GENÇ YETİŞKİNLERDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI VE NOMOFOBİNİN PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ ÜZERİNDEKİ YORDAYICI ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 54, 03.11.2025

Yaren Gündoğan , Yaren Gökkoruk

Öz

Bu araştırmanın amacı, genç yetişkinlerde sosyal medya bağımlılığı ve nomofobinin psikolojik iyi oluş üzerindeki yordayıcı etkisini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Gaziantep’te yaşayan genç yetişkinler arasından tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilen 308 kişi oluşturmaktadır. Araştırma verileri Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği, Nomofobi Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre genç yetişkinlerin sosyal medya bağımlılık düzeyleri ile nomofobi düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki, sosyal medya bağımlılığı ve nomofobi düzeyleri ile psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında ise negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, genç yetişkinlerde sosyal medya bağımlılığı ve nomofobinin psikolojik iyi oluşu anlamlı şekilde yordadığı saptanmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular ilgili literatür çerçevesinde yorumlanarak, önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya Bağımlılığı , nomofobi , psikolojik iyi oluş

EXAMINING THE PREDICTIVE EFFECT OF SOCIAL MEDIA ADDICTION AND NOMOPHOBIA ON PSYCHOLOGICAL WELL-BEING IN YOUNG ADULTS

Öz

The purpose of this study is to examine the predictive effect of social media addiction and nomophobia on psychological well-being in young adults. The study group of the research consists of 308 people selected according to the random sampling method among young adults living in Gaziantep. Research data were collected through the Social Media Addiction Scale, Nomophobia Scale, Psychological Well-Being Scale and a personal information form developed by the researcher. According to the findings, it was determined that there was a positive significant relationship between young adults' social media addiction levels and nomophobia levels, and a negative significant relationship between social media addiction and nomophobia levels and their psychological well-being levels. Finally, social media addiction and nomophobia were found to significantly predict psychological well-being in young adults. The findings obtained within the scope of the research were interpreted within the framework of the relevant literature and suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Social Media Addiction , Nomophobia , Psychological well-being

Etik Beyan

Araştırma Hasan Kalyoncu Üniversitesi Etik Kurulunun 01.11.2024 tarih ve E-97105791- 050.04-68483 sayılı onayı alınarak yürütülmüştür. Veriler katılımcılardan çevrimiçi olarak Google Forms aracılığı ile toplanmıştır. Demografik Bilgi Formu ve ölçekleri içeren bu form katılımcılara iletilmiştir. Araştırmaya katılımda gönüllülük esas alınarak, gizlilik kapsamında yürütülmüştür.

Destekleyen Kurum

HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Adnan M. ve Gezgin D.M. (2016). Modern Çağın Yeni Fobisi: Üniversite Öğrencileri Arasında Nomofobi Prevalansı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141-158.
• Akıllı, G. K., ve Gezgin, D. M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyleri ile Farklı Davranış Örüntülerinin Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (40).
• Baycan, P. (2017). Y Kuşağının Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyal Medyanın Etkisi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü WorkıngPaper Series, Tartışma Metinleri 53-01.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cheever, N. A., Rosen, L. D., Carrier, L. M., ve Chavez, A. (2014). Out of sight is not out of mind: The impact of restricting wireless mobile device use on anxiety levels among low, moderate and high users. Computers in Human Behavior, 37, 290-297.
• Choliz, M. (2012). Mobile-phone addiction in adolescence: the test of mobile phone dependence (TMD). Progress in health sciences, 2(1), 33-44.
• Çiftçi, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4).
• Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., Oishi, S., ve Biswas-Diener, R. (2010). New wellbeing measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 97(2), 143-156.
• Dixit, S., Shukla, H., Bhagwat, A., Bindal, A., Goyal, A., Zaidi, A., ve Shrivastava, A. (2010). A study to evaluate mobile phone dependence among students of a medical college and associated hospital of central India. Indian Journal of Community Medicine, 35(2), 339.
• Gezgin, D.M. ve Çakır, Ö. (2016). Analysis of nomopfobic behaviors of adolescents regarding various factors. Journal of Human Science, 13(2), 2504-2519.
• Horwood, S., & Anglim, J. (2018). Personality and problematic smartphone use: A facet-level analysis using the Five Factor Model and HEXACO frameworks. Computers in Human Behavior, 85, 349-359.
• Hoşgör, H., Tandoğan, Ö., ve Gündüz-Hoşgör, D. (2017). Nomofobinin günlük akıllı telefon kullanım süresi ve okul başarısı üzerindeki etkisi: Sağlık personeli adayları örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 573-595.
• Hughes, D. J., Rowe, M., Batey, M., ve Lee, A. (2012). A tale of two sites: Twitter vs. Facebook and the personality predictors of social media usage. Computers in Human Behavior, 28(2), 561–569.
• Kaur, A., ve Sharma, P. (2015). A Descriptive Study to Assess the Risk of Developing Nomophobia among Students of Selected Nursing Colleges Ludhiana, Punjab. International Journal of Psychiatric Nursing, 1(2), 1-6.
• King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C. O., Baczynski, T., Carvalho, M. R., ve Nardi, A. E. (2013). Nomophobia: Dependency on Virtual Environments or Social Phobia?.Computers in Human Behavior, 29 (1), 140-144.
• Kuss, D. J., ve Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction a review of the psychological literature. International journal of environmental research and public health, 8(9), 3528-3552.
• Madhusudan, M., P. Sudarshan, T. V. Sanjay, A. Gopi, ve S. Fernandes (2017). "Nomophobia And Determinants Among The Students Of A Medical College in Kerala", International Journal of Medical Science and Public Health, 6(6), s. 1046–1049.
• Oksman, V. ve Turtiainen, J. (2004). Mobile communication as a social stage meanings of mobile communication in everyday life among teenagers in Finland. New Media ve Society, 6(3), 319-339.
• Pavithra, M. B. ve Madhukumar, S. (2015). A Study on Nomophobia-Mobile Phone Dependence, Among Students of a Medical College in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340-344.
• Sharma, N., Sharma, P., Sharma, N., ve Wavare, R. R. (2015). Rising concern of nomophobia amongst Indian medical students.
• Şahin, C., ve Yağcı, M. (2017). Sosyal medya bağimliliği ölçeği-yetişkin formu: geçerlilik ve güvenirlik çalişmasi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523-538.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Tavolacci, M. P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P. ve Ladner, J. (2015). Problematic use of mobilephone and nomophobia among French college students. The European Journal of Public Health, 25(suppl 3), ckv172-088.
• Telef, B. B. (2013). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
• Türen, U., Erdem, H., ve Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1.
• TÜİK, (2024). Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/cep-telefonlari-27- yilda-hayatin-merkezine-yerlesti/2152793 Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı. (2021).
• Yildirim, C., Sumuer, E., Adnan, M., ve Yildirim, S. (2016). A growing fear: Prevalence of nomophobia among Turkish college students. Information Development, 32(5), 1322-1331.
• Yıldırım, C., ve Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-13
• We Are Social (2024, Ocak). We Are Social 2024 Türkiye: Sosyal medya istatistikleri. https://datareportal.com/reports/digital-2024-turkey