DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMEN YETİŞTİRME PROGRAMLARINA İLİŞKİN KALİTE STANDARTLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 73 - 88, 01.01.2014

Emine Zehra Turan Mustafa Tavukçuoğlu

Öz

Bu araştırmanın genel amacı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri Yetiştirme Programlarına ilişkin kalite standartlarının belirlenmesi, belirlenen standartların uygunluğu ve standartların önem derecesinin ortaya konulmasıdır. Bu araştırma kısa vadede yükseköğretime, uzun vadede ise Bologna sürecine üye ülkeler arasında olan Türkiye’nin geleceğine katkı sağlaması düşünülmektedir. Eğitimin her alanda olduğu gibi, din eğitimi alanında da kalite standartlarının belirlenmesi hayata daha nitelikli, daha bilimsel bakan öğretmenlerin yetiştirilmesini sağlayacaktır. Genel tarama modelinde yapılmış olan bu araştırma için nicel veri toplama aracı geliştirilmiştir. Nicel verileri toplamak amacıyla Erişen 2001 ’in geliştirmiş olduğu ölçekten yararlanılmış ve bu ölçek Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimine uyarlanmış ve ölçeğe dönüştürülmüştür. Geliştirilmiş ölçeğe ‘Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Yetiştirme Programlarında Kalite Standartları’, DKÖPKS ölçeği adı verilmiştir. Kullanılan ölçek 15 ayrı boyut olmakla birlikte, iki ana bölümden ve toplamda 80 maddeden oluşmaktadır; birinci bölümde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi DKAB öğretmen yetiştirme programında olması gereken standartlar, ikinci Bölümde ise DKAB Öğretmenliği mezununda olması gereken standartlar yer almaktadır. Bu ölçek Ocak 2012 ile Haziran 2012 tarihleri arasında Türkiye’nin çeşitli illerinde görev yapan İlahiyat Fakültesi öğretim elemanlarına, DKAB Öğretmenlerine ve DKAB Öğretmen Adaylarına uygulanmıştır. Çalışma grubu toplamda 522 kişiden oluşmaktadır. Bunlardan 79’u çeşitli illerde görev yapan öğretim elemanları, 189’u çeşitli illerde çalışan DKAB Öğretmenleri ve 261’i ise Atatürk, Dokuz Eylül, Marmara, Necmettin Erbakan, Uludağ Üniversitesi DKAB Öğretmen adaylarıdır. Toplanan veriler SPSS’de Kruskal Wallis ve Mann Whitney U kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca bazı alt problemlerin çözümlenmesinde ortalama, frekans, yüzde, standart sapma, varyans vb. betimsel istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunca Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Yetiştirme Programına Yönelik Kalite Standartlarına ihtiyaç duyulduğu ve farklı ülkelerde din eğitiminde kalite standartlarının belirlenmiş olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer öğretmenler gibi DKAB öğretmenleri de, kendilerinden beklenen görevleri verimlilikle yerine getirebilmeleri için kaliteli bir öğretmen yetiştirme sistemine dahil olmaları gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni, Öğretmen Adayı, Öğretim Elemanı, Standart

The Determination of the Quality Standards of Training Curriculum Related to Teachers of Religion Culture and Moral Education

Öz

The overall objective of this research is to determine the quality standards of training curriculum related to teachers of religion culture and moral education and to reveal the compliance to determined standarts. This research is assumed in short term to contribute to higher education and in long term to the future of Turkey which is one of Bologne candidate countries. As the other fields of education; the determination of quality standarts in religious education that will provide training teachers who would consider life efficiently and scientific oriented. The quality standards which are fruitfully applied among many educational -institutions in many developed countries are the best evidence as being the key of innovation and development in the view of total quality. Besides, this is essential for Turkey’s future to apply that concept in all educational levels, including the training curriculum for teachers. This research has been carried out in the regards of general lineated model and it has been developed to collect quantative data, the scale designed by Yavuz Erişen was utilized and this scale was adapted and transformed into a survey. With the help of the presence of improved respondents, the survey was called “religion and ethics teacher training curriculum quality standards”, abreviated as DKÖPKSÖ. The survey comprises besides different dimensions; two main section and a total of 80 standards. In the first section the standards of religious culture and moral education program of teacher training and in the second section, the necessary standards on students who graduate from that program. This survey had been applied between January 2012 and June 2012 on the one side to the academic staff of theology faculties working in various regions of Turkey, on the other side, to the current religion-morale education teachers and trainees of this department 8 th semester students . The whole study group consists of 522 subjects, 79 of whom are faculty members and 189 are teachers working in various provinces and 261 are teacher candidates of religious culture and moral education from Atatürk, Dokuz Eylül, Marmara, Necmettin Erbakan and Uludağ Universities. The collected data were analysed with SPSS by the use of KrusWallis Test and Mann Whitney U Test. In addition, the analyse of some sub-problems, frequency rate, derivational standart, variance etc. and desciptive statistical technique were entirely used. With the result of religion and ethics research; the need of quality standards for Religion and Morale Education training department was revealed. Moreover, the tendency towards quality standards in different countries is an undeniable truth

Anahtar Kelimeler

Religious and Morale Culture Teacher, Teacher Candidate, Faculty Member, Standard, Quality

Kaynakça

• Aktan, C.Can & Ufuk Gencel, U. (2007). “ Yüksek Öğretimde Akreditasyon”, içinde: C.Can
• Aktan, Değişim Çağında Yüksek Öğretim, Global Trendler- Paradigmal Yönelimler, İzmir: Yaşar Üniversitesi.
• American Society for Quality. (2013). http://asq.org/standards/standards-101-what-is-astandard, Erişim tarihi: 12/07/2013.
• Bıyık, C. (2002). Yükseköğretimde Kalite Değerlendirilmesi ve Akreditasyon Kriterleri, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi,18.
• Blanton, L.P., Sindelar, T.P. and Correa, I.V. (2006). Models and Measures of Beginning Teacher Quality, The Journal of Special Education, Vol. 40/No: 2.
• Colleen, L.(1999). Managing Universities and College: Guides to Good Pratice; Quality and Standards. Buckinghom-Philadelphia: Open University Press.
• ENQA, (2008). Quality procedures in the Eurupen higher education area and beyond: Second ENQA survey. Helsinki: ENQA.
• Erişen, Y. (2001). Öğretmen Yetiştirme Programlarına İlişkin Kalite Standartlarının Belirlenmesi ve Fakültelerin Standartlara Uygunluğunun Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ingvarson, L. ve Rowe, K. (2007). "Conceptualising and evaluating teacher quality: Substantive and methodological issues" http://research.acer.edu.au/learning_processes/8, Erişim tarihi: 21/02/2013
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel, s 77.
• Kavak, Y. (1999). Ögretmen Yetiştirmede Yeni bir Yaklaşıma Doğru: Standartlar ve Akreditasyon. Egitim Yönetimi Dergisi, 5 (20), 313-324.
• Kline, R, B.(2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling, Second Education, New York: The Guilford Press.
• Meydan, C.H ve Şeşen, H.(2011). Yapısallık Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, Ankara: Detay.
• Miraz, Maria J.G. (2007). Building a European Dimension of Quality Assurance in Higher Education, Master’s Thesis, Sabancı Üniversitesi.
• O’brien, S. (2005). Quality Standards Quality Framework Initiative ForYou threach & Senior Traveller Training Centres, Quality Framework Co-ordinator. Louth, Britain: CSM Print Solutions.
• Özer, M., Gür, S,B., ve Küçükcan, T. (2010). Yükseköğretimde Kalite Güvencesi. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, s13.
• Rowe, L.I.K. (2007). Conceptualising and Evaluating Teacher Quality: Substantive and Methodological İssues, Australian National University, February.
• YÖK. (1999). Türkiye’de Öğretmen Eğitiminde Akreditasyon ve Standartlar. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitim’i Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi. Ankara:
• YÖK. Zientek R.L. (2007). Preparing High-Quality Teachers: Views From the Classroom. American Educational Research Journal, Vol. 44, No. 4, pp. 959 –1001.