Geleneksel Kanun İcracısı Örneği Olarak Vecihe Daryal Ve Hicaz Taksiminin Tahlîli

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 1500 - 1522, 15.04.2017

İrşat Kazazoğlu

Öz

Vecihe Daryal, Kanuni Ömer Efendi, Kanuni Hacı Arif Bey ve Âmâ Nâzım Bey’den

sonra gelen, XX. Yüzyıl Klâsik Türk mûsikîsi kanun icrasında ekol olarak kabul edilen ve

kendisinden sonra gelen icrâcılara yol gösteren önemli bir kanun sanatçısıdır. Bu çalışmada

Daryal’ın hayatına kısaca değinilmiş, “kız neyi” akordunda icrâ ettiği “Hicaz Taksim” notaya

alınmış, taksimin teknik, ezgi ve makam tahlili yapılmıştır. Teknik tahlil ile Daryal’ın tavır

özelliklerini ortaya çıkaran süslemeler incelenmiş ve örneklendirilmiştir. Ezgi tahlili ve

taksimdeki tartım kullanımları ile Daryal’ın kişisel motifleri ortaya çıkarılmış, makam tahlili ile

taksimin seyiri açıklanmış, perde kullanım sıklığı tabloya aktarılmış ve arızalı perdelerin

frekansları ölçülerek 6’lı mandal sistemindeki kanunlara karşılık gelen mandal sayıları tespit

edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vecihe Daryal, taksim, kanun, icrâ tahlili

Kaynakça

• Akdoğu, O. (1996) Türler ve biçimler. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Behar, C. (2015). Osmanlı/ Türk Mûsikîsinin kısa tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yay. Berkman, E. (2007). Kanun çalmayı otodidakt yöntemle öğrenmiş beş kanunçaların görüş ve yaklaşımları bağlamında XX. yüzyıl kanun sanatına bakış (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beşiroğlu, Ş. (2006). Osmanlı-Türk müzik eğitimi içinde bir öğretim ve aktarım yöntemi meşk, Selçuk Üniversitesi II. Türk Müziği Etkinlikleri. (19-21 Nisan 2006) Konya: Selçuk Üniversitesi Basımevi. Goral, B. (1991). Vecihe Daryal’in eserleri ve kanun icrâcılığı. (Lisans bitirme tezi) İzmir: Ege Üniversitesi Türk Müziği Konservatuvarı. Gönül, M. (2010). Nevres Bey’in ud taksimlerinin analizi ve ud eğitimine yönelik alıştırmaların oluşturulması (Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üni. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Günalçin, S. (2013). Kanunda ses sistemleri sorunları üzerine bir araştırma. Rast Dergisi. Cilt: Sayı:2. Judetz Popescu., E. (1996). Türk Musıkısı Kültürünün Anlamları. İstanbul: Pan Yay. Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yay. 24. Basım. Kostak Toksoy, A. (2006). Kanun eğitiminde teknik çalışma ve süsleme elemanlarını içeren etütler (Sanatta Yeterlik Tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üni., Sosyal Bilimler Enstitüsü. Nadaroğlu, H. (1946). Ankara Radyosu’nda gördüklerim üstade sanatkar Vecihe Daryal. Türk Mûsikîsi Dergisi. Şubat ayı. Cilt:2 Sayı:16. Özalp, M. N. (2000). Türk Mûsikîsi Tarihi. 2. Cilt. İstanbul: MEB Yay. Tanrıkorur, C. (2003). Osmanlı dönemi Türk mûsikîsi. İstanbul: Dergâh Yay. Torun, M. (1996) Ud Metodu: Gelenekle Geleceğe. İstanbul: Çağlar Yay. Yahya Kaçar, G. (2009). Türk Mûsikîsi Üzerine Görüşler (Analiz ve Yorumlar). İstanbul: Maya Akademi. Yavaşça, A. (2002). Türk Mûsikîsi’nde kompozisyon ve beste biçimleri. İstanbul: Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yay. Yazgan, T. (2006). Önce radyo vardı, bir halk üniversitesi Ankara Radyosu ve diğerleri 1928- 2005. İstanbul: Tekin Yayınevi.