SBE 2010)