Nükleer Tıp Merkezlerinde Kullanılan Radyoizotop Kalibratörlerinde Kalite Sağlanması Üzerine Bir Uygulama-Lineerite Testi

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 2, 507 - 511, 01.06.2018

Kemal Koç

https://doi.org/10.2339/politeknik.418256

Öz

Radyoizotop Kalibratörleri, Nükleer Tıp Merkezlerinde hastalara verilecek radyoaktif madde miktarının ölçülmesinde kullanılmaktadır. Yapılacak incelemelerde istenen sonuçların alınabilmesi hastaya verilecek bu radyoaktif madde miktarının mümkün olduğunca az hata ile ölçülmesine bağlıdır. Burada hastaya bilerek ve isteyerek radyoaktif madde verildiğinden verilen radyasyonun çok iyi ölçülmesi gerekmektedir. Bu ise verilen bu radyoaktif maddenin ölçülmesini sağlayan radyoizotop kalibratörlerin performanslarının çok iyi olması ile mümkündür. Bu performansın sağlanması ise ancak bir takım kalite çalışmalarının rutin olarak yapılması ile mümkündür. Bu amaca ulaşmak için, çalışmada bir Nükleer Tıp Merkezinde bulunan; Capintec 15 R[(Seri no:159083)-1 nolu kalibratör] ve Biodex ATOM LAB-500 [(Seri no:9100052)-2 nolu kalibratör] markalı iki farklı radyoizotop kalibratör ile; lineerite testlerine yönelik ölçümler yapılmıştır. Bu ölçümlerde kısa yarı-ömürlü bir radyoizotop (Tc-99m ) kullanılarak; azalan kaynak, artan kaynak ve numune-hacim etkisi yöntemleriyle cihazların lineerite testleri gerçekleştirilmiştir. Bu testler sonucunda her iki kalibratör için de yapılan testler hata sınırları içinde kalmış (%5), her iki cihaz da oldukça yüksek performans göstermiş ancak 1 nolu kalibratörün performansının test sonuçlarına göre çok küçük farkla da olsa daha iyi olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nükleer Tıp, doz kalibratörü, doğruluk, hassasiyet, lineerite

An Application Study (Linearity Test) About Maintaining Quality in Radioisotope Calibrators Which Are Used in Nuclear Medicine Centers

Öz

Radioisotope calibrators are used to measure the amount of radioactive substance to be given to patients in Nuclear Medicine Centers. Achieving the desired results in the analyses to be made depends on measuring the amount of radioactive substance to be given to patients with the least possible error. The radiation, which is intentionally given to patients, must be measured well. This can be possible with the condition that radioisotope calibrators that enable measuring the radioactive substance must have proper performances. In order to achieve this target, measurement for linearity tests were performed with two different radioisotope calibrators, ; Capintec 15 R [(Seri no:159083)-number one calibrator] and Biodex ATOM LAB-500 [(Seri no:9100052)-number two calibrator] in a Nuclear Medicine Center. By using a short half-life radioisotope (Tc-99m ) in these measurements, linearity tests of devices have been performed by using the method of decreasing source, increasing source and sample-volume effect. In consequence of these tests, tests, which is done for both calibrators are within the error limits (%5), but according to the test results of the performance of number one calibrator, it is better than with a very small difference.

Anahtar Kelimeler

Nuclear Medicine, dose kalibrators, accuracy, precision, linearity

Kaynakça

• [1] Kowalksy J.R.. Radiopharmaceuticals in Nuclear Medicine Practice, Appleton&Lange, California, 1987.
• [2] “TEC-DOC 1113, Safety Assessment Plans and Inspection of Radiation Sources”, International Atomic Energy Agency, Wienna, 1999.
• [3] Atak E.,İ., “Türkiye’ de Radyofarmasi Laboratuvarlarının Mevcut Durumu, İyi Radyofarmasi Uygulamaları’na(GRP) ve Kalite Yönetim Sistemlerine Uygunlukları”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2004.
• [4] Orepesa P., Hernandez A.T., Serra R., Martinez E., Varela C, “Comparisons of Activity Measurements with Radionuclide Calibrators”, Applied Radiation and Isotopes, 59: 383-387, 2003.
• [5] “U.S. Nuclear Regulatory Commission Code of Fedaral Regulations. Title 10, Part 35”, Washington D.C., April 1987, Updated January 24, 2018.
• [6] “U.S. Nuclear Regulatory Commission Regulatory Guide fort he Preparation of Applications for Medical Program, 10.8 Revision”, Washington D.C., August 1987.
• [7] Chu R.Y.L., “Accuracy of Dose Calibrator Linearity Test”, Health Phys., 55: 95-96, 1988.
• [8] Dydek G.J., Blue P.W., Tyler H.N.J., “Comparision of Attenuators for Linearity Testing of The Dose Calibrator”, J.Nucl.Med. Technol., 16: 111-115,1988.
• [9] Özkırlı M., Bor D., Meriç N., Büğet N., Bayhan H., “Doz Kalibratörlerinin Performans Özelliklerinin Karşılaştırılması”, Tur.J.of Nuc.Med., 4: 143-153, 1995