8. Sınıf Öğrencilerinin Bilgi İşlemsel Düşünme Becerileri İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişki

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 19, 31.12.2024

Hakan İskender , Volkan Selçuk , Abdulkadir Yurduseven

Öz

Bu araştırmanın amacı, 8. sınıf öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerileri ile Türkçe, matematik, fen bilimleri ve genel akademik başarıları arasındaki ilişki düzeyini belirlemek ve bilgi işlemsel düşünme becerilerini çeşitli değişkenlere göre incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Trabzon ilindeki üç farklı ortaokulda öğrenim gören 290 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde farklı sosyoekonomik düzeyleri temsil ettiği varsayılan okullardan katmanlı (tabakalı) örnekleme tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modelinden faydalanılmıştır. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu ile Tsai, Liang ve Hsu (2021) tarafından geliştirilen ve Karalar ve Alpaslan (2021) tarafından Türkçeye uyarlanan Alan Bağımsız Bilgi İşlemsel Düşünme Ölçeği aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışmanın verileri, betimsel istatistik teknikleri, bağımsız örneklemler t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre 8. sınıf öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerilerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet, geliri durumu, anne ve baba eğitim düzeyi değişkenlerinin çeşitli alt boyutlarda anlamlı farklılaşmalara neden olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme beceri ve Türkçe dersi başarı puanları arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü (r=0,279); matematik (r=0,324), fen bilimleri (r=0,33) ve genel akademik (r=0,341) başarı düzeyi ile bilgi işlemsel düşünme becerileri arasında ise orta düzeyde pozitif yönlü bir korelasyon olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlardan hareketle uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

bilgi işlemsel düşünme, akademik başarı, Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri

Kaynakça

• Alyahya, D. & Alotaibi, A. (2019). Computational thinking skills and its impact on TIMSS achievement: An instructional design approach, Issues and Trends in Learning Technologies, 7(1), 3-19. https://doi.org/10.2458/azu_itet_v7i1_alyahya
• Aytekin, A., Sönmez Çakır, F., Yücel Y. B. & Kulaözü, İ. (2018). Geleceğe yön veren kodlama bilimi ve kodlama öğrenmede kullanılabilecek bazı yöntemler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(5), 24-41.
• Barcelos, T. S., Munoz, R., Villarroel, R., Merino, E. & Silveira, I. F. (2018). Mathematics learning through computational thinking activities: A systematic literature review. Journal of Universal Computer Science, 24(7), 815–845.
• Barr, V. & Stephenson, C. (2011). Bringing computational thinking to K-12: What is involved and what is the role of the computer science education community?. ACM Inroads, 2(1), 48- 54. http://dx.doi.org/10.1145/1929887.1929905
• Bilici, O. & Güler, Ç. (2021). Ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerileri ile akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 107-119.
• Bundy, A. (2007). Computational thinking is pervasive. Journal of Scientific and Practical Computing, 1(2), 67-69.
• Cai, Z., Fan, X. & Du, J. (2017). Gender and attitudes toward technology use: A meta-analysis. Computers & Education, 105, 1-13. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2016.11.003
• Calao, L. A., Moreno-León, J., Correa, H. E. & Robles, G. (2015). Developing mathematical thinking with Scratch. In G. Conole, T. Klobučar, C. Rensing, J. Konert, & E. Lavoué (Eds.), Design for Teaching and Learning in a Networked World. Lecture Notes in Computer Science, 9307 (pp. 17–27). https://doi.org/10.1007/978-3-319-24258-3_2
• Chongo, S., Osman, K. & Nayan, N. A. (2019). Level of computational thinking skills among secondary science student: Variation across gender and mathematics achievement. Science Education International. 31(2), 159-163. https://doi.org/10.33828/sei.v31.i2.4
• Cohen J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillside, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Csizmadia, A., Curzon, P., Dorling, M., Humphreys, S., Ng, T., Selby, C. & Woollard, J. (2015). Computational thinking A guide for teachers. Erişim adresi: eprints.soton.ac.uk/424545/
• Çakır, Z. (2019). TEOG, LGS ve PISA fen bilimleri sorularının analizi ve karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Çatlak, Ş., Tekdal, M. & Baz, F. (2015). Scratch yazılımı ile programlama öğretiminin durumu: Bir doküman inceleme çalışması. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 4(3). 13-25.
• Deryal, İ. E. (2021). Ortaokul 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin bilgi-işlemsel düşünme becerileri ile matematiksel problem çözme başarısı arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Ding, M. & Cai, J. (2022). Mathematics in STEM education. R. J. Tierney, F. Rizvi ve K. Ercikan (Eds.) International Encyclopedia of Education (Fourth Edition), (s. 19-27). Elsevier Science.
• Doleck, T., Bazelais, P., Lemay, D. J., Saxena, A. & Basnet, R. B. (2017). Algorithmic thinking, cooperativity, creativity, critical thinking, and problem solving: Exploring the relationship between computational thinking skills and academic performance. Journal of Computers in Education. 4(4), 355-369. https://doi.org/10.1007/s40692-017-0090-9
• Elbahan, H., Elbahan, M. H. & Balbağ, M. Z. (2023). Determining the level of computational thinking skills of science teacher candidates. Osmangazi Journal of Educational Research, 10 (Special Issue), 254-272. https://doi.org/10.59409/ojer.1369711
• Ekinci, M., Saraç Öztop, N., Demir Kaymak, Z. & Canan Güngören, Ö. (2023). Ortaokul öğrencilerinin kodlamaya yönelik tutumları ve bilgi işlemsel düşünme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Düzce Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 81-90.
• Ekinci, O. & Bal, A. P. (2019). 2018 yılı liseye geçiş sınavı (LGS) matematik sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş Bloom taksonomisi bağlamında değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 9-18. https://doi.org/10.18506/anemon.462717
• George, D. & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. (4th ed.). Boston: Allyn & Bacon.
• Grover, S. & Pea, R. (2013). Computational thinking in K-12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43. https://doi.org/10.3102/0013189X12463051
• Guzdial, M. (2008). Education: Paving the way for computational thinking. Communications of the ACM, 51(8), 25-27. https://doi.org/10.1145/1378704.1378713
• Gülmez, I. & Özdener, N. (2015). Academic achievement in computer programming instruction and effects of the use of visualization tools at the elementary school level. British Journal of Education, Society & Behavioural Science, 11(1), 1-18. https://doi.org/10.9734/BJESBS/2015/18316
• Gürbüzoğlu Yalmancı, S. & Aydın, S. (2014). Ortaokul öğrencilerinin teknolojiye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 125-138. https://doi.org/10.12984/eed.31373
• Haddad, R. & Kalaani, Y. (2015). Can computational thinking predict academic performance?. 2015 IEEE Integrated STEM Education Conference (IEEE), 225-229. https://doi.org/10.1109/ISECON.2015.7119929
• Henderson, P. B., Cortina, T. J. & Wing, J. M. (2007). Computational thinking. In SIGCSE '07: Proceedings of the 38th ACM SIGCSE Technical Symposium on Computer Science Education, 195-196.
• ISTE- International Society for Technology in Education, (2011). Computational thinking in K–12 education leadership toolkit. Retrieved March 20, 2024 from http:// www.iste.org/docs/ct documents/ctleadershipt-toolkit.pdf?sfvrsn=4.
• İbili, E. & Günbatar, M. S. (2020). Computational thinking skills self-efficacy perceptions in secondary education: A review of the effectiveness of the new ınformation technology and software curriculum. Trakya Eğitim Dergisi, 10(2), 303-316. https://doi.org/10.24315/tred.620278
• Karalar, H. & Alpaslan, M. M. (2021). Assessment of eighth grade students' domain-general computational thinking skills. International Journal of Computer Science Education in Schools,5(1), 1-13. https://doi.org/10.21585/ijcses.v5i1.126
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karataş, H. (2021). 21. yy. becerilerinden robotik ve kodlama eğitiminin Türkiye ve dünyadaki yeri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 10(30), 693-729.
• Kaufmann, O. T. & Stenseth, B. (2020). Programming in mathematics education. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 52(7),1029–1048. https://doi.org/10.1080/0020739X.2020.1736349
• Kibaroğlu, F.N. (2020). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeyleri ile akademik erteleme, öz yeterlik ve bilgi işlemsel düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Korkmaz, Ö., Çakır, R. & Özden, M. (2015). Bilgisayarca düşünme beceri düzeyleri ölçeğinin (BDBD) ortaokul düzeyine uyarlanması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 143-162.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2011). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Köroğlu, M. N. (2023). Matematik eğitiminde tasarım odaklı düşünme ve bilgi işlemsel düşünme ile zenginleştirilmiş bir öğretim tasarımı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kuleli, S. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerilerine yönelik özyeterlik algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Lei, H., Chiu, M., Li, F., Wang, X. & Geng, Y. (2020). Computational thinking and academic achievement: A meta-analysis among students. Children and Youth Services Review.118, 412-425. https://doi.org/10.1016/J.CHILDYOUTH.2020.105439
• Marcelino, M. Pessoa, T., Vieira, C., Salvador, T. & Mendes, A., 2017, Learning computational thinking and Scratch at distance. Computers in Human Behavior, 80, 470-477. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.09.025
• Millî Eğitim Bakanlığı (2022). 2021 yılı idare faaliyet raporu. Ankara. Erişim adresi: https://sgb.meb.gov.tr/www/meb-2021-yili-idare-faaliyet-raporu-yayinlanmistir/icerik/224 Oluk, A. (2017). Öğrencilerin bilgisayarca düşünme becerilerinin mantıksal matematiksel zekâ ve matematik akademik başarıları açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Amasya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Amasya.
• Oluk, A., Korkmaz, Ö. & Oluk, H. A. (2018). Scratch’ın 5. sınıf öğrencilerinin algoritma geliştirme ve bilgi-işlemsel düşünme becerilerine etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 9(1), 54-71. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.399588
• Önür, Z. & Kozikoğlu, İ. (2020). Ortaokul öğrencilerinin eğitim teknolojisi yeterlikleri. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 10(2), 439-464. https://doi.org/10.23863/kalem.2020.163
• Özgenel, M., Baydar, F. & Çalışkan Yılmaz, F. (2018). Ortaokul öğrencilerinin bilişim teknolojileri ve yazılım dersine yönelik tutumları ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies Information Technologies and Applied Sciences, 13(6), 112-122. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12962
• Saad, A. (2020). Students' computational thinking skill through cooperative learning based on hands-on, inquiry-based, and student-centric learning approaches. Universal Journal of Educational Research. 8(1), 290-296.https://doi.org/10.13189/ujer.2020.080135
• Selby, C. C. (2013, July 1-3). Computational thinking: The developing definition. ITiCSE Conference, University of Kent, Canterbury, England.
• Steinmayr, R., Meißner, A., Weidinger, A. F. & Wirthwein, L. (2014). Academic achievement, L. H. Meyer (Ed.), Oxford Bibliographies Online: Education, New York: Oxford University Press.
• Streiner, D. L. (2003). Starting at the beginning: An introduction to coefficient alpha and internal consistency. Journal of Personality Assessment, 80(1), 99- 103. https://doi.org/10.1207/S15327752JPA8001_18
• Taslibeyaz, E., Kursun, E. & Karaman, S. (2020). How to develop computational thinking: A systematic review of empirical studies. Informatics in Education, 19(4), 701-719. https://doi.org/10.15388/infedu.2020.30
• Werner, L., Denner, J., Campe, S. & Kawamoto, D.C. (2012). The fairy performance assessment: Measuring computational thinking in middle school. In: Proceedings of the 43rd ACM Technical Symposium on Computer Science Education, 215–220.
• Wing, J. M. (2006). Computational thinking. Communications of the ACM, 49(3), 33-35. https://doi.org/10.1145/1118178.1118215
• Yıldız Durak, H. & Sarıtepeci, M. (2018). Analysis of the relation between computational thinking skills and various variables with the structural equation model, Computers & Education, 116, 191-202. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2017.09.004