Otomobillerin Şasi Montajlarında Cıvata Sıkma Limitlerinin Saptanması

Yıl 2014, Cilt: 17 Sayı: 4, 193 - 202, 01.12.2014

Turgut Kadri Gürsel Tuncay Yarkın

Öz

Bu araştırmanın amacı, araç şasi komponentlerinde bağlantı noktalarını oluşturan cıvata ve somunların, mekanik montaj sürecinde sıkılması gereken tork değerlerinin ve bu değerlere tolerans teşkil eden alt ve üst limitlerinin hesaplanmasında uygulanacak yöntemin teorik olarak belirlenmesi ve deneysel bakımdan da doğrulanmasıdır.Bu çalışmada; bağlantı elemanlarına gelen kuvvetler, bu kuvvetlerin etkileri ve hesaplamalarda dikkate alınacak kritik bağlantı bölgeleri gözden geçirilerek bir hesap yöntemi oluşturulmuş ve Excel formatında genelleştirilerek her bağlantıya uygulanabilir hale getirilmiştir. Bu hesap yöntemi kullanılarak bir araçta örnek şasi bağlantı noktalarındaki tork değerleri ve limitleri hesaplanmış, ortaya çıkan sonuçlar uzun yol testine gönderilen bir araç üzerinde incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda araç üzerinde iyileştirmeler yapılarak tüm bağlantılar sorunsuz hale getirilmiştir.Böylece, araç tasarım sürecinde önceki araç modellerinden örneklenerek saptanan ve yol testleri ile doğrulanan tork değerleri aracılığıyla uygulanmak zorunda olunan yol testleri ve dolayısıyla maliyetler önemli oranda azaltılmış ve tasarım süreci hızlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tork değeri, araç şasi bağlantısı, yol testi, alt ve üst sıkma tork limiti

Determining Limits of the Bolts Tightening in Chassis Components Mounting of the Automobiles

Öz

The aim of this research is to determine and to verify theoretically and experimentally a calculation method for bringing up the torque values and their lower & higher limits as well as forming the tolerances, those to be applied on chassis component joints during mechanical assembly process. In this study, a calculation method is generated and simply presented in an Excel format for all joint types by scrutinizing the forces acting on the joints, effects of these forces and the critical joint segments to be considered on calculations. Making use of this calculation method, the torque values and limits of several example joints of a vehicle are calculated and the results are examined on a vehicle applied to the long way road test. Considering the results obtained, all improvements have been performed to eliminate the possibility of arising problems on the vehicle. Consequently, it is provided to advance quickly in design process by means of torque values which were determined by originating previous vehicles and verified with necessary road tests, and thus all costs related to road tests and manufacturing process were decreased considerably

Anahtar Kelimeler

Torquevalue, vehicle chassis joint, road test, lower and higher tightening torque limit