“SOSYAL KATILIM” KAVRAMINA İLİŞKİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ METAFOR DURUMLARI

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 1, 34 - 43, 01.01.2014

Osman Seyhan

Öz

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının ortaöğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan özel becerilerden “sosyal katılım” becerisi kavramına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar yardımıyla ortaya çıkarmaktır. Sosyal Bilgiler Öğretim Programına göre “sosyal katılım” becerisi öğrencilerin hem kendini hem de yakın çevresini etkileyen konularla ilgili bilgi sahibi olmasının yanında ihtiyaçların giderilmesinde bireysel, grupsal, kurumsal ve sosyal örgütler arasındaki ilişkileri ortaya çıkartarak ihtiyaçların karşılanması için fikir üretme, bu fikri çevresindekilere iletme, görüşme, tartışma, planlama, uzlaşma ve eylemde bulunma faaliyetlerini içerir. Araştırmada a Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “sosyal katılım” kavramına ilişkin sahip oldukları algılar hangi metaforlar aracılığıyla açıklanmaktadır? b Bu metaforlar ortak özellikleri bakımından hangi kategoriler altında toplanmaktadır? sorularına yanıt aranmıştır. Araştırmaya, 2012–2013 eğitim-öğretim yılında, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören 38 kız ve 32 erkek olmak üzere toplam 70 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmanın verileri, öğretmen adaylarının Sosyal katılım…… gibidir; çünkü…… cümlesini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Bu araştırmada olgubilim deseni kullanılmış ve veriler içerik analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Olgubilim yani fenomenoloji deseni, farkında olduğumuz ancak derinlemesine ve ayrıntılı bir anlayışa sahip olmadığımız olgulara odaklanmaktadır. Olgubilim, yabancı olmadığımız ama tam olarak da ayrıntılarına kavrayamadığımız olguları araştırmayı amaçlayan çalışmalar için uygun bir araştırma biçimidir. Araştırmanın bulgularına göre, sosyal bilgiler öğretmen adayları sosyal katılım kavramına ilişkin toplam 43 adet metafor üretti. Bu kadar çok metafor üretilmesi öğretmen adaylarının algılarının bir noktada toplanmadığını göstermektedir. Ayrıca sosyal katılım kavramının bir bütün olarak açıklanabilmesi için sayıca çok fazla metafora ihtiyacın olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Eğitimi, Sosyal Katılım, Metafor, Sosyal Katılım Metaforları

The Metaphor Situations of the Social Teacher Candidates Regarding the Concept of “Social Participation”

Öz

This research has been conducted to reveal the conception that the social studies teacher candidates have about the ”social participation” ability with the help of metaphor, which is one of the special abilities in the programme of Secondary Education Social Studies Curriculum. According to the Curriculum of Social Studies, the ability of “social participation” is about having knowledge on both the issues concerning her/him and the issues affecting her/his environment. Social participation requires to reveal the relations between individual, multiple, institutional and social organizations and to generate an idea in order to meet the needs, to convey this idea to the people those who are around her/him as well as the activities like meeting, discussion, planning, negotiation and doing an act. Following questions were searched to answer in the research: a By means of which metaphors, the conceptions that social studies teacher candidates have regarding the concept of “social participation”, are explained? b Under which categories do these metaphors conducted in terms of their common features? A total of 70 students 38 female and 32 male attending to Ahi Evran University Faculty of Education the Department of Social Studies of Primary Degree joined the research within the 2012-2013 academic year. The datas of the research was obtained by asking participants to complete this sentence “Social participation like ………….. because ………..” In this research, the phenomenologic method patter was used and the datas were analyzed through the content analysis technique. Phenomenologic method pattern focuses on the facts that we are aware of but not have a comprehensive understanding about them. Phenomenology is a suitable research type for the studies that aim to do a research on the facts that we are familiar with but we do not apprehend in detail. According to the findings of the research, the social studies teacher candidates have created 43 metaphors related to the concept of social participation. Such a large number metaphor creation shows that the perceptions of the teacher candidates do not focuses on just one point. It was also observed that there is a big need for metaphors in order to explain the concept of social participation completely

Anahtar Kelimeler

Social Studies Education, Social Partipication, Metaphor, Social Participation Metaphors

Kaynakça

• Arslan, M. ve Bayrakcı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim- Öğretim Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim. 171 (Yaz), 100-108
• Aydın, F. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Coğrafya Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi. 10(3), 1293-1322.
• Coşkun, M. (2010). Lise Öğrencilerinin “İklim” Kavramıyla İlgili Metaforları (Zihinsel İmgeleri). Turkish Studies. Volume 5/3 Summer, 919-940
• Çelikkaya, T. (2011). Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Becerilerin Kazandırılma Düzeyi: Öğretmen Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19(3), 969-990
• Ekmekçi, A. (2013). Uzmanlara Göre Metafor ve Çağrışım Sisteminin Yararları. http://muzikleegitim.com/uzman.html (Erişim: Haziran 2013).
• MEB (2013). Sosyal Bilgiler Dersi (4-5-6-7. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. MEB Talim programlari/icerik/72 (Erişim: Ekim 2013) Kurulu Başkanlığı.http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim
• Öztürk, Ç. (2007). Sosyal Bilgiler, Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının “Coğrafya” Kavramına Yönelik Metafor Durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 55-69.
• Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(2), 131-155.
• Tay, B. ve Öcal, A. (Ed.). (2011). Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Yaşar, Ş. ve Girmen, P. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Türkçe Dersi Konuşma ve Yazma Sürecinde Metaforlardan Yararlanma Durumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 13-23