Sâhibzâde Mehmed Şevket Efendi’nin Medhal-ı Mûsikî Ve Telhîs-i Mûsikî Eserlerinde Yer Alan Ilâhiler

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 889 - 902, 15.09.2015

Şahin Çamlı

Öz

Osmanlı Maârifi’nde mûsikî derslerinin okul müfredatında yer almaya başlamasıyla birlikte

bu dersler için kaynak ihtiyacı da doğmuştur. XIX. Yüzyılın sonlarından itibaren pek çoğu mûsikî

muallimlerince yazılan ve Maârif Nezâreti onayıyla basılan mûsikî kitaplarından ikisi Medhal-i Mûsikî

ve Telhîs-i Mûsikî’dir. Sâhibzâde Mehmed Şevket Efendi tarafından genel olarak Batı müziği esasına

dayanarak kaleme alınan bu iki kitap, okul müziği repertuvarı açısından zenginliğiyle dikkat

çekmektedir. Eserlerin Türk mûsikîsi formlarına göre “nakş”, “türkü”, “koşma”, “şarkı” vb.

sınıflandırıldığı kitaplarda, ikisi Medhal-i Mûsikî’de olmak üzere üç tane de “ilâhi” bulunmaktadır. Bu

makalenin amacı, bu üç ilâhinin günümüz Türk Müziği notasyonuyla yeniden yazılarak incelenmesi ve

bu sayede Dini Mûsikî repertuvarımıza kazandırılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Sâhibzâde Mehmed Şevket, İlâhi, Şuğul, Cüd Bi Lutfik, Hak Şerleri Hayreyler, Okul Müziği

Kaynakça

• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Maârif Nezâreti Mektubi Kalemi, 1174/64. Erhan Özden, “Osmanlı Maârifi’nde Okutulan Mûsikî Kitapları”, Rast Müzikoloji Dergisi, Cilt. 1, Sayı. 1, (Bahar 2013), s.78. Mahmud Esad Coşan, “Hz. Ebubekir’in Bir Şiiri”, Diyanet Gazetesi, 15 Haziran 1979, sy. 215, s.4. Mustafa Güneş, Tıpkı Basım ve Yeni Harflerle Erzurumlu İbrahim Hakkı Dîvânı, Sahhaflar Kitap Sarayı, Dîvânlar Serisi-8, İstanbul, 2008, s.365-373. Mustafa Tatcı, Yûnus Emre Dîvân - Risâletü’n Nushiyye, H Yayınları Mustafa Tatcı Kitaplığı:12, İstanbul 2008, s.539. Mehmed Sâhib, Mebâdî-i Mûsikî, İstanbul: Mîzân-ül Hukuk Matbaası, 1326. Mehmed Sâhib, Medhal-i Mûsikî, İzmir: Âheng Matbaası, 1330. Mehmed Sâhib, Telhîs-i Mûsikî, İstanbul: Artin Asaduryan ve Mahdumları Matbaası