Yakın İlişkilerin Çatışmalı Yönü ve Çatışma Çözme Becerileri

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 18 - 30, 27.12.2023

Candan Özkan

Öz

Yakın ilişkilerin temeli erken dönem nesne ilişkilerine dayalıdır. Anne bebek ilişkisinin sağlıklı olması gelecekte partnerle kurulan ilişkinin sağlıklı olacağının göstergesidir. Bu çalışmada yakın ilişkide bulunan çiftlerin ilişki içinde çıkan çatışma türleri ve sorun çözme becerileri hakkında araştırma yapılmıştır. Yakın ilişkide bulunan çiftlerin özel yaşantılarında ve romantik yaşantılarında çıkan sorunlara karşı çıkan çatışmaların nelerden kaynaklandığını, bu çatışmaların ilişki içine nasıl yansıdığı, ortaya çıkan çatışma türlerinin ilişkiyi nasıl etkilediği ve çiftlerin yakın ilişkilerinde sorun çözme becerilerinin çeşitleri hakkında bir derleme oluşturulmuştur. Literatüre bakıldığında yakın ilişki yaşayan kişiler için yapılan çalışmaların kısıtlı bir şekilde olduğu bulunmuştur. Bu araştırmanın sınırlılıklarından biri alan yazıya bakıldığında daha çok evli çiftler üzerine yapılan araştırmaların olduğu gözlemlenmiştir. Evlilik öncesinde yakın ilişki yaşayan çiftler üzerine çalışmalar kısıtlı olduğu bulunmuştur. Alan yazıya bakıldığında daha çok John Gottman’ın çalışmaları olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yakın ilişki, çatışma türleri, sorun çözme becerileri.

Kaynakça

• Anlatan, Ö. (2021). Deneye dayalı bir yaklaşım: Gottman çift terapisi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 4(1), 74-93.
• Arslan, C. (2005). Kişilerarası çatışma çözme ve problem çözme yaklaşımlarının yükleme karmaşıklığı açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 75-93.
• Ayalp, H. D. (2022). Yakın İlişkilerde Çatışma Çözme ve İlişki Doyumunun Yordayıcıları: Şema Baş Etme Modları ve Prefrontal İşlevler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aydoğdu, İ. (2010). Yakın İlişkilerin Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bonache, H., Santana, G.R. ve Mendez, R.G. (2016). Conflict Resolution Styles and Teen Dating Violence. International Journal of Clinical and Health Psychology, 16, 276-286.
• Can, F., Topçu, A.E. ve Topçu, G. (2022). Romantik Partner Çatışma Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 10(25), 438-455.
• Collins, W. A. (2003). More and myth: The developmental significance of romantic relationships during adolescence. Journal of Research on Adolescence,13(1),1- 24.
• Delatorre, M.Z. ve Wagner, A. (2019). How do couples disagree. Scientific Research Article, 28(2), 91-108.
• Duran, Ş. ve Hamamcı, Z. (2010). Evlilik öncesi ilişki geliştirme programının Yakın İlişkiler yaşayan üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ve çatışma iletişim tarzları üzerine etkisinin incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(23), 87-100.
• Erdinç, I. (2018). ̇ Evli Çiftlerde, Evlilik Uyumu, Cinsel Yaşam Doyumu ve Yaşam Doyumu Arasindaki İlişkinin İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Istanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul. ̇
• Furman, W. (2002). The emerging field of adolescent romantic relationships. Current Directions in Psychological Science, 11, 117-180.
• Furman, W. ve Shaffer, L. (2003). The role of romantic relationships in adolescent development. P. Florsheim (Ed.), Adolescent romantic relations and sexual behavior: Theory, research, and practical implications içinde (ss. 3- 22), University of Denver.
• Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers. Retrieved from .
• Gable, S. L., ve Haidt, J. (2005). What (and why) is positive psychology? Review of General Psychology, 9(2), 103-110.
• Gottman, J. M. (1994). What Predicts Divorce? Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Gottman, J. M. (1999). The marriage clinic. New York: W. W. Norton.
• Gottman, J. M. ve Driver, J. L. (2005). Dysfunctional marital conflict and everyday marital ınteraction. Journal of Divorce & Remarriage, 43(3/4), 63-77.
• Gottman, J. M. ve Levenson, R. W. (1999). Dysfunctional marital conflict: Women are being unfairly blamed. Journal of Divorce & Remarriage, 31(3/4), 1-17.
• Guınta, C. T., Compas, B.E. (1993). Coping in marital dyads: Patterns and associations with psychological symptoms. Journal of Marriage and the Family, 55, 1011–1017.
• Halmos, P. R. ve Vaughan, H. E. (2009). The marriage problem. Classic Papers in Combinatorics içinde (ss. 146-147). Birkhäuser Boston.
• Hamamcı, Z., Buğa, A. ve Duran, Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin evlilik yaşantısı ile ilgili bilgi kaynaklarının ve evlilik öncesi eğitim ihtiyaçlarının incelenmesi. Aile ve Toplum Dergisi, 7(26), 33-50.
• Holman, T. B. ve Jarvis, M. O. (2003). Hostile, volatile, avoiding, and validating coupleconflict types: An investigation of Gottman’s couple-conflict types. Personal Relationships, 10, 267-282.
• Kalkan, M. (2008). Ergenler için romantik ilişkilerde sorun çözme ölçeğinin geliştirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(3), 131- 138.
• Karcıoğlu, F. ve Alioğulları, Z.D. (2012). Çatışmanın nedenleri ve çatışma yönetimi tarzları ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(3-4), 215-237.
• Kaya, Ö. S. (2018). Yakın İlişkilerde problem çözme becerilerinin empati ve mental iyi oluş açısından incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (1), 62-72.
• Kaya, Ö. S. (2020). Yakın İlişkilerde sorun çözme becerileriyle ilişkili faktörler: yaşam doyumu ve diğerkamlığın yordayıcı etkisi. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(1), 33-56.
• Lazarus, R.S. (2006). Emotions and interpersonal relationships: Toward a person centered conceptualization of emotions and coping. Journal of Personality, 74, 9-46.
• Mayer, B. (2012). The Dynamics of Conflict: A Guide to Engagement and Intervention (2. baskı). New Jersey: Wiley.
• Özen, A., Engin, S.S. ve Uğurlu, N.S. (2016). Romantik ilişkilerde çatışma çözüm stilleri ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 4(7), 1-19.
• Pollına, L.K, Snell, W.E Jr (1999) Coping in intimate relationships: Development of the multidimensional intimate coping questionnaire. Journal of Social and Personal Relationships, 16, 133-144.
• Rusbult, C. E., & Zembrodt, I. M. (1983). Responses to dissatisfaction in romantic involvements: A multidimensional scaling analysis. Journal of experimental social psychology, 19(3), 274-293.
• Rusbult, C. E., Verette, J., Whitney, G. A., Slovik, L. F. ve Lipkus, I. (1991). Accommodation processes in close relationships: Theory and preliminary empirical evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 60(1), 53-78.
• Sigelman, Carol. K., Elizabeth A. Rider. (2018). Life-span human development. Boston: Cengage Learning.
• Snell, W.E. Jr, Sebby, R.A, Bouchard J.L. (2002) Stressful experiences in intimate relationships. W. E. Snell, Jr. (Ed.), New directions in the psychology of intimate relations: Research and theory içinde. Cape Girardeau, MO: Snell Publications.
• Taluy, N. (2018). İkili ilişkilerde çatışma çözme tepkileri ölçeği. Psikoloji Çalışmaları, 38(1), 33-52.
• Zara, A. ve Yücel, F.G. (2019). The effect of projective identification conflict resolution styles and gender roles on marital satistaction. Turkish Journal Clinical Psychiatry, 20, 76-83.