The Effect of Place-Based Instruction on Perception of Time and Chronology in Social Studies Course

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 69, 30.06.2025

Ersin Dursunlar , Burak Berkan Veziroğlu

Öz

Within the scope of the study, the effect of place-based teaching on 7th grade social studies students' ability to perceive time and chronology was tried to be revealed. The study was carried out in the production, distribution and consumption learning domain. In this context, two different study groups were formed as an experimental group and a control group. In the experimental group, lessons were planned and taught according to place-based teaching for 5 weeks. In the control group, the official curriculum programme in accordance with the activity-based constructivist approach was applied for 5 weeks. The study is quantitative experimental research. The research design is a quasi-experimental design with a pre-test-post-test paired control group. Since the study group was selected from the students in the institution where the researcher worked, no separate sampling was done. Criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, was preferred in the selection of the control group. This criterion is that the control group should be from a similar socioeconomic environment with the experimental group. ‘Time and Chronology Perception Skill Scale (TCPSS)’ was used as a data collection tool. Since the necessary conditions were met in the data analysis phase, parametric tests were used. As a result of the study, it was concluded that place-based teaching in the production, distribution, and consumption learning domain of the 7th grade social studies course was more effective on students' ability to perceive time and chronology compared to the official curriculum practices of the MoNE.

Anahtar Kelimeler

Social studies , place , place-based teaching , time and chronology perception skills.

Sosyal Bilgiler Dersinde Yer Temelli Öğretimin Zaman ve Kronolojiyi Algılama Becerisine Etkisi

Öz

Çalışma kapsamında yer temelli öğretimin 7. sınıf sosyal bilgiler dersi üretim, dağıtım ve tüketim öğrenme alanında öğrencilerin zaman ve kronolojiyi algılama becerisine etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda biri deney ve diğeri kontrol grubu olmak üzere iki çalışma grubu oluşturulmuştur. Bu gruplardan deney grubuna 5 hafta süresince dersler, yer temelli öğretime göre planlanıp işlenmiştir. Kontrol grubuna ise etkinlik temelli yapılandırmacı anlayışa uygun resmi müfredat programı 5 haftalık süreçte uygulanmıştır. Uygulama, 7. sınıf sosyal bilgiler dersi üretim, dağıtım ve tüketim öğrenme alanı kazanımlarına yönelik gerçekleştirilmiştir. Çalışma, yapısı gereği nicel bir deneysel araştırma çalışmasıdır. Çalışmanın deseni ön test son test eşleştirilmiş kontrol gruplu yarı deneysel desen şeklindedir. Çalışma grubu seçimi için araştırmacının görev aldığı kurumdaki öğrencilerden seçildiğinden ayrıca bir örneklem tayinine gidilmemiştir. Kontrol grubunun seçiminde ise amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Bu ölçüt kontrol grubunun, deney grubu ile benzer sosyoekonomik çevreden olması, çalışmaya dahil edilen örneklem sayısının iki grupta da eşit ve ön test sonuçlarının benzer olmaları şeklindedir. Veri toplama araçları olarak geçerlik-güvenirlik çalışmaları yapılmış ve gerekli izinleri e-posta yoluyla alınmış olan “zaman ve kronolojiyi algılama beceri ölçeği (ZKABÖ)” dir. Verilerin analizi aşamasında, gerekli koşulların sağlanması ile parametrik testlerden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda ise yer temelli öğretimin; 7. Sınıf sosyal bilgiler dersinde üretim, dağıtım ve tüketim öğrenme alanında öğrencilerin zaman ve kronolojiyi algılama becerileri üzerinde resmi MEB müfredat uygulamalarına göre daha etkili olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler , yer , yer temelli öğretim , beceri , zaman ve kronoloji algılama becerisi.

Kaynakça

• Akbaba, B. & Aksoy, B. (2019). Giriş. B. Aksoy, B. Akbaba & B. Kılcan (Ed.), Sosyal bilgilerde beceri eğitimi içinde (1 baskı, ss. 10-18). Pegem A Yayınları.
• Akkaya, M. (2014). Sosyal bilgilerde yer temelli öğretim yaklaşımı (Tez No.381572) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (17. baskı). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. baskı). Pegem Akademi.
• Can, A. (2023). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (11. baskı). Pegem Akademi.
• Chin, J. (2001). All of a place: Connecting schools, youth and community. In San Francisco: Funders’ Forum on Environment and Education (Institute Report of the Bay Area School Reform Collaborative-Funders’ Learning Project.)
• Cohen J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (toronto.edu)
• Çakmak, S., & Akbaş, Y. (2019). 7. sınıf öğrencilerinin yer temelli eğitim yaklaşımına dayalı proje çalışmalarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 14(3), 1301-1324
• Çakmak,S. (2018). Yer temelli eğitim yaklaşımına dayalı proje çalışmalarının öğrencilerin problem çözme ve sosyal becerilerine etkisi (Tez No. 509614) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi-Trabzon]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Değirmenci, N., Ünal, A. İ. & Aksoy, B. (2024). Ortaokul öğrencilerinin zaman ve kronolojiyi algılama becerisine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 90-113. https://doi.org/10.37217/tebd.1319366
• Dilek, D. ve Dilek, G. (2015). Tarihsel becerilerin öğretimi. M. Demirel (Ed.), Tarih öğretimi yöntemleri içinde (ss. 142-149). Pegem Akademi.
• Duffin, M. (2006). Why use place-based education in your school? Four answers that emerge from the findings of PEEC, the place-based education evaluation collaborative. https://www.slideserve.com/meli/prepared-by-michael-duffin-peer-associates-inc-prepared-for
• Evans, R. T. ve Kılınç, E. (2013). History of place-based education in the social studies field. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 263-280.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. Mc Graw-Hill.
• Gülşen, C. (2017). Sınıfta zaman yönetimi. C. Gülşen (Ed.), Kuram ve uygulamada sınıf yönetimi içinde (ss. 101-126). Anı.
• Howley, A., Howley, M., Camper, C. ve Perko H. (2011). Place-based education at island community school. The Journal Of Environmental Educatıon, 42(4), 216–236. https://doi.org/10.1080/00958964.2011.556682
• Işık, H. (2008), İlköğretimde tarih konularının yerel tarih ile ilişkilendirilmesinin öğrenci başarısına etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 290-310.
• Kalafat, S. (2018). 5. sınıf fen bilimleri dersindeki “mantarları tanıyalım” konusunda, yer temelli öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisi (Tez No. 532497) [Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karasar, N. (2024). Bilimsel araştırma yöntemleri (39. baskı). Nobel Akademik.
• Knapp, C. E. (1985). Using valuing and inquiry skills in environmental education. http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED263003.pdf
• Köşker, N. (2012). Coğrafya eğitiminde yer temelli öğretim yaklaşımına ilişkin öğretmen görüşleri (Tez No. 311043) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Köşker, N., & Karabağ, S. (2019). Yer temelli öğretim. Turkish Studies-Educational Sciences, 14(6), 3231-3249. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.30229
• Kuwahara, J. L. H. (2011). Effectiveness of place-based science curriculum projects situated in Hawai’i and Western cultural institutions at an urban high school in Hawai’i [Unpublished doctoral dissertation]. University of Hawaii at Manoa
• Levstik, L. S. ve Barton, K. C. (2005). Doing history: Investigating with children in elementary and middle schools. Lawrence Erlbaum Associates.
• Lieberman, G. A. ve Hoody, L. L. (1998). Closing the achievement gap State Education and Environment Roundtable [Adobe Digital Editions version]. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED428943.pdf
• Marshall, C.C (2011). Achieving sense of place and self through snow [Unpublished master’s thesis, Prescott College].
• Meichtry, Y., & Smith, J. (2007). The impact of a place-based professional development program on teachers’ confidence, attitudes, and classroom practices. The Journal of Environmental Education, 38(2), 15-32. http://dx.doi.org/10.3200/JOEE.38.1.15-34
• Mentiş-Taş, A. & Özkaral, T. C. (2015). Sosyal bilgiler 4-5. sınıf programı ve ders kitaplarının yer temelli eğitim yaklaşıma göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, [Özel Sayı], 32-43.
• Metzger, N. (2013). Educating for belonging: Place-based education for middle school student [Master’s thesis, Prescott College]. ProQuest Dissertations & Theses
• Miller, D., & Twum, S. (2017). The experiences of selected teachers in ımplementing place-based education. In Education, 23(1), 92-108. http://dx.doi.org/10.37119/ojs2017.v23i1.282
• Millî Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı.
• Özen, R. (2010). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin zaman, süreklilik ve değişimi algılama becerilerinin araştırılması: Nitel bir araştırma (Tez No. 253213) [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi-Sakarya]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Powers, A. L. (2004). An evaluation of four place-based education programs. The Journal of Environmental Education, 35(4), 17-32. http://dx.doi.org/10.3200/JOEE.35.4.17-32
• Russell‐ Ciardi, M. (2006). Place‐ based education in an urban environment. Museum International, 58(3), 71-77.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LİSREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma (2. baskı). Anı.
• Selanik-Ay, T. (2010). Sosyal bilgiler dersinde yerel toplum çalışmalarından yararlanma: Bir eylem araştırması (Tez No. 265734) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi-Eskişehir]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Semken, S. ve Freeman, C. B. (2008). Sense of place in the practice and assessment of place-based science teaching. Science Education, 92(6), 1042–1057. https://doi.org/10.1002/sce.20279
• Sianturi, M., Chiang, C. L., & Au-Hurit, A. (2018). Impact of a place-based education curriculum on ındigenous teacher and students. International Journal of Instruction, 11(1), 311-328. https://doi.org/10.12973/iji.2018.11122a
• Sobel, D. (2004). Place-based education: Connecting classrooms & communities (2nd ed.). Orion Society.
• Sümbüloğlu, K., & Sümbüloğlu, V. (2016). Biyoistatistik (17. baskı). Hatiboğlu Basım ve Yayım.
• Şimşek A. (2010). Kronoloji ve zaman algısı. M. Safran (Ed.), Tarih nasıl öğretilir? içinde (ss. 79-82). Yeni İnsan Yayınevi.
• Tabaru-Örnek, G. (2022). Hayat Bilgisi dersinde yer temelli öğretim uygulamalarının öğrencilerin girişimcilik becerisi ve çevre okuryazarlığına etkisi (Tez No. 760749) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Teton Science School (TSS). (2017). What is place-based education and why does ıt matter? Getting Smart. What-is-Place-Based-Education-and-Why-Does-it-Matter-4.pdf
• Üztemur, S.& Dinç, E. & Acun, Ġ. (2018). Yer temelli eğitim yaklaşımı ve sosyal bilgiler öğretim programlarına yansımaları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 141-158. https://doi.org/10.17679/inuefd.326727.
• Weldon, L. A. (2012). Increasing student success and participation ın science using place-based educatıon [Master’s thesis, Montana State Unıversıty, Montana). https://scholarworks.montana.edu/xmlui/handle/1/2523