A Research on Determining the Relationship Between Consumers’ Purchasing Styles and Their Religious Orientations

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 1, 31 - 59, 03.02.2021

Ferdi Akbıyık

https://doi.org/10.15659/ppad.14.2.252

Öz

This study was conducted in Isparta and Burdur sample cities to determine the relationship between consumers’ purchasing styles and their religious orientations. The data were analyzed by using statistical tests including “Reliability,” “Factor Analysis,” and “Correlation Analysis” with the SPSS 20 package program. The nine factors that emerged from factor analysis of items related to consumers’ purchasing styles were named as “Brand Conscious”, “Perfectionist,” “Confused,” “Fashion Conscious,” “Pleasure Conscious,” “Brand Loyalty,” “Unplanned,” “Careful” and “Innovative.” The four factors that emerged from factor analysis of items related to religious orientations of consumers were named as “Intrinsic Religious Orientation,” “Religious Interest,” “Religion and Prayer,” and “Liberalism.” In the study, a positive, significant, and very weak relationship was observed between participants’ purchasing styles and their religious orientation dimensions. Relations between Perfectionist, Brand Loyalty, and Careful which are Purchasing Style dimensions, and Intrinsic Religious Orientation and Religion and Prayer, which are religious orientation dimensions, were similar.

Anahtar Kelimeler

Purchasing style, consumer, consumer behaviour, religiosity, religious orientation

Kaynakça

• Abbruzzese, S. (2001). Ascetisim, International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. P:826-829.
• Akbıyık, F. (2020) (A). Helal Gıda ve Tüketici Davranışları Helal Sertifika Algısının Satın Alma Tarzıyla İlişkisi. Konya, Çizgi Kitabevi.
• Akbıyık, F. (2020) (B). A Research on the Determination of Religious Orientations of Consumers. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 4(3):139-151.
• Allport, G. W. and Ross, J. M. (1967). Personel Religious Orientation and Prejudice. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 5: 432-443.
• Alnıaçık, Ü., (2012). Satın Alma Tarzları ve Sms Reklamlara Yönelik Tutumlar: Genç Tüketiciler Üzerinde Bir Araştırma. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi. Sayı: 09: 1-20.
• Anderson, D.R. Sweeney, D.J. and Williams, T.A., (2011). Statistics for Business and Economics (11th Edition). The USA: South-Western Cengage Learning.
• Arslantürk Z. ve Arslantürk E.H., (2010). Uygulamalı Sosyal Araştırma. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Ateş, S. (2019). Dindarlık ve Tüketim Algıları Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Aygül, H.H., ve Öztürk, Ö., (2016). Dini Çoğulculuk ve Kamusal Alanda Dindar Tüketim Kültürü. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 3(1): 190-206.
• Baydaş, A., Kılıç, E. ve Türkan, Y. (2019). Tüketim Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin İnanç Açısından Belirlenmesi: Bingöl İli Örneği. Sosyal Bilimler Metinleri, 1: 13.
• Canabal, J.E. (2002). Decision-Making Styles of Young South Indian Consumers: An Exploratory Study. College Student Journal, 36 (1): 12-19
• Ceylan, H. H. (2013). Tüketici Tipleri Envanterinin Türk Kültürüne Uyarlanması. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, Sayı 2: 41-58.
• Cirhinlioğlu, F. G. (2010). Dini Yönelimler ve Önyargı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:7 Sayı:1: 1366-1384.
• Çömez Polat, F. (2019). Türkiye’de Değişen Dindarlık Göstergeleri ve Sosyal Medya. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Çubukçuoğlu, M. E. ve Haşıloğlu, S. B. (2012). Dindarlık Olgusunun Satınalma Davranışı Faktörleri Üzerinde Etkisi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, Cilt 4 Sayı 1, 1-18.
• Donahue, M. J. (1985). Intrinsic and Extrinsic Religiousness: Review and Meta-Analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 48: 400-419.
• Durvasula, S., Lysonskı, S., Andrews, J.C., (1993). Cross-Cultural Generalizability of A Scale for Profiling Consumers’ Decision-Making Styles. The Journal of Consumer Affairs, 27(1): 55-65.
• Elizabeth, T. H. (1999). Marital History, Post-School-Age Training and Wages: Women’s Experience. The Social Science Journal, Volume 31, Issue 2: Pages: 127-138.
• Erkan, E. (2014). Türkiye’de Dindarlığın Tespiti ile İlgili Çalışmalar ve Tahkikî Dindarlığın Ölçülmesiyle İlgili Öneriler. Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 18 Sayı: 60: 125-140.
• Fan, J., X., Xiao, J., J., (1998). Consumer Decision-Making Styles of Youngadult Chinese. The Journal of Consumer Affairs, 32/2: 275-294.
• Fuller, A. R. (1994). Psychology and Religion: Eight Points of View, Third Edition. Maryland, USA: Rowman and Littlefield Publisher Inc.
• Gegez, E. (2014). Pazarlama Araştırması (4. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Günay, Ü. (1999). Erzurum Kenti ve Çevresinde Dini Hayat. Erzurum: Erzurum kitaplığı.
• Gürses, İ. (2010). Dindarlık ve Kişilik. Bursa: Emin Yayınları.
• Hafstrom, J. J., Chae, J. S., Chung, Y. S., (1992). Consumer Decisionmaking Styles: Comparison Between United States and Korean Young Consumers. The Journal of Consumer Affairs, 26(1): 146-158.
• Harlak, H., (2014). Dini Yönelim ve Dindarlığın Düşünme İhtiyacı, Denetim Odağı. Sosyal Beğenirlik ile İlişkisi. 18. Ulusal Psikoloji Kongresi, Bursa.
• Herek, G. M. (1987). Religious Orientation and Prejudice: A Comparison of Racial and Sexual Attitudes, Personality and Social Psychology Bulletin. Vol. 13, No. 1: 34-44.
• Hodgson, M.G.S. (1993). İslâm’ın Serüveni-Bir Dünya Medeniyetinde Tarih ve Bilinç I (çev. Metin Karabaşoğlu). İstanbul: İz Yayınları.
• Kamaruddin, A. R., Mokhlis, S., (2003). Consumer Socialization, Social Structural Factors and Decision-Making Styles: A Case Study of Adolescents in Malaysia. International Journal of Consumer Study, 27(2): 145-156.
• Karakaya, S. (2008). Dindarlık ve Kişilik Arasındaki İlişki, Allport ve Fromm’un Karşılaştırmalı Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Karaşahin, H. (2008). Din Sosyolojisinde Dindarlığın Ölçülmesi Problemi Üzerine Bir Araştırma. AÜİFD XLIX, sayı: I 191-200: 465-478.
• Kartopu, S. (2013). Narsisizmin Dindarlık Eğilimleriyle İlişkisi: Gümüşhane Üniversitesi Örneği. International Journal of Social Science, Volume 6 Issue 6: 625-649.
• Kıraç, F. (2007). Dindarlık Eğilimi, Varoluşsal Kaygı ve Psikolojik Sağlık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi SBE.
• King, J. E. Crowther, M. R. (2004). The Measurement of Religiostiy and Spirituality: Examples and Issues from Psychology. Journal of Organizational Change Management, Vol. 17, No. 1: 83-101.
• Kongsompong, K., (2006). Cultural Diversities Between Singapore And Australia: An Analysis of Consumption Behavior. Journal Of American Academy Of Business, Cambridge, 9 (2): 87–92.
• Kuzgun, Y. and Sevim, S. (2004). The Relationship Between Attitudes Towards Women’s Work Roles and Religious Tendency. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 37 (1): 14-27.
• Lysonski, S., Durvasula, S., Zotos, Y., (1996). Consumer Decision Making Styles: A Multi Country Investigation. European Journal of Marketing, 30(12): 10-21.
• McDaniel, S. W. and Burnett, J. J. (1990). Consumer Religiosity and Retail Store Evaluative Criteria. Journal of the Academy of Marketing Science, 18: 101-112.
• Mehmedoğlu, A.U. (2006). Gençlik, Değerler ve Din. İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Mokhlis, S., (2009). Adapting Consumer Style Inventory to Chinese Consumers In Malaysia: An International Comparison. The Journal of Global Business Management, 5(1): 271-279. Mokhlis, S. (2009). Relevancy and Measurement of Religiosity In Consumer Behavior Research. International Business Research, 2(3): 75-84.
• Okumuş, E. (2005). Gösterişçi Dindarlık. İstanbul: ARK Kitapları, Özgü Yayınları.
• Onay, A. (2004). Dindarlık, Etkileşim ve Değişim. İstanbul, Dem Yayınları.
• Ördek, Ş. (2017) Tüketici Dindarlığı ve Helal Gıda Ürün Değerlendirmeleri Kayseri’de Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Kayseri.
• Öztürk, Y.N. (1989). Kur’an-ı Kerim ve Sünnete Göre Tasavvuf. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Vakfı Yayınları.
• Sadi. G. (1997). Şark İslam Klasikleri Gülistan. (Translated by Hikmet İlaydın). İstanbul: MEB Yayınları.
• Shafie, S. and Othman M. D. (2006). Halal Certification: An International Marketing Issues and Challenge, Proceeding at The International Ifsam VIIIth World Congress, Held From 28-30 September 2006 At Berlin, Germany: 1-11.
• Sheth, J. N. And Mittal, B. (2004). Consumer Behaviour: A Managerial Perspective, 2nd Edition. Singapore: Thomson South-Western.
• Soesilowati, E.S. (2010). Business Opportunities for Halal Products In The Global Market: Muslim Consumer Behaviour and Halal Food Consumption. Journal of Indonesian Social Sciences and Humanities, 3: 151-160.
• Sood, J. and Nasu, Y. (1995). Religiosity and nationality: An exploratory study of their effect on consumer behaviour in Japan and the United States, Journal of Business Research, 34: 1-9.
• Sproles, G. B., (1983). Conceptualization and Measurement of Optimal Consumer Decision-Making. Journal of Consumer Affairs, 17(2): 421-438.
• Sproles, J., Kendall, E., (1986). A Methodology for Profiling Consumer’s Decision-Maling Styles. The Journal of Consumer Affairs, 20, (2): 267-279.
• Sproles, G. B., Kendall, E., (1990). Consumer Decision Making Styles as A Function of Individual Learning Styles. The Journal of Consumer Affairs Summer.24(1): 134-147.
• Stapleton, Connie. D. (1997). Basic Concepts and Procedures of Confirmatory Factor Analysis. Paper presented at the annual meeting of the Southwest Educational Research Association, Austin
• Stevens, J. P. (2002). Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences, (Fourth Edition). New Jersey: Lawrance Erlbaum Association, Inc.
• Sungur, O., (2010), Korelasyon Analizi, İçinde: Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 5.Baskı, Ed: Şeref Kalaycı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Şentepe, A. and Güven, M. (2015). Kişilik Özellikleri ve Dindarlık İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XVII, Sayı: 31 (Haziran), 27-44.
• Şucai, M. (2001). Makalat C.2, İstanbul: İnsan Yay.
• Tanksale, D., Neelam, N., Venkatachalam, R., (2014). Consumer Decision Making Styles of Young Adult Consumers In India, Procedia. Social and Behavioral Sciences, 133: 211-218.
• Taplamacıoğlu, M. (1962). Yaşlara Göre Dini Yaşayışın Şiddet ve Kesafeti Üzerinde Bir Anket Denemesi. İlahiyat Fakültesi Dergisi (10. Sayı): 141-151.
• Tiliopoulos N, Bikker AP, Coxon APM and Hawkin PK. (2007). The Means and Ends of Religiosity: A Fresh Look at Gordon Allport’s Religious Orientation Dimensions. Pers Individ Dif; 42(8):1609–1620.
• Uyumaz, G., Mor Dirlik, E. and Çokluk, Ö. (2016). Açımlayıcı Faktör Analizinde Tekrar Edilebilirlik: Kavram ve Uygulama. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16(2), 659- 675.
• Ünal, S., Erciş, A., (2006). Tüketicilerin Kişisel Değerlerinin Satın Alma Tarzları Üzerindeki Etkisi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 1. 23-48.
• Walsh, G., Mitchell, V., W., Hennig, T. T., (2001). German Consumer Decision-Making Styles. Journal of Consumer Affairs, 35(1),73-95
• Yapıcı, A. (2002). Dini Yaşayışın Farklı Görüntüleri ve Dogmatik Dindarlık. Ç. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(2): 75-117.
• Yapıcı, A. (2007). Müslümanlıktan Hıristiyanlığa Geçişin Sebepleri Üzerine Sosyo-Psikolojik Bir İnceleme. İslami Araştırmalar Dergisi (Ed. M. Bayraktar): 221-238.