Follow On After Ghost In Usûl: Unseen Beats

Yıl 2023, Sayı: 24, 9 - 20, 30.06.2023

Erkan Kanat Songül Karahasanoğlu

https://doi.org/10.59446/porteakademik.1280904

Öz

When focusing on the performance form of the rhythm base in the professional music industry, it can be stated that there are rhythm patterns shaped by the performers and bearing the traces of cultural interaction, most of which are established with Arab music culture, rather than the methods defined in written theory. These rhythm stractures have been standardized in various ways due to the structural features and performance techniques of the percussion instruments used. In the composing process of popular melodies, various ornaments not specified in the note are used by the performers to enrich the melodic structure.In this context, ornamental variants emerge with the use of various nuances in rhythm instruments, other than the beats specified in the method rule. The beats, which are called Ghost in the music literature and contain fine details but are not seen in notation, often differ depending on the interpretation style of the performer or the performance technique, appear as an important but overlooked fine detail at the point of enriching the musical performance.In this article, two songs named Rüzgar Söylüyor and Sorma Bana Nafile, in which the rhythm pattern Vahde is used, are analyzed. In the two songs, the rhythm pattern in question and the spoken part in which it is used were notated with the 25.5 version of the Finale notation program. In this notation written in the form of a double score, the top line represents the melodic note of the piece, and the bottom line represents the beats of darbuka which is the most sensory instrument in the album recording. The beats indicated by the Accent symbol on the bottom line indicate strong beats in the usûl performance. Expansion of the strokes shown in parentheses is detailed in the text. It has been concluded that the ornamented form, which emerged with the invisible beats attachments in the Vahde style, contains more beat than the ornamented form, which is frequently used in the music industry, it has been tried to express that a performance rich in terms of beat has emerged. In the analysis studies made on the axis of melody and usûl, the beats are expressed as Düm and Tek, but there are beats that contain subtle nuances. It is aimed to contribute to the studies in this field with concrete findings about the enriched performance style revealed by these invisible beats, which are not included in the analyses.

Anahtar Kelimeler

Popular Music, Arabesque, Usûl, Ghost, Vahde

Proje Numarası

164

Usûlde Hayaletin Ardından Gitmek: Görünmeyen Darplar

Öz

Usûl kaidesinin profesyonel müzik endüstrisindeki performans biçimine odaklanıldığında yazılı nazariyatta tanımlanmış usûllerden ziyade, icracılar tarafından şekillendirilen ve çoğu Arap müzik kültürü ile kurulan kültürel etkileşimin izlerini taşıyan ritim kalıplarının mevcut olduğu ifade edilebilir. Bu usûller, kullanılan vurmalı çalgıların yapısal özellikleri ve icra teknikleri dolayısıyla çeşitli biçimlerde standartlaşmış kalıplar haline gelmiştir. Popülerleşmiş çeşitli ezgilerin bestelenme sürecinde notada belirtilmemiş türlü süslemelerin icracılar tarafından melodik yapıyı zenginleştirmek maksatlı eklemlendiği bilinmektedir. Bu bağlamda ritim çalgılarında da usûl kaidesinde belirtilen darpların dışında kalan çeşitli nüanslar kullanılması ile süslemeli varyantlar ortaya çıkmaktadır. Müzik literatürüne yerleşmiş olan Ghost (hayalet) adı verilen ve ince detaylar barındıran ancak notasyonda görülmeyen, çoğu zaman icracının yorumlama biçimine ya da icra tekniğine dayalı olarak farklılıklar gösteren darplar, müzik icrasının zenginleşmesi noktasında önemli ancak göz ardı edilen ince bir ayrıntı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu makalede, müzik endüstrisinde icracıların sıklıkla kullanmayı tercih ettiği Vahde adlı ritim kalıbının kullanıldığı Rüzgar Söylüyor ve Sorma Bana Nafile adlı iki eser analiz edilmiştir. İcra edilen iki eserde söz konusu ritim kalıbı ve kullanıldığı sözlü bölüm Finale nota yazım programının 25.5 sürümü ile notaya alınmıştır. İkili partisyon biçiminde yazılan bu notasyonda üst satır eserin melodik notasını, alt satır ise albüm kaydında duyumsal açıdan en fazla duyulan çalgı olan darbuka ile vurulan darpları ifade etmektedir. Alt satırda Aksan sembolü ile gösterilen darplar, usûl icrasındaki güçlü vuruşları belirtmektedir. Parantez içinde gösterilen darpların açılımı ise metin içerisinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Vahde usûlünde söz konusu görünmeyen darp eklentileriyle ortaya çıkan süslemeli biçiminin müzik endüstrisinde sıklıkla kullanılan süslemeli biçiminden daha fazla darp içerdiği sonucuna ulaşılmış, bu bakımdan da darp açısından zengin bir icranın ortaya çıktığı ifade edilmeye çalışılmıştır. Melodi ve usûl ekseninde yapılan analiz çalışmalarında, usûl darpları Düm ve Tek vuruşlarıyla ifade edilmektedir ancak bu iki temel vuruşun dışında kalan darplar icra sırasındaki ince nüansların da göstergeleri arasında sayılabilir. Çoğunlukla eser analizlerinde yer verilmeyen bu görünmeyen darpların ortaya çıkardığı zenginleşmiş icra biçimine dair somut bulgular ile bu alanda yapılan çalışmalara katkı sunulması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Popüler Müzik, Arabesk, Usûl, Ghost, Vahde

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

164

Teşekkür

Bu makalenin oluşturulmasına katkı sağlayan, fikir ve tecrübelerini tarafımızla paylaşan müzik endüstrisinin ileri gelen vurmalı çalgı icracılarından Celal Bağlan, Murat Arslan, Mehmet Akatay, Yaşar Akpençe ve Cengiz Ercümer’e teşekkürlerimizi sunarız.

Kaynakça

• Akatay, M. (Karşılıklı görüşme, 20 Ocak, 2022).
• Akpençe, Y. (Karşılıklı görüşme, 19 Ekim, 2021).
• Arslan, M. (Karşılıklı görüşme, 24 Mart, 2021).
• Bağlan, C. (Karşılıklı görüşme, 1 Haziran, 2021).
• Beşiroğlu, Ş. (2003). Popülerleşme Sürecinde Bir Bestekâr: Sadettin Kaynak. Popüler Müzik Araştırmaları Dergisi içinde (s. 105-113), 1(1).
• Discogs. (t.y.). Ayşegül Durukan - Sevgim İçin. Erişim Tarihi: 02.03.2023 https://www.discogs.com/release/11091220-Ayşegül-Durukan-Sevgim-İçin
• Doğrusöz, N. & Karaol, E. (2014). Mısırlı Ahmet: The Clay Darbuka Technique and Its Performance Analyses. Rast Müzikoloji Dergisi, 2 (1), 50-67. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/115267
• Drum Notation For Beginners (t.y.). The different drum notation symbols for drums. Erişim Tarihi: 24.02.2023. https://www.schoolofrock.com/resources/drums/drum-notation-for-beginners
• Ercümer, C. (Karşılıklı görüşme, 21 Şubat, 2022)
• İnce, U. A. (2019). Türk Müziği Usûl Kaynakları-Tedkik- Tahkik- Kıyas. Gece Kitaplığı.
• İshak, M. (2015). The Art Of Rhytm (History, Weights and Eastern Instruments). Book Bursa For Publishing and Disturbution, Sharef 25 Street.
• Mattingly, R. (2006). All About Drums: A Fun and Simple Guide to Playing Drums. Hal Leonard Corp.
• Miller, R. (1996). The Drum Set Crash Course. Alfred Music Publishing.
• Mona Müzik. (2018, 7 Şubat). Ahmet Özhan - Rüzgâr Söylüyor. [Şarkı]. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=0Lz4D8hfU4Y
• Racy, A. J (2007). Arap Dünyasında Müzik. (S. Aygün, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Recep Gayretli. (2014, 2 Eylül). Ayşegül Durukan-Sorma Bana Nafile Neler Düşündüğümü (Kürdili Hicazkâr) R.G. [Video]. Youtube. www.youtube.com/watch?v=MerkyL2qWcg