Zeminlerin Tane Büyüklüğü Dağılımının Lazer Kırınım Yöntemiyle Belirlenmesi

Yıl 2007, Cilt: 10 Sayı: 3 - Cilt: 10 Sayı: 3, 331 - 337, 01.09.2007

Mustafa Özer Mehmet Orhan

Öz

1970’li yıllarda geliştirilen lazer kırınım cihazları, günümüzde seramik, kum, kil, çimento, aşındırma, gıda, ilaç ve kozmetik gibi çeşitli mühendislik ve endüstri alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. 1980’li yıllardan bu yana zeminlerin tane büyüklüğü ölçümünde de kullanılmakta ve gittikçe yaygınlaşmakta olan lazer kırınım yöntemiyle ilgili 1999 senesinde ISO 13320 numarası ile uluslararası bir standart yürürlüğe girmiştir. Ancak, sadece genel ilke ve kuralların yer aldığı bu standartta zemin tanelerinin ölçümüne ilişkin bilgiler yer almamaktadır. Fakat, bu konu ile ilgili uluslararası düzeyde bir çok bilimsel makaleye rastlamak mümkündür. Lazer kırınım yönteminin standart hidrometre ve pipet yöntemlerine göre bir çok üstünlüğü bulunduğundan ve sonuçları bu yöntemlere göre daha güvenilir olduğundan bir çok araştırmacının ilgisini çekmektedir. Bu bakımdan, lazer kırınım yönteminin gelecekte zeminlerin tane büyüklüğü dağılımının belirlenmesinde standart bir yöntem olacağı düşünülmektedir. Lazer kırınım yönteminin tanıtıldığı bu çalışmada, yöntemin teorisi ve genel ilkeleri açıklanmış ve bu yöntemle zeminlerin tane büyüklüğü dağılımının belirlenmesi üzerinde durulmuştur. Bununla birlikte, lazer kırınım ve standart hidrometre / pipet yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine yapılmış çalışmalardan da bahsedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kil, tane büyüklüğü dağılımı, lazer kırınım yöntemi

Determination of Soil Particle Size Distribution Using Laser Diffraction Method

Öz

Laser diffraction method developed in 1970s has been commonly used in ceramic, sand, clay, cement, abrasion, food, medicine and cosmetic industries and engineering fields. This method has been used for the particle size determination of soils since 1980s. In 1999 the international standard named ISO 13320 was introduced for the laser diffraction method. However, in the standard only general principles and rules take place, does not include particle size determination of soils. But there are many article in international journals related with this method used for soils. Because laser diffraction method has many advantages over hydrometer/pipette method, and it is more reliable than hydrometer/pipette method, this method attracts many researchers. For this reason it is reasonable to think that this method will become a standard method for the particle size determination of soils. In this literature review, laser diffraction method was introduced, its theory and basic principles were briefly explained and determination of particle size distribution of soils was discussed. Besides, the studies on the comparison of laser diffraction and hydrometer methods are discussed as well

Anahtar Kelimeler

Clay, laser diffraction method, particle size distribution, soil