TÜRKİYE’DEKİ ROMAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMLERİ İLE İLGİLİ YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZ ÇALIŞMALARININ İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 37 - 58, 26.06.2023

Muhammed Şahin

https://doi.org/10.59250/raedergisi.1229240

Öz

Bu çalışma ile Roman çocukların eğitimlerini konu alan Türkiye’de yayımlanmış lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi hedeflenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizinin tercih edildiği çalışmada 2004-2022 yıllarında yayımlanan toplam 13 tez çalışmasına ulaşılmıştır. Tezler YÖK Tez Merkezi veri tabanından taranmıştır. 13 tezin tamamı yüksek lisans tezi olup konu ile ilgili doktora tezi tespit edilmemiştir. Tezlerin 9’u nitel, 4’ü nicel araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. 2010 yılına kadar sadece 4 tez çalışması yapılmışken 2010 yılından günümüze kadar 9 tez yayımlanması konunun akademik çevrelerce önemsendiğini göstermektedir. Tez yazarlarının yoğunluklu olarak alandaki problemler, çözüm önerileri, öğretmen, öğrenci ve aile görüşleri üzerine yoğunlaştıkları görülmektedir. Kadın araştırmacıların konu ile ilgili araştırma yapmaya daha istekli oldukları bir diğer tespit edilen bulgudur. İncelenen çalışmalar neticesinde araştırmacılara ve öğretmenlere konu ile ilgili yurt dışında yayımlanmış tezler ve makaleleri incelemeleri, okul çağında olup okula devam etmeyen Roman çocukların sosyal yaşamını derinlemesine araştırmaları, Roman kökenli önemli kişileri konu alan biyografi çalışmaları yapmaları, Roman çocukların eğitim kalitelerini ve okula devam sürelerini artıracak projeler üretmeleri, Roman çocuklara özgü okul kültürüne uyumu kolaylaştıran sağaltıcı eğitim programları hazırlamaları, ailelere çocuklarının eğitim hayatına daha aktif katılımlarını sağlayacak bilgilendirici seminerler vermeleri önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

roman çocuklar, roman öğrenciler, doküman analizi

Teşekkür

Beni ilk makalemi yazmaya teşvik eden, cesaretlendiren ve sorduğum her soruya içtenlikle cevap verip yol gösteren sayın hocam Doç. Dr. Gökhan ILGAZ'a, makalemin incelemesini yapıp bana değerli geri dönütler veren sayın Dr. Muhammed TAĞ'a teşekkür ederim.

EXAMINATION OF GRADUATE THESIS STUDIES ON THE EDUCATION OF ROMA CHILDREN IN TURKEY

Öz

With this study, it is aimed to examine the graduate thesis studies published in Turkey on the education of Roma children. A total of 13 thesis studies published in 2004-2022 were reached in the study where document analysis was preferred, one of the qualitative research methods. These were scanned from the YÖK thesis centre database. All 13 theses was a master's thesis and the doctoral thesis on the subject was not identified. 9 of the theses were qualitative and 4 of them were carried out by quantitative research methods. While only 4 theses were conducted until 2010, the publication of 9 theses since 2010 shows that the issue is cared about by academic circles. It is seen that authors focus on problems in the field, suggestions, and the opinions of teachers, students, and families. Another finding is that female researchers are more willing to research the subject. As a result of the studies examined, it is suggested that the researchers and teachers publish theses and articles abroad, research about the Roma children who do not attend school age by focusing on their social life make biography studies on important people of Roma origin, produce projects that will increase the quality of Roma children and their continuation of the school. Moreover, it can be recommended that they prepare training programs that facilitate compliance with Roma children's school culture, and give families informative seminars that will provide more active participation in their children's education life.

Kaynakça

• ADİGÜZEL, S. (2020). Türkiye’de Yaşayan Romanların Eğitim Hakkının Avrupa Birliği ve Sosyal Politika Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim Ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori Ve Uygulama, 11(21), Art. 21.
• AKGÜN, S. (2004). İlköğretim Sekizinci Sınfta Öğrenim Görmekte Olan Roman Çocukların Bir Üst Öğrenime Devam Etmelerini Etkileyen Faktörler (Antalya Zeytinköy Örneği) [Yüksek Lisans]. Selçuk Üniversitesi.
• ARAYICI, A. (2008). Avrupa’nın Vatansızları Çingeneler. Kalkedon Yayınları.
• BERG, B. L., & Lune, H. (2019). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (A. Arı, Çev.; 9.Baskı). Eğitim Kitabevi.
• ÇAĞLAYAN, E. (2021). Türkiye’deki Dezavantajlı Grupların Ve Roman Vatandaşların Eğitimi Hakkında Yapılan Çalışmaların Analizi/İncelenmesi. Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2(1), Art. 1.
• ÇETİN, B. I. (2017). Kimlikleriyle Romanlar: Türkiye’deki Roman Vatandaşlara Yönelik Sosyal İçerme Ulusal Strateji Belgesi Ve Birinci Aşama Eylem Planı’nın Değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. https://doi.org/10.11611/yead.278435
• ÇİFTÇİ, B. (2019). Terzibayırı’ndaki Roman Öğrencilerin Türk Eğitim Sisteminde Yaşadığı Sosyoekonomik Zorluklara İlişkin Öğretmen Öğrenci ve Veli Görüşleri [Yüksek Lisans]. Sakarya Üniversitesi.
• ÇİL, M. (2021). Ortaokula Giden Roman Çocukların Beslenme Durumları ve Beslenme Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi [Yüksek Lisans]. Marmara Üniversitesi.
• ÇUHADAR, E. (2020). Türkiye’de Eğitim Hakkının Pratik Edilişinin Roman Çocukların Deneyimleri İle Değerlendirilmesi: Edirne Örneği [Yüksek Lisans]. İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• DİKTAŞ, A., Deniz, A. Ç., & Balcıoğlu, M. (2016). Uşak’ta Yaşayan Romanların Türk Eğitim Sistemi İçerisinde Yaşadıkları Problemler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(4), 22.
• DİLER, M. (2008). The Survivors: Roma University Students In Turkey [Yüksek Lisans]. Middle East Technical University.
• GENÇ, Y. (2015). Roman Çocuklarının Eğitim Süreci ve Akademik Başarılarında Sosyal Dışlanma Algısı. The Journal of Academic Social Science Studies, 3(Number: 33), 79-79. https://doi.org/10.9761/JASSS2796
• HANCOCK, I. (1991). The East European Roots of Romani Nationalism. İçinde The Gypsies of Eastern Europe. Routledge.
• KABAKLI, N. (2013). Barbaros ve Yeni Sahra Roman Çocukların Okullaşma Süreci: Ebeveyn Görüşleri [Yüksek Lisans]. Yeditepe Üniversitesi.
• KARASAR, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• KARDAŞ, M. (2022). Okul Terkinin Önlenmesi İçin Öğretmenlerin Aktif Katılımıyla Gerçekleştirilen Psikolojik Dayanıklılık Programının Niteliksel Yöntemle Değerlendirilmesi: SOYAÇ Örneği [Yüksek Lisans]. Maltepe Üniversitesi.
• KAYA, B. (2022). Covid-19 Salgın Sürecinde Travma Bilgisine Dayalı Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Odak Grup Görüşme Yöntemiyle Öğretmenlerle Değerlendirilmesi: SOYAÇ Örneği [Yüksek Lisans]. Maltepe Üniversitesi.
• KAYAL, M. (2018). İlköğretim Düzeyinde Öğrenim Gören Roman Öğrencilerde Benlik Saygısı, Algılanan Sosyal Destek ve Sosyal Beceriler [Yüksek Lisans]. Nişantaşı Üniversitesi.
• KİRAL, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), Art. 15.
• KİREZ TAŞYÜREK, A. (2015). Roman Ailesinde Çocuğun Din Eğitimi (Yalova Örneği) [Yüksek Lisans]. Uludağ Üniversitesi.
• MARSH, A. (2008). Türkiye Çingenelerinin Tarihi Hakkında. İçinde E. Uzpeder, S. Danova,/Roussinova, S. Özçelik, & S. Göçen (Ed.), Biz buradayız! Türkiye’de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi (1. baskı). Edirne Roman Derneği.
• SUNTEKİN, C. (2008). Roman Çocukların Gözüyle Ailelerin İşlevselliği: Tarlabaşı Örneği [Yüksek Lisans]. Hacettepe Üniversitesi.
• TURGUT, R. (2019). Romanlarda Çocuk Yoksulluğu: Kocaeli Tavşantepe Mahallesi Örneği [Yüksek Lisans]. Sakarya Üniversitesi.
• ÜNALDİ, H. (2012). Türkiye’de Yaşayan Kültürel Bir Farklılık: Çingeneler. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), Art. 1.
• WACH, E. (2013). Learning about Qualitative Document Analysis. IDS Practice Papers. YAVUZAK TABAN, E. (2010). Roman Öğrencilerin Eğitime Erişimleri (Fatih İlçesi Örneği) [Yüksek Lisans]. Beykent Üniversitesi.