Bestekâr Koca Osman

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 1, 1127 - 1134, 15.04.2016

Mehmet Söylemez

Öz

Türk Musikisi ile ilgili kaynaklarda adı sıkça karşımıza çıkan Koca Osman veya

Kasımpaşalı Koca Osman XVII. yüzyılda yaşamış olan en önemli musikişinaslardandır.

Musikişinaslığının yanında hocalığı ile de kaynaklarda adı geçmektedir. Koca Osman’ın

öğrencileri arasında adı geçen Hâfız Post’un güfte mecmualarında ve sonraki dönemlerde

yazılmış olan güfte mecmualarında Koca Osman’ın bestelerine sıkça rastlanılmasından hem

meşk silsilesindeki yerinin önemi hem de fasıl musikisindeki yeri anlaşılmaktadır. Dimitri

Kantemiroğlu ise yazmış olduğu kitabında musiki eğitiminin Koca Osman’ın öğrencilerinden

eğitim aldığını belirtmiş ve musiki için önemini vurgulamıştır. Çalışmanın ilk kısmında Koca

Osman’ın hayatı üzerine kaynaklarda belirtilmiş bilgiler üzerinde durulurken, tereke defterleri

ve şair tezkirelerinde Koca Osman olma ihtimali olan kişilerin bilgileri verilecektir. Bu kişiler

zaman ve mekân açısından değerlendirilerek Koca Osman ile ortak yanları üzerine durulacaktır.

Çalışmanın son kısmında ise Koca Osman’ın yaşadığı dönemde notaya alınmış olan eserinin

tanıtımı yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Türk Musikisi, Koca, Osman, Mecmua, XVII. yüzyıl

Kaynakça

• Abdülkadiroğlu, A. (1985). İsmail Beliğ Nuhbetü'l - Asar Li- Zeyli Zübdeti'l - Eş'ar. Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları. s.38 Afyoncu, E. (2006). İslam Ansiklopedisi, (32), s.183-185 Ali Ufki Bey (XVII. yüzyıl) Nota Mecmuası, Paris Bibliotheque Nationale de France Turc 292 nolu yazma. Ayangil, R. (2002). "Onyedinci (XVII.) Yüzyılda Türk Musikisi" . Türkler, 433-442. Behar, C. (2005). Musikiden Müziğe. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s.170 Behar, C. (2010). Şeyhülislamın Müziği . İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.33, 262, 263 Behar, C., & Ufkî, A. (2008). Saklı mecmua: Ali Ufkî'nin Bibliothèque Nationale de France'taki (Turc 292) yazması (Vol. 143). Yapı Kredi Yayınları, s.200 Bozkurt F. (2011) Tereke Defterleri ve Osmanlı Demografi Araştırmalar, Tarih Dergisi, sayı 54, c.2, s. 91-120, Çapan, P. (2005). Mustafa Safayi Efendi Tezkire-i Safayi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. 100, 101 İstanbul Üniversitesi, Nadir Eserler Kitaplığı, Ebubekir Çavuş (1754) Güfte Mecmuası Elçin, Ş. (2000). Ali Ufkî Mecmûa-i Sâz ü Söz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, (55) çç s.222 Esad Efendi, Atrabü’l Asar İstanbul Üniversitesi Ndr. Es. Nr. 6193 Hâfız Post, Mecmûa-i Güfte, İ.Ü Nadir Eserler Kitaplığı T9857 nolu yazma, Topkapı Sarayı Revan 1724 nolu yazma. Hekimbaşı Subhizade Abdülaziz Arif Efendi’nin Mecmua-yı Letaif Sandukari’l me-arif adlı yazma eseri, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler ktp. TY 3866 Kahraman, A.S, Dağlı, Y. (2014) Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, (2), 635, 636 Kam, R. F. (1947). Türk Bestekarları:Hâfız Post. Radyo, 6(71), 9. Kantemiroğlu, D. (1999). Osmanlı İmparatorluğunun Yükseliş ve Çöküş Tarihi, çev. Özdemir Çobanoğlu. İstanbul: Cumhuriyet Yayınları, s. 461, 462 Kantemiroğlu, D. (2001). Kitâbu ‘İlmi’l Mûsîkî ‘alâ vechi’l - Hurûfât (Mûsikî’yi Harflerle Tesbit ve İcrâ ilminin Kitabı), (Çev: Y. Tura), . İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Öztürk, S. (1995). Askeri Kassama Ait Onyedinci Asır İstanbul Tereke Defterleri (Sosyo- Ekonomik Tahlil). İstanbul: Osmanlı Araştırmaları Vakfı- Cihan Matbaası, s.353, 468 Tezcan, N. (2009)."Seyahatname", İslam Ansiklopedisi, (37), s.16-19 Uslu, R. (2015). Mustafa Itri Buhurizade Panoraması: Bir Klasik Müzik Ustası. Saarbrücken, Almanya: Türkiye Alim Kitapları, s.20, 32, 38, 43, 60 Uslu, R. (2009). Müzik Tarihi Açısından Esad Efendi’nin Atrabu’l Âsârı, Musikişinas, (10) ççıs. 192-232 Yumnî, Mehmed Salih (XVII. yy). Tezkere-i Şu'ara-i Yumnî, (Milli Ktp. 06 Mil Yz FB 597) Yılmazer, Z. (2006) İslam Ansiklopedisi, s. 177 (31)