Sac Malzemelerin Şekillendirilmesinde Şekillendirme Sınır Diyagramlarının Kullanımı

Yıl 2011, Cilt: 14 Sayı: 1 - Cilt: 14 Sayı: 1, 39 - 47, 01.03.2011

Osman Anket Tuncer Koruvatan İrfan Ay

Öz

Akma mukavemeti, çekme dayanımı veya mikroyapı gibi mekanik ve kimyasal özellikler tek başlarına sac malzemelerin şekillendirilebilirliğini ifade etmeye yetmemektedir. Bu yüzden, üretim proseslerinde sac malzemeleri etkin olarak kullanabilmek için, şekillendirilebilirlik sınırlarının belirlendiği yeni tekniklere ihtiyaç duyulmaktadır. Son yıllarda sac malzemelerin şekillendirilebilirlik sınırlarının belirlendiği yeni çalışmalar arasında “Şekillendirme Sınır Diyagramı” tekniği dikkat çekmektedir. Şekillendirme Sınır Diyagramı, sac malzemelerin derin çekme ve gererek şekillendirme şartlarında göstermiş olduğu davranışların gösterildiği bir diyagramdır. Şekillendirme Sınır Diyagramı ile, iki boyutta, çekme ve basma testleri uygulanan sac malzemelerin davranışları analiz edilebilir. Bu çalışmada, Şekillendirme Sınır Diyagramlarının teorisi, çizimi, okunması ve yorumlanması incelenmiş ve literatürdeki şekillendirme süreçleri adım adım irdelenerek bir Şekillendirme Sınır Diyagramı elde edilmiştir. Şekillendirme Sınır Diyagramlarının doğru olarak okunması ve yorumlanması, sac malzemelerin daha verimli kullanılmasında yol gösterici olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şekillendirme Sınır Diyagramı, Derin Çekme, Plastik Şekil Değiştirme

The Use of Forming Limit Diagrams in Forming Sheet Metal Materials

Öz

Mechanical and chemical features of sheet metal materials such as yield strength, tensile strength, or microstructure arenot alone sufficient to account for their formability. Therefore new techniques, by which the formability limits are determined,are needed to use the sheet metal materials effectively in production processes. In recent years, among the new studies in whichthe sheet metal material formability limits are determined, Forming Limit Diagram technique has been of concern. Forming LimitDiagram is a diagram where the behaviours of sheet metal materials -under the conditions of deep drawing and stretch formingare shown. With the Forming Limit Diagram, the behaviours of sheet metal materials which are subjected to two-dimensionaltensile and compression tests can be analyzed. In this study, the theory, drawing, reading, and interpretation of Forming LimitDiagrams were analyzed and a Forming Limit Diagram was generated by examining step-by-step the forming procedures in theliterature. The correct reading and interpretation of Forming Limit Diagrams will be a guide to a more efficient use of sheet metalmaterials

Anahtar Kelimeler

Forming Limit Diagram , Deep drawing , Plastic deformation