Türk Müziği Eğitim Kurumlarında Makam Odaklı Keman Başlangıç Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Metotların Önemi

Yıl 2023, Sayı: 24, 77 - 89, 30.06.2023

Yeliz Köşker

https://doi.org/10.59446/porteakademik.1288567

Öz

Keman eğitimi; öğrenci ve öğretmen arasındaki teknik, teorik ve duygusal aktarımlarla kişiye özel şekillenen uzun bir yolculuktur. Makam odaklı keman eğitiminde ise tüm dünyada keman öğrencilerinin öğrendiği temel tutuş, duruş, teorik bilgiler ve klasik müzik repertuvarının yanı sıra; makamsal bilgileri, Türk Müziği repertuvarını, yeni perdeler ve üslupları içeren daha detaylı bir süreç öğrencileri beklemektedir. Aynı zamanda zorlu olan bu süreç esnasında doğaldır ki öğrenciler birtakım sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Yalnızca Türk Müziği eğitimi alan öğrencilerin eğitim hayatını doğrudan etkileyen bu sorunlar nelerdir? Çözüm için kurumlara ve öğretmenlere ne gibi görevler düşmektedir? Bu çalışmanın amacı, sözü geçen sorunsalları ortaya çıkış nedenleriyle birlikte saptamak ve metotların çözüm yolundaki önem derecesini vurgulamaktır. Araştırmanın verileri, nitel araştırma yöntemlerinden olan gözlem ve literatür taraması yoluyla elde edilmiştir. Yalnızca Türkiye genelindeki Türk Müziği örgün eğitim kurumları ile Türk Müziği öğretim amacı güden keman metotları araştırmanın kapsamındadır.
Saptanan problemlere yönelik daha önceden yapılan çalışmalar araştırılmış ve ortak fikirler olduğu, fakat henüz çözüme yönelik bir girişimde bulunulmadığı görüşüne ulaşılmıştır. Alana hizmet edecek nitelikli bir metot olmamasının bu konuda önemli bir rol oynadığı düşüncesiyle yeni bir metot oluşturulması fikri doğmuştur. Bu fikrin temelinde yatan neden; makalede listelenen ve şimdiye kadar basıldığı bilinen tüm Türk Müziği temelli başlangıç düzeyi keman metotlarını günümüze uyarlayabilmek ve transpoze temelli Türk Müziği keman öğretimini gerçekleştirebilmektir.
“Türk Müziği Eğitim Kurumlarında Makam Odaklı Keman Başlangıç Eğitimi Üzerine Bir Metot Önerisi” isimli yüksek lisans tezinden üretilen bu makale ile, makam odaklı keman eğitimi veren öğretmenler için farkındalık ve yeni bir bakış açısı oluşturmak hedeflenmiştir. Batı Müziği-Türk Müziği ayrımını somut hale getirmemek, sık öğretmen değişikliğine başvurmamak, alanında uzman olan, her anlamda nitelikli öğretmenlerin örgün eğitim kurumlarında yer almalarını sağlamak, böylece yetişen donanımlı öğrenciler silsilesiyle her alandaki eğitmen kalitesini arttırmak ve makamsal unsurları öğretirken bilimsel gerçeklerle çelişmeyen yeni bir metot ortaya çıkarmak gerektiği de yine ulaşılan sonuçlardandır. Araştırmanın kapsamı yalnızca Türk Müziği örgün eğitim kurumları olsa da yapılan çalışmadan ve elde edilen sonuçlardan yaygın eğitim kurumlarının da yararlanması mümkün olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Keman, Eğitim, Makam, Metot, Türk Müziği

The Problems Encountered in Initial Violin Education in Turkish Music Educational Institutions and Importance of Method Books

Öz

Violin education is a long journey that is shaped by the technical, theoretical, and emotional transfers between the student and the teacher. In maqam-oriented violin education, a more detailed process awaits students than in classical music-based violin education. At the same time, during this difficult process, it is natural that students encounter some problems. In this study, it has been tried to determine these problems encountered. What are these problems that directly affect the education life of students who only receive Turkish Music education? What responsibilities do students and teachers have for a solution? This study aims to identify the aforementioned problems with their reasons and to emphasize the importance of the method books in the way of solution. Data came from observation and literature review, which are qualitative research methods. Only Turkish Music formal education institutions in Turkey and violin methods aiming to teach Turkish Music are within the scope of this study.
Previous studies on the identified problems were reviewed and it was concluded that there were common ideas; nevertheless, no attempt was made to solve them. With the thought that the lack of a qualified method to serve the field plays an important role in this matter, the idea of creating a new method was born. The underlying reason for this idea is to adapt all Turkish Music-based beginner violin methods listed in the article and known to have been published so far, and to perform transpose-based Turkish Music violin teaching.
With this article, which was produced from the master's thesis titled “A Method Proposal on the Initial Education of Maqam-Oriented Violin in Turkish Music Educational Institutions”, it is aimed to create awareness and a new perspective for teachers who give maqam-oriented violin education. Not to make the Western Music-Turkish Music distinction concrete, not to resort to frequent teacher changes, to ensure that qualified and expert teachers to take place in formal education institutions, thus, to increase the quality of instructors in every field with the range of well-equipped students and to come up with a new method that includes both tonal and modal elements without contradicting scientific facts are also the results that achieved. Although the scope of the research is only Turkish Music formal education institutions, it will be possible for non-formal education institutions to benefit from the study and the results obtained.

Anahtar Kelimeler

Violin, Education, Maqam, Method, Turkish Music

Kaynakça

• Alapınar, H. (2003). Keman yapım tarihi. Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.
• Beşiroğlu, Ş.Ş. ve Soydaş, M.E. (2007). Osmanlı saray müziğinde yaylı çalgılar. İTÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 3-12.
• Çolakoğlu Sarı, G. (2014). Asya’dan Avrupa’ya yaylı çalgılar tel üzerinde ses elde etme tekniğine göre sınıflandırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 25(1), 35-50. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2219
• Çolakoğlu Sarı, G. & Sarı, A. (2020). Orkestral Müzikte Yeni Bir Tını: Kemençe Kuartet. Ürün Yayınları.
• Erdinç, T. (2014). Keman Metodu-1, Dumat Ofset.
• Geboloğlu, B. (2010). Türk Müziği eğitimi veren devlet konservatuvarları ile eğitim fakültelerinde uygulanan başlangıç keman eğitiminin karşılaştırmalı analizi. [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi].
• Gençoğlu, M.S.H. (2021). Türk Müziği tarihinde keman ve ilk keman metodu. Gece Kitaplığı.
• Gökyay, O.Ş. (1941). Devlet konservatuvarı tarihçesi. Maarif Matbaası.
• Hatipoğlu, V. (2017). Beylik Aranağme ve Çeşitlemeleriyle Türk Müziği Keman Alıştırmaları, Gece Kitaplığı.
• Hatipoğlu, V. (2018). Mustafa Sunar’ın “Alaturka Keman Muallimi” isimli öğretim kaynağının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(55), 605-621. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20185537233
• Hüseyin, B. (2007). Türk ve Batı Ezgileriyle Yeni Keman Metodu – I, Nota Yayıncılık.
• Karahasan, T. H. (2005). Keman Metodu, Bestem Musiki Yayınları.
• Oğuz, T. G., Kaleli, Y. S. & Mustul, Ö. (2021). Özengen keman eğitimi sürecine yönelik öğretmen görüşleri (Konya ili örneği). Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi , 41 (3) , 2127-2151.
• Oran, A. N. (1988). Türk musikisinde çağdaş keman öğretimi ve icrası. Türk Musikisinde Çağdaş Eğitim, Çağdaş İcra Sempozyumu, 4–5–6 Temmuz 1988, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Yayınları.
• Oran, A. N. (1999). Keman Metodu; Türk Müziğinde Keman İcra, Teknik ve Sanat, Gökhan Matbaacılık.
• Özcan, N. (2012) Abdülkadir Töre. TDV İslâm Ansiklopedisi, 41, 278-279. https://cdn2.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/41/C41013410.pdf (Erişim Tarihi 13.06.2023).
• Özden, A. (2011). Türk Müziği’nde Keman Metodu, Meta Basım Matbaacılık.
• Saçan, M. (2014). Keman Metodu, Bassaray Matbaası.
• Sunar, M. (1921). Alaturka Keman Muallimi, Kızmânîzâde Udcu Şamlı İskender.
• Şensoy, H. (1999). Türk Müziği Devlet Konservatuvarı keman eğitimi üzerine. [Sanatta yeterlik tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Töre, A. (1911). Usûl-i Ta’lîm-iKeman, İstanbul: (El yazımı).
• Uçan, A. (1997). Müzik eğitiminde temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Ulucan Weinstein, S. (2011). Türk keman okulunun oluşumu. [Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul Üniversitesi].
• Zafiraki, Kemânî (1900). Alaturka Keman Muallimi, Hakkak Serviçen Matbaası.