Taguchi Metodu Kullanılarak Plastik Enjeksiyon Kalıplama Tekniğiyle Üretilen Parçadaki Çekme Probleminde Etkili Parametrelerin Optimizasyonu

Yıl 2021, Cilt: 01 Sayı: 01, 48 - 56, 17.07.2021

Şeyma Önal

Öz

Bu çalışmada plastik enjeksiyon kalıplama tekniği ile üretilen düğme iç göbek parçası ele alınmıştır. İncelenen parçada üretim aşamasından belirli bir süre geçtikten sonra çekme (boyutsal küçülmeler) meydana gelmekte ve bu nedenle parça montajında sorunlar çıkmaktadır. Çekme miktarının minimizasyonu için bu soruna neden olabilecek 6 seviyeli 1 faktör ve 3 seviyeli 6 faktör olmak üzere toplamda 7 faktör tespit edilmiş ve bu faktörlerin uygun seviyelerinin belirlenmesi amacıyla Taguchi yönteminden yararlanılmıştır. Taguchi ortogonal dizilerinden L18 kullanılarak deneyler tasarlanmış ve uygulanmış, deney sonuçları analiz edilerek faktörlerin uygun seviyeleri belirlenmiştir. Elde edilen sonucun geçerliliği doğrulama deneyi yapılarak kesinleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deney tasarımı, taguchi metodu, plastik enjeksiyon.

Optimization of Effective Parameters in Shrinkage Problems of Part Produced with Plastic Injection Molding Technique Using Taguchi Method

Öz

In this study, the button inner core part produced by plastic injection molding technique is discussed. Shrinkage (dimensional shrinkage) occurs in the examined part after a certain period from the production stage; thus, problems arise in the assembly of the part. In order to minimize the shrinkage amount, a total of 7 factors, including 1 factor with 6 levels and 6 factors with 3 levels, were determined and Taguchi method was used to determine their appropriate factor levels. Experiments were designed and applied using L18, which is one of the Taguchi orthogonal arrays. The results of these experiments were analyzed and the appropriate levels of the factors were determined. The validity of the obtained result was confirmed by performing a verification experiment.

Anahtar Kelimeler

Design of experiment, taguchi method, plastic injection

Kaynakça

• [1] Yıldırım, S. (2011). Ürün Tasarımı Geliştirilmesi: Taguchi Tasarımı. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Ankara.
• [2] Kaya, i., Oktay, S., Engin, O. (2005). Kalite Kontrol Problemlerinin Çözümünde Yapay Sinir Ağlarının Kullanımı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21 (1-2),92-107.
• [3] Mercan, Ş. (2019). Deney Tasarımı ve Yapay Zekâ Tekniklerinden Yararlanarak Ürün Kalitesinin İyileştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Balıkesir.
• [4] Mehat, N. M., Kassim, S. M., Kamaruddin, S. (2017, October). Investigation On The Effects Of Processing Parameters On Shrinkage Behaviour And Tensile Properties Of İnjection Moulded Plastic Gear Via The Taguchi Method. In Journal of Physics: Conference Series 908 (1),12-49.
• [5] Aytekin, F. G., (2014). Fotolitografi İşleminde UV Sertleştirme Parametrelerinin Deney Tasarımı İle Eniyilenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Kocaeli.
• [6] Taylan, D. (2009). Taguchi Deney Tasarımı Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Isparta.
• [7] Gencel, İ. (2007). Çok Yanıtlı Problemlerin Optimizasyonunda Taguchi Yönteminin Kullanılması Ve Alkollü İçkiler Sektöründe Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Kocaeli.
• [8] Aytaç, A., İlivan, M., Öztürk, U. (2016). Taguchi Ve Klasik Deneysel Tasarım Yöntemlerinin Karşılaştırılması: İnce Film Kaplamaların Aşınma Davranışı. Electronic Journal of Vocational Colleges, 6(4), 87-96.
• [9] Khavekar, R., Modi, B. (2017). A Comparative Analysis of Taguchi Methodology and Shainin System DOE in the Optimization of Injection Molding Process Parameters. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering 225(1), 012183.
• [10] Tortum, A., Yayla, N., Çelik, C., & Gökdağ, M. (2007). The İnvestigation Of Model Selection Criteria İn Artificial Neural Networks By The Taguchi Method. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 386(1), 446-468.
• [11] Amran, M. M., Idayu, N., Faizal, K. M., Sanusi, M., Izamshah, R., Shahir, M. (2016, November). Part Weight Verification Between Simulation And Experiment Of Plastic Part İn İnjection Moulding Process. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 160, No. 1, p. 012016). IOP Publishing.
• [12] Öktem, H. (2012). Optimum Process Conditions On Shrinkage Of An İnjected-Molded Part Of DVD-ROM Cover Using Taguchi Robust Method. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 61(5-8), 519-528.
• [13] Kayı, Y. (2006). Plastik Enjeksiyon Prosesindeki Parametrelerin Çekme Problemine Etkilerinin Taguchi Metodu İle İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Makina Mühendisliği Anabilim Dalı, Sakarya.
• [14] Erdem, V., Belevi, M., Koçhan, C. (2010). Taguchi Metodu İle Plastik Enjeksiyon Parçalarda Çarpılmanın En Aza İndirilmesi. DEÜ Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi, 12(2), 17-29.
• [15] Altan, M. (2010). Reducing Shrinkage İn İnjection Moldings Via The Taguchi, ANOVA And Neural Network Methods. Materials and Design, 31 (1), 599-604
• [16] Oliaei, E., Heidari, B. S., Davachi, S. M., Bahrami, M., Davoodi, S., Hejazi, I., & Seyfi, J. (2016). Warpage And Shrinkage Optimization Of İnjection-Molded Plastic Spoon Parts For Biodegradable Polymers Using Taguchi, ANOVA And Artificial Neural Network Methods. Journal of Materials Science & Technology, 32(8), 710-720.
• [17] Karakuş, D. (2001). Kalite Fonksiyonlarını Geliştirme, Olası Hata Türü Etkileri ve Analizi ve Deneylerin Tasarımı Tekniklerinin Entegre Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Metalurji Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul.
• [18] Taptık, Y., Keleş, Ö. (1998). Kalite Savaşı. İstanbul: Kalder Yayınları.
• [19] Şirvancı, M. (1997). Kalite İçin Deney Tasarımı ”Taguchi Yaklaşımı”. İstanbul: Literatür Yayıncılık.)
• [20] Gökçe, B., Taşgetiren, S. (2009). Kalite için Deney tasarımı. Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6 (1), 71-83.
• [21] Montgomery, C.D. (1985). Statistical Quality Control. ABD: John Willey&Sons Inc.