“ROMAN HAREKETİ’Nİ TOPLUMSAL HAREKETLERİN DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 11 - 30, 30.06.2020

Tuba Akın

Öz

Avrupa’da yerel örgütlenmelerle başlayıp örgütlenme spektrumunun artmasıyla insan hakları, siyasal temsil ve katılım konularında yoğunlaşan Roman Hareketi, 2000’lerin başından itibaren hareketin içerisinde bulunan farklı kimliklerin, anlamların ve kültürel değerlerin performansı yoluyla yeni bir form kazanmıştır. Makalede, bu hareketin hem siyasal alanda hem de kültürel alanda kolektif eylem oluşumlarına sahip olduğu savunulmaktadır. “Siyasi fırsat yapısı üzerinden ilerleyen uygulamaların hareket içerisinde olmasına rağmen Roman Hareketi'ni Yeni Sosyal Hareketler içerisinde nasıl değerlendirebiliriz?”, araştırma sorusu olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, hareket toplumsal hareketler yaklaşımlarının dönüşümü üzerinden incelenecektir. Roman Hareketi’nin sahip olduğu içsel çeşitliliğin incelenmesiyle, hem toplumsal hareketler literatürü için farklı paradigmaların değerlendirilmesi hem de Roman toplumu hakkında yapılan sosyolojik çalışmalarda Roman Hareketi’nin bir incelemesinin sunulması ile literatüre katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu çalışma, literatür taraması ve doküman analizi yoluyla yapılan nitel bir araştırmadır. Makalede, siyasi alana odaklanan paradigma kaynak mobilizasyonu ve siyasi fırsat yapısı kuramları; YTH paradigması ise Habermas, Touraine ve Melluci’nin argümanları üzerinden değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Roman Hareketi, Siyasi Fırsat Yapısı, Yeni Toplumsal Hareketler, Kolektif Eylem, Kolektif Kimlik

Kaynakça

• Acton, T. (belirtilmemiş tarih). Roma civil rights movement: beginnings and growth transnational movements of Roma to achieve civil rights after the Holocaust. Erişim Tarihi: 21 Mayıs 2020, https://www.romarchive.eu/en/roma-civil-rights-movement/beginnings-and-growth-transnational-movements-roma/#fn2.
• Avrupa Roman Hakları Merkezi. (2001). The Romani movement: what shape, what direction? Erişim Tarihi: 21 Mayıs 2020, http://www.errc.org/roma-rights-journal/the-romani-movement-what-shape-what-direction.
• Avrupa Roman Sanatları ve Kültürü Enstitüsü. (belirtilmemiş tarih). About ERIAC. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, https://eriac.org/about-eriac.
• Brooks, E. (belirtilmemiş tarih). About. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, https://www.romarchive.eu/en/about.
• Buechler, S. M. (2000). Social movements in advanced capitalism: the political economy and cultural construction of social activism. New York: Oxford Üniversitesi Yayınları.
• Collins, J. & Brooks, E. (2017). Scenography matters: performing Romani identities: strategy and critique. J. McKinney, & S. Palmer içinde, Scenography expanded: an introduction to contemporary performance design (s. 95-111). Londra: Bloomsbury.
• Edwards, G. (2014). From old to new social movements: capitalism, culture, and the reinvention of everyday life. G. Edwards içinde, Social movements and protest (s. 112-150). Cambridge: Cambridge Üniversitesi Yayınları.
• Guidry, J. Kennedy, M. & Zald, M. N. (2000). Globalizations and social movements: culture, power, and the transnational public sphere. Ann Arbor: Michigan Yayınları.
• Jessop, B. (2003). Changes in welfare regimes and the search for flexibility and employability. H. Overbeek içinde, The political economy of European employment: European integration and the transnationalization of the (un)employment question (s. 29-51). Londra: Routledge.
• Junghaus, T. (belirtilmemiş tarih). About. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, https://www.romarchive.eu/en.
• Le Bas, D. (2018). 1st Roma Biennale. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, https://www.gypsydada.com/works/1st-roma-biennale.
• Marushiakova, E. & Popov, V. (2017). Commencement of Roma civic emancipation. Studies In Arts And Humanities Journal, 3(2), 7-28. DOI: 10.36347/sjahss
• McCarthy, D. J. & Zald, M. N. (1977). Resource mobilization and social movements: a partial theory. American Journal of Sociology, (82), 1212-1241.
• McGarry, A. (2010). Who speaks for Roma? political representation of a transnational minority community. New York: The Continuum International Publishing Group Inc.
• McGarry, A. (2014). Roma as a political identity: exploring representations of Roma in Europe. Ethnicities, 14(6), 756-774.
• Melluci, A. (1995). The process of collective identity. H. Johnson, & B. Klandermans içinde, Social movements and culture (s. 41-63). Londra: UCL Yayınları.
• Melluci, A. (1996). Challenging codes: collective action in the information age. New York: Cambridge Üniversitesi Yayınları.
• Mirga-Kruszelnicka, A. (belirtilmemiş tarih). About. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019. https://www.romarchive.eu/en/about.
• Nicholson, L. (2008). Identity before identity politics. New York: Cambridge Üniversitesi Yayınları.
• Polletta, F. & Jasper, J. M. (2001). Collective identity and social movements. Review of Sociology Yıllık, 27, 283-305.
• RomArchive. (belirtilmemiş tarih). Frequently Asked Questions | FAQ. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019. https://www.romarchive.eu/en/about/frequently-answered-questions.
• Rövid, M. (2011). One-size-fits-all Roma? on the normative dilemmas of the emerging European Roma policy. Romani Studies, 21(1), 1-22.
• Schutten, J. K. (2006). Invoking practical magic: new social movements, hidden populations, and the public screen. Western Journal Of Communication, 70(4), 331-354. doi:https://doi.org/10.1080/10570310600992137
• Tarrow, S. (2008). Charles Tilly and the practice of contentious politics: social movement studies. Journal Of Social, Cultural And Political Protest, 7(3), 225-246.
• Tilly, C. (2005). Introduction to part II, invention, diffusion and transformation of the social movement repertoire. European Review of History, 12(2), 307-320.
• Touraine, A. (2007). Bugünün dünyasını anlamak için yeni bir paradigma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Varga, E. (2018). About Us. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, https://issuu.com/romanidesign/docs/romani_design_pr_eng_long_webre.
• Vermeersch, P. (2006). The Romani movement: minority politics and ethnic mobilization in contemporary Central Europe. New York: Berghahn Yayıncılık.