İLKOKUL 4. SINIF SOSYAL BİLGİLER PROGRAMINDAKİ ÇEVRE İLE İLİŞKİLENDİRİLEN DEĞERLERİN ÖĞRENCİLERİN ÇEVRE BİLİNCİ KAZANMASINDAKİ ÖNEMİ

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 1, 50 - 64, 01.01.2013

Ali Meydan Nihal Yıldız

Öz

Bu araştırmada, ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler Programında çevre ile ilişkilendirilen değerlerin öğrencilerin çevre bilinci kazanmaları üzerindeki önemini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma, derinlemesine bilgi elde etmek amacıyla nitel bir yaklaşım kullanılmış durum çalışmasıdır. Veri toplama aracı olarak ilkokul 4. sınıf öğrencilerine çevre ile ilişkilendirilen doğa sevgisi, temizlik, yardımseverlik ve hoşgörü değerlerini vermek amacıyla kısa hikayeler kullanılmış ve sonrasında her bir değerin çevreye transfer edilmesini ortaya koyacak şekilde eğitim uzmanları ile yarı yapılandırılmış mülakat formu oluşturulmuştur. Mülakat soruları hazırlanırken öğrencilerin değerleri kazanım düzeylerini belirlemek amacı ile değer sorularından basamaklarla çevre sorularına geçilmesi üzerinde durulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim öğretim yılında Konya ilinde Meram merkez ilçesinde yer alan bir ilkokul 4. sınıfta 20 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada verilerin analizinde, benzer ve farklı ifadelerin bir araya getirildiği nitel araştırma veri analiz yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin okunan hikayelerdeki değerleri kazanma düzeyleri, kazanılan değerlerin hikayelerden başka yerlerde kullanım düzeyleri ile kazanılan değerleri çevreye aktarma düzeylerine ilişkin veriler toplanarak değerlendirilmiştir. Öğrencilerin kazanmış oldukları değerleri genel olarak çevreye transfer edebildikleri ve gerekli yerlerde uygun olarak kullandıkları görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Programı, Değerler, Çevre, Çevre Bilinci

The Importance of Gaining Awareness of the Values Associated with the Environment in the Social Studies Program for the Students of the Fourth Grade Elementary

Öz

It was aimed to determine of importance of the values associated with the environment on 4th qrade Social Studies Students’ environment awareness. This is a case study used qualitative approach in order to pet inforation in depth. There were used short stories in order to give nature’s love, cleanliness, helpfulness, tolerance associated with the environment for the 4th grade students and after that the form of semi structured interviews were constituted with education experts. Its aim was to reveal the each values to be transferred to the environment. While preparing interview questions, we asked the environment questions to determine the students’ level acquisition with the aim. We studied with 20 4th qrade students who are in Konya at Meram. There was used descriptive analysis technique. Similar and diffirent expressions were united in the analysis of data. In this study the students’ acquisition levels in reading story, the story of the being got value of the level used in other places with transferred level gained value data related to the environment were collected and evaluated. Generally, it was seen that the students could transfer the values to the environment and also they could use these in necessary places and time

Anahtar Kelimeler

Social Studies Curriculum, Values, Environment, Environmental Awareness

Kaynakça

• Can, H. (2012). İlköğretim Bölümü 1 ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bilgi, Dünya Görüşü ve Çevre Eğitimine Yönelik Öz-Yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Khodabandeh D.T., S.(2010). Çevre Sorunları Açısından Küreselleşme Sürecinde Kitle İletişim ve Çevre İçin Eğitimin Önemi. Ankara Üniversitesi, Doktora Tezi.
• Kılıç, A. (2012). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Programındaki Değerlerin Kazanımla İlişkisi ve Öğrenci Çalışma Kitaplarında Yer Alma Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, C:2 S:12.
• Kuşdil, M. E., Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk Öğretmenlerin Değerler Yönelimi ve Schwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, C:15 S:45.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010). İlköğretim Programı Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=38 Erişim Tarihi: 12.10.2013
• Özdemir, O.(2010). Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin Çevrelerine Yönelik Algı ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S:27.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer. Değerler Eğitimi Dergisi, S: 1.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, D. (2006). İlköğretimde Çevre Eğitimi İçin Yöntem Geliştirme. Marmara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
• Tahiroğlu, M., Yıldırım, T., Çetin, T. (2010). Değerler Eğitimi Yöntemlerine Uygun Geliştirilen Çevre Eğitimi Etkinliğinin, İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumlarına Etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, S:30.
• Tolan, B. (1996). Toplum Bilimlerine Giriş. Ankara: Murat & Adım Yayıncılık.