İlkokul Öğrencilerinin, Velilerin ve Sınıf Öğretmenlerinin Zekâ Oyunlarına İlişkin Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 14 - 38, 31.12.2021

Ali Terzi Tolga Erdoğan

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin, öğretmenlerinin ve velilerinin zekâ oyunları hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan kolay ulaşılabilir örnekleme yoluyla rastgele seçilen, Rize İli Ardeşen İlçesinde öğrenim gören 10 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi, 10 sınıf öğretmeni ve 10 öğrenci velisi oluşturmuştur. Katılımcılar ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiş, düz metin haline getirilmiş ve bulgular tablolar halinde sunulmuştur. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizinde, içerik analizinden yararlanılmıştır. Yapılan araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda, öğretmenlerin büyük bir bölümü zekâ oyunlarını faydalı bulmuş küçük yaşlardan itibaren bu oyunların öğretilmesini ve okulların gereken önemi vermesi gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca zekâ oyunlarının olumsuz/istenmedik davranışların sönmesinde, çekingen öğrencilerin sosyalleşmesinde, teneffüslerin daha verimli hale gelmesinde, şiddete yönelik oyunların azalmasında ve dikkat dağınıklığının azalmasında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen diğer sonuç ise, zekâ oyunlarının ilkokul müfredatında ayrı bir ders olarak verilmesi gerektiği düşüncesidir. Bunun yanı sıra ilkokul dördüncü sınıf öğrencileri, zekâ oyunlarının derslerine katkı sağlayan eğlenceli ve zekâ geliştirici bir faaliyet olduğunu belirtmişlerdir. Çalışma, zekâ oyunlarının öğrencilerin arkadaşlarıyla iletişimlerine ve evdeki boş zaman faaliyetlerine olumlu etkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca öğrenci velileri, zekâ oyunlarının öğrencilerin bilişsel ve zihinsel gelişimine katkı sağladığını ve bunun sonucunda öğrencilerin ders başarılarını arttırdığını belirtmişlerdir. Zekâ oyunlarının öğrencileri teknolojik aletlerden uzaklaştırdığı, aile içi etkileşimin artmasında olumlu etkisinin olduğu ve öğrencilerin öz güven, iletişim, paylaşma ve el-göz koordinasyonu gibi becerilerinin gelişiminde etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda okullarda zekâ oyunları sınıfı veya atölyesi oluşturulabilir.

Anahtar Kelimeler

Zekâ oyunları, öğrenci görüşleri, öğretmen görüşleri, veli görüşleri

Primary School Students', Parents' and Classroom Teachers' Views on Intelligence Games

Öz

The aim of this study is to determine the opinions of primary school fourth grade students, teachers and parents about intelligence games. The case study pattern which is one of the qualitative research methods was used in the study. 10 classroom teachers, 10 parents of students and 10 primary school fourth-grade students studying in Ardesen, Rize who were randomly selected through easy-to-reach sampling which is one of the purposeful sampling methods were used in the study. Semi-structured interviews were conducted with the participants. The interviews were recorded on a tape recorder, converted into plain text, and the findings were presented in tables. Content analysis was used in the analysis of the data obtained from the interviews. In line with the findings obtained in the research, most of the teachers found intelligence games useful and stated that these games should be taught from an early age and that schools should give the necessary importance. In addition, it was concluded that intelligence games are effective in reducing negative / unwanted behaviors, socializing timid students, making breaks more efficient, reducing violent games and reducing distraction. Another result of the study is the idea that intelligence games should be given as a separate course in the primary school curriculum. In addition, primary school fourth grade students stated that intelligence games are a fun and intelligence-enhancing activity that contributes to their lessons. The study reveals that intelligence games have a positive effect on students' communication with their friends and leisure activities at home. In addition, the parents of the students stated that the mind games contributed to the cognitive and mental development of the students and as a result, they increased the success of the students. It has been revealed that intelligence games keep students away from technological devices, have a positive effect on the increase of intra-family interaction, and are effective in the development of students' skills such as self-confidence, communication, sharing and hand-eye coordination. In line with these results, intelligence games classes and workshops can be created in schools.

Anahtar Kelimeler

Intelligence games, students, teachers, parents

Kaynakça

• Alkan, A., Mertol, H. (2017). Üstün yetenekli öğrenci velilerinim akıl-zekâ oyunları ile ilgili düşünceleri. Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 57-62.
• Altun, M. (2017). Fiziksel etkinlik kartları ile zekâ oyunlarının ilkokul öğrencilerinin dikkat ve görsel algı düzeylerine etkisi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aral, N. (2000). Çocuk Gelişiminde Oyunun Önemi, Çağdaş Eğitim Dergisi, Sayı: 265, 15.
• Bottino, R.M., Ott, M. (2006). Mind games, reasoning skills, and the primary school curriculum: hints from a field experiment. Learning Media &Technology, 31(4), 359-375. doi: 10.1080/17439880601022981.
• Çakıcı, A. (2018). Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Yönetsel İşlevler ile Görsel Algılarına Bazı Oyunların Etkisi, Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Demirel, T. (2015). Zekâ oyunlarının Türkçe ve matematik derslerinde kullanılmasının ortaokul öğrencileri üzerindeki bilişsel ve duyuşsal etkilerinin değerlendirilmesi, (Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Dempsey, J. V., Haynes, L. L., Lucassen, B. A., Casey, M. S. (2002). Forty simple computer games and what they could mean to educators. Simulation and Gaming, 33(2), 157-168.
• Devecioğlu, Y. ve Karadağ, Z. (2014). Amaç, Beklenti ve Öneriler Bağlamında Zekâ Oyunları Dersinin Değerlendirilmesi, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-61.
• Ekiçi, M., Öztürk, F. & Adalar, H. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Zekâ Oyunlarına İlişkin Görüşleri Researcher: SocialScienceStudies, 5(4), 489-502.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Anı yayıncılık.
• Erdoğan, A., Çevirgen, A. ve Atasay, M. (2017). Oyunlar ve Matematik Öğretimi: Stratejik Zekâ Oyunlarının Sınıflandırılması, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2),286-311.
• Erdoğan, S. ve Baran, G. (2003). Erken Çocukluk Döneminde Matematik, Eğitim ve Bilim, Cilt: 28, Sayı: 130, 32–40.
• Erdoğan, T. (Ed.) (2019) Okul Öncesinden İlköğretime Kuramdan Uygulamaya Drama, Eğiten Kitap, Ankara.
• Gören, E. (2014). Zekâ oyunları. İstanbul: Favori
• Güler, T. (2007). Erken Çocukluk Döneminde Oyun Planlama Modeli, Eğitim ve Bilim, 32,143,117–128.
• Hazar, M. (2006). Beden eğitimi ve sporda oyunla eğitim. (5. Baskı). Ankara: Tutibay.
• Karadağ E. ve Çalışkan N. (2005). Kuramdan Uygulamaya İlköğretimde Drama, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Keskin, A. (2009). Oyunların Çocukların Çoklu Zekâ Alanlarının Gelişimine Etkisi (Yüksek Lisan Tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kula, S. (2019). Zekâ Oyunlarının İlkokul 2. Sınıf Öğrencilerine Yansımaları: Bir Eylem Araştırması, Millî Eğitim Dergisi, 49(225),253-282.
• Kurbal, M. S. (2015). An Investigation of Sixth Grade Students’problem Solving Strategies and Underlying Reasoning in The Context of a Course on General Puzzles and Games. Master Thesis, Middle East Technical University.
• Marangoz, D. ve Demirtaş, Z. (2014). Mekanik Zekâ Oyunlarının İlkokul 2.SınıfÖğrencilerinin Zihinsel Beceri Düzeylerine Etkisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53),612-621.
• MEB. (2013). Zekâ oyunları dersi (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB
• MEB. (2018). Geleneksel Oyunlar ve Zekâ Oyunları Zekâ Oyunları Öğreticiliği Kurs Programı. Ankara: MEB
• Miles, B. M. andHuberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analvsis (2nd ed.) .London: Sage Publisher.
• Orak, S., Karademir, E. & Artvinli, E. (2016). Orta Asya’daki zekâ ve strateji oyunları destekli öğretime dayalı uygulamaların akademik başarıya ve tutuma etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi (ESTÜDAM) Eğitim Dergisi, 1(1), 1-18.
• Ott, M. &Pozzi, F. (2012). Digital games as creativity enablers for children. Behaviour & Information Technology, 31(10), 1011-1019.
• Saygı, E ve Alkaş Ulusoy Ç. (2019). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının hafıza oyunları ile hafıza oyunlarının matematik öğretimine katkısına ilişkin görüşleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 331- 345.
• Saygı, E.,Alkaş- Ulusoy Ç. ve Umay, A. (2017). İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Zekâ Oyunları Dersi ile İlgili Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 280-294.
• Terzi, A.(2019). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin İnsan Hakları ve Demokrasi Konusundaki Farkındalık Düzeyleri (Erzurum Örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Türkoğlu, B. ve Uslu, M. (2016). Oyun Temelli Bilişsel Gelişim Programının 60-72 Aylık Çocukların Bilişsel Gelişimine Etkisi, Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, S. 6, s. 50-68.
• TTKB, (2013). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Zekâ Oyunları Dersi Öğretim Programı, MEB 2013, sayı 118.
• Ulaş, H. (2014). Drama, oyun ve fiziki etkinlikler. İstanbul: Favori.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Seçkin Yayıncılık