Su, Toprak ve İklim Değişikliğinin Güvenli Gıdanın Sürdürülebilirliği Üzerine Etkileri ve Bazı Tespitler

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 23, 30.06.2021

İclal Akın

Öz

Dünya nüfusunun giderek hızla artması, buna mukabil gıda üretim ve tüketiminin sağlanması, güvenli gıdanın istenilen zamanda ve yeterli miktarda olması ve de güvenli gıdaya erişebilme olanağının bulunması, insanların yaşamlarını sürdürebilmeleri açısından önem arz etmektedir. Yetersiz ve sağlıksız koşullardaki su ve toprak, güvenli gıdanın sürdürülebilirliği açısından tehditler oluşturabilmektedir. Bununla birlikte iklim değişikliğinin de gıda güvenliğini olumsuz yönde etkilediği ve gıdanın sürdürülebilirliğini aksattığı görülmektedir.

Bu çalışmada; su, toprak, iklim değişikliği, gıda, güvenli gıda ve güvenli gıdanın sürdürülebilirliği kavramları birlikte ele alınmıştır. Çalışmada, literatür taraması yapılarak su, toprak ve iklim değişikliği ile güvenli gıda arasındaki ilişkinin genel çerçevede ele alınıp değerlendirilmesi yapılmıştır. Araştırmamıza konu olan alanda yapılan birçok çalışma, güvenli gıdanın sürdürülebilirliği üzerine etki eden kavramların neler olduğunun önemini vurgulamaktadır. Konu olarak su, toprak ve iklim değişikliklerinden kaynaklanan yetersizliklerin, güvenli gıdanın sürdürülebilirliğini nasıl etkilediği açıklanmaya çalışılmış ve tespitler ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gıda güvenliği, Su, Toprak, Sürdürülebilirlik, İklim değişikliği

The Effects of Water, Soil and Climate Change on the Sustainability of Safe Food and Some Determinations

Öz

Increasing the population of the world over time, ensuring food production and consumption, having safe food at the desired time and in sufficient amount, and having the opportunity to access safe food are important for people to survive. Water and soil in insufficient and unsanitary conditions can pose threats to the sustainability of safe food. However, it is seen that climate change can negatively affect food security and disrupt the sustainability of food.

In this study; The concepts of water, soil, climate change, food, safe food and sustainability of safe food are discussed together. In the study, the relationship between water, soil and climate change and safe food has been evaluated in general by scanning the literature. Many studies conducted in the field of our research emphasize the importance of the concepts that affect the sustainability of safe food. As a subject, it has been tried to explain how the insufficiencies caused by water, soil and climate changes affect the sustainability of safe food and the findings have been presented.

Anahtar Kelimeler

Food security, Water, Soil, Sustainabiliyt, Climate change

Kaynakça

• Akalın, M. (2014). İklim Değişikliğinin Tarım Üzerindeki Etkileri: Bu Etkileri Gidermeye Yönelik Uyum ve Azaltım Stratejileri, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 7, Sayı 2, ss. 361-363.
• Aksungur, N. ve Firidin, Ş. (2008). Su Kaynaklarının Kullanımı ve Sürdürülebilirlik, Sumae Yunus Araştırma Bülteni, 8(2), 9-11.
• Başoğlu, A. (2014). Küresel İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkileri, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 176-196.
• Baştuğ, R. (2018). Sürdürülebilir Tarımda Su Kaynaklarının Kullanımı. Tarlasera Dergisi. Temmuz Sayısı, 78-79.
• Bruyninckx, H. (2019). Arazi ve Toprak: Bu hayati kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve yönetimine doğru, Avrupa Çevre Ajansı. 15.05.2020 tarihinde, https://www.eea.europa.eu/tr/isaretler/isaretler-2019/makaleler/arazi-ve-toprak- adresinden alındı.
• Ergene A. (1993). Toprak Biliminin Esasları. Atatürk Üniversitesi Yayınları. Erzurum.
• Erkmen, O. (2010). Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi, Gaziantep Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi,53(3), ss: 25-52.
• Erpul, G. ve Deviren, S. (2012). Ülkemizdeki Toprak Erezyonu Sorunu Üzerine Ne Yapmalı. Toprak Bilimi ve Bitki Beslenme Dergisi, 1(1), 26-32.
• Eştürk, Ö. ve Ören N.(2014). Türkiye’de Tarım Politikaların ve Gıda Güvencesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 24 (2). 193-200, ss: 193.
• Gökırmaklı, Ç. ve Bayram M. (2018). Gıda İçin Gelecek Öngörüleri: Yıl 2050. Akademik Gıda Dergisi.16(3), 351-360.
• Haspolat, N. A. (2015). Gıda Güvenliğinde Sürdürülebilir Gıda Sistemleri, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü AB Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Hatık, S. (2015). İklim Değişikliğinin Gıda Güvenliğine Etkileri; Türkiye, AB ve Uluslararası Örgütler (BM Kuruluşları) Nezdinde Atılan Adımlar, AB Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Karaali A. (2015). Gıda Sektöründe Sürdürülebilirlik, Yedi Tepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü, İstanbul.
• Kılıç, C. (2009). Küresel İklim Değişikliği Çerçevesinde Sürdürülebilir Kalkınma Çabaları ve Türkiye, Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, 19-41.
• Kibaroğlu, A. (2017). Küresel İklim Değişikliğinin Sınır aşan Su Kaynakları Politikasına Etkileri, Tmmob 2. Su Politikaları Dergisi, s: 349, Ankara.
• Koç G. ve Uzmay A. (2015). Gıda Güvencesi ve Gıda Güvenliği: Kavramsal Çerçeve, Gelişmeler ve Türkiye, Tarım Ekonomisi Dergisi, 21(1): 39-48, ss: 41.
• Korukçu, A. ve H. Büyükcangaz, 2004.“Su ve Gıda Güvenliği”, Türkiye 8. Gıda Kongresi, Sayfa 14, Bursa, 2004.
• Kulakoğlu, Ö. (2020). , Türkiye’de Tarımda Kendine Yeterlilik ve Gıda Güvencesi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
• Onurlubaş, E. ve Gürler, Z. (2016). Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1), 132-141.
• Şen, Z. (2005). İklim Değişikliğinin Su ve Enerji Kaynaklarımıza Etkisi 22 Mart Dünya Su Günü Paneli, İstanbul.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2018). Tarımda Toprak ve Suyun Sürdürülebilir Kullanımı, Özel İhtisas Komisyon Raporu, On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Ankara.
• Toprak, I. U. (2019, Kasım 24). Sürdürülebilir Gıda. Gıda Bilgi Portalı. https://www.gidabilgi.com/Makale/Detay/surdurulebilir-gida-489084
• Tuğaç, Ç. (2014). İklim Güvenliği Açısından Su Kaynaklarının Yönetimi, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 23 Sayı 3, s. 1-30.
• Turhan, Ş. (2005). Tarımda Sürdürülebilirlik ve Organik Tarım. Ekonomisi Dergisi. 11(1), 13 – 24, ss: 15.
• Türkeş, M. (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme, Ankara Üniversitesi, Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32.
• Yalçın, C. (2004), Göç Sosyolojisi, Anı Yayınevi, Ankara.