Kadın Kimliği ve Modernizm Karşıtlığı: Hidayet Romanlarının İdeolojisi

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 4, 810 - 826, 01.01.2017

Veli Uğur

Öz

Hidayet romanlarında ulus devletin ve global kültürün modernleştirme çabalarına karşı yeni bir kadın kimliği üretilmeye çalışılmıştır. Hidayet romanlarında arayış içindeki insanların dini fark etmesi ve eski yaşantılarından koparak dindar bir hayat sürmeleri konu edilmektedir. Yazarlar bu süreci anlatırken modernist değerlere karşı dini kuralları koyarlar. Batılılar gibi giyinen kadınların şuursuz olduğunu Müslüman bir kadının farklı giyinmesi gerektiğini söylerler. Hidayet romanlarında dindarlığın en önemli ölçütü ise türbandır. Hidayet romanlarında mini etek ve türban karşıtlığı sürekli olarak tekrarlanır. Kadınların bu iki seçenekten birini tercih etmeleri gerektiği vurgulanır. Hidayet romanları, gerçek İslam’ın ne olduğunu sorarak buna İslamcı çizgide cevaplar vermeye çalışır. Bu cevaplar, aynı zamanda, okuyucuya günlük hayatta yol gösterecek niteliktedir. Hidayet romanı yazarları ideal Müslüman bir kadının, İslamcı düşünceyi yayabilmek için, eğitimli olması gerektiğini ancak iyi bir anne olmaktan da vazgeçmemesinin ne kadar önemli olduğunu anlatırlar. Bu çalışmada öncelikle hidayet romanlarının ideolojik arka planı araştırılacaktır. Sonrasında ise bu eserlerdeki kadın kimliğinin niteliği belirlenmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Hidayet romanları İslamcılık Dini Romanlar Müslüman Kadın Popüler Roman

Woman Identity and Anti-Modernism: Ideology of Hidayet Novels

Öz

In Hidayet novels the aim was to create a new woman identity against the modernization efforts of the nation-state, and the global culture. In Hidayet novels, characters who are looking for a meaning for their lives discern religion and give up their sinful lives, in favor of a more a pious life. While narrating this process, the writers posit religious principles against modernist values. According to them, women in Western outfit are rather impious, and a Muslim woman should dress in a different way. In Hidayet novels, the most important criterion of piety is the headscarf. The contrast between mini skirt and headscarf is constantly repeated. It is emphasized that women should prefer one of these two options. Hidayet novels ask what the true Islam is, and try to give answers to that in an Islamic perspective. These answers will at the same time be the guide of the reader in his/her daily life. The writers of Hidayet novels state that, an ideal Muslim woman should be educated enough to able to spread Islamic ideas, but they also give utmost attention to their mothering duties. In this article it is aimed to search the ideological bacground of hidayet novels. Then the nature of women characters will be interpreted

Anahtar Kelimeler

Hidayet novels Islamism Religious novels Muslim women Popular novel

Kaynakça

• Aktaş, Cihan. (2004). Cemaatten kamusal alana İslamcı kadınlar. Murat Gültekingil, Tanıl Bora (Edt.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 6: İslamcılık içinde (s. 826-836) İstanbul: İletişim.
• Asımgil, S. (2006). Dilara. İstanbul: Timaş Yayınları, bs. 16.
• Berktay, F. (2000). Tektanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis, bs. 2.
• Çalışkan, K. (1996). Özenilesi yaşamlar: İslami romanlar üzerine bir inceleme. Birikim, Kasım 92: 89-95.
• Çiğdem, Ahmet. 1995. İslamcılık. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi: Yüzyıl biterken içinde (s. 1226- 1245), İstanbul: İletişim, c. 15.
• Efe, M. (1999). Mızraksız İlmihal. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Eraslan, Sibel. 2004. İslamcı kadının siyasette zaman algısı üzerine. Murat Gültekingil, Tanıl Bora (Edt.)Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 6: İslamcılık içinde (s. 818-825) İstanbul: İletişim.
• Erkilet, Alev. 2004. 1990’larda Türkiye’de radikal İslamcılık. Murat Gültekingil, Tanıl Bora (Edt.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 6: İslamcılık içinde (s. 682-697) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ertuğrul, H. (2004a). Kendini Arayan Kadın. İstanbul: Nesil Yayınları, bs. 16.
• ------ (2004b). Aradığını Bulan Kadın. İstanbul: Nesil Yayınları, bs. 3.
• ------ (2007). Selim ve Hande. İstanbul: Nesil Yayınları, bs. 64.
• Gedik, H. (1994). Ağlatan Notlar. İstanbul: Beka Yayınları.
• Göle, N.(2001). Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayınları, bs. 7.
• Hekimoğlu İ. (1995). Minyeli Abdullah. İstanbul: Timaş Yayınları, bs. 60.
• Kekeç, A.(1999). Yağmurdan Sonra. İstanbul:ŞehirYayınları.
• Şenlikoğlu, E. (2000). Hristiyan Gülü. İstanbul: Mektup Yayınları, bs. 5.
• ------ 1997. İmamın Manken Kızı. İstanbul, Mektup, bs. 7.
• ------ (?) Bize Nasıl Kıydınız?. İstanbul, Mektup.
• ----- (2015) Kalbimi Başkasına Gönderdin. İstanbul: Uğur Tuna Yayınları.
• Toros, Halime. 1997. Halkaların Ezgisi. İstanbul, Kırkambar.
• Yıldız, A. Günbay. 2009. Sevdalar Sözde Kaldı. İstanbul, Timaş.
• Zeren, M. (?) Öz Yurdunda Garipsin III: Üniversiteli Bir Kızın Hatıraları. İzmir, Hazen.
• Çayır, K. (2005). İslami edebiyat. Milliyet Kitap, 04 Mayıs. Yayım Yeri: http://www. milliyet.com.tr/ozel/kitap/050805/02.html (Erişim tarihi: 28. 06. 2008)
• Gramsci, A. (2001) SelectionsfromthePrisonNotebooks of AntonioGramsci. [e-book],
• QuintinHoare, GeoffreyNowell-Smith eds.,London, GBR: ElectricBookCo., Electronic Reproduction. Palo Alto, Calif.:ebrary 2009. LC Call Number: HX288.G7 -- A23 2001eb, eISBN: 9781843271192.