Üniversite Öğrencilerinin Vergi Bilincine Yönelik Tutumları: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Örneği

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 3, 383 - 407, 01.01.2017

Ufuk Gergerlioğlu Robert W Mcgee

Öz

Vergi Bilinci, bireylerin vergiye yönelik uyumunu, vergi ahlakını ve devletin vergi gelirlerini etkileyen önemli bir olgudur. Bu nedenden dolayı, birçok ülke uzunca bir süredir vergi bilincini arttırma çabası içerisindedir. Bazı ülkeler, vergi bilinci kavramını kendi eğitim sistemleri ile bütünleştirmeye çalışmışlardır. Bu ülkelerden birisi de Türkiye’dir. Türkiye’de vergi bilincine yönelik eğitim programları, düzeyinde uygulanmaktadır. Bu durum, üniversite öğrencilerinin vergi bilinci düzeylerinin hangi noktada olabileceğine ilişkin soruyu akla getirmektedir. Bu bilgi ışığında bu çalışmada üniversite öğrencilerinin vergi bilincine yönelik tutumları analiz edilmektedir. Bu bağlamda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde birinci öğretimde eğitim tutumlarının hangi yönde bir eğilim gösterdiği üzerinde durulmaktadır. Bu araştırma için örneklem sayısı 500 olarak belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmış ve araştırma sonucunda elde edilen veriler parametrik olmayan testlere tabi tutulmuştur. Bu araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencileri, diğer tutum ifadelerine kıyasla, vergi adaletsizliğinin vergi bilincini zayıflatabileceğine ilişkin tutum ifadesini ve vergi sisteminin anlaşılır olmadığı durumlarda toplumda vergi bilincinin zayıflayabileceğine yönelik tutum ifadesini daha çok desteklemektedirler. Aynı zamanda bu araştırma sonuçları, diğer öğrencilere nazaran evli olan öğrencilerin, vergi bilincine başlaması gerektiğine daha fazla inandığını göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Vergi Bilinci Vergi Uyumu Üniversite Öğrencileri Tutumlar

University Students' Attitudes towards Tax Consciousness: A Case Study of the Faculty of Economics at Istanbul University

Öz

Tax consciousness is an important phenomenon that affects the tax revenue of states, tax compliance and morality of individuals. Because of this, many countries have been striving to increase tax consciousness for a long time. Some countries have integrated the concept of tax consciousness into their training programs. Turkey is one of these countries that implement the training program within the scope of development of tax consciousness. The tax consciousness or conscious development program in Turkey is implemented at primary, secondary and high school. In light of this information, this research aims to analyze the attitudes of university students towards tax consciousness. The sample group of this study are the university students who attend daytime education in the Faculty of Economics at Istanbul University. The sample size was 500. For this research, the questionnaire method was applied as a data collection tool. Nonparametric tests were used to analyze the results of this study. These research results show that university students are more supportive of the attitude statements of “tax injustice may weaken tax consciousness” and of “if the tax system is not understandable, tax consciousness in a society may weaken.” These study results explain that students who are married are most likely to believe that tax consciousness training should begin from primary school

Anahtar Kelimeler

Tax consciousness Tax Compliance University Students Attitudes

Kaynakça

• Akkara, Ö. & Gencel, U. (2016). Yüksek Öğretim Öğrencilerinin Vergiye Yönelik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Çanakkale Onsekizmart Üniversitesi Örneği[Investigation of the Perceptions of Higher Education Students towards Tax Concept in terms of Various Variables]. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 28-48.
• Ayyıldız, Y., Vural, T. and Demirli, Y. (2014). Vergiye Gönüllü Uyumu Etkileyen Faktörler “Bolu İli Alan Çalışması”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yayınları, 1.
• Bajpai, N. (2010). Business Statistics. Pearson, India.
• Buyrukoğlu, S. & Erasa, I. (2012). Vergi Bilincinin Oluşmasında Mükellef Haklarının Yeri ve Önemi. Vergi Dünyası, Sayı:375, 116-127.
• Can, E. & Duran, İ (2015). Demografik Faktörlerin Vergi Ahlakı Üzerindeki Etkisi: İstanbul İli Örneği[The Effect of Demographic Factors on Tax Morale: The Case of Istanbul]. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 2015, Cilt: 52, Sayı 606, 55-71.
• Cesur, A. & Çelikkaya, A. (2014). Türkiye’de Vergi Kültürünün Gelişiminde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Yeri ve Önemi. AKÜ İİBF Dergisi, Cilt: XVI, Sayı 2, 1-14.
• Chowdhury, S. T. & Masud, M. Z. (2014). Taxpayers’ Response in terms of Tax Evasion and Tax Non-Compliance Across Various Professions-A Bangladesh Perspective. International Journal of Business and Management Studies, (3), 1, 315-318.
• Craig, D. V. (2009). Action Research Essentials. Jossey Bass, US.
• Çataloluk, C. (2008). Vergi Karşısında Mükelleflerin Tutum ve Davranışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20, 213-228.
• Demir, I. C. & Ciğerci, I. (2016). Vergi Bilincinin Oluşumunda Eğitimin Rolü: İlköğretim Öğrencileriyle Ampirik Bir Çalışma. [Detection of Tax Consciousness in Secondary School Students: An Empirical Investigation]. Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 23, Sayı:1, 127-143.
• Gencel, U. & Karaot A. (2014), İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergi Bilinci Düzeyi: İzmir İli Aliağa İlçesi Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü, Prof. Dr. Fevzi Devrim’e Armağan, Dokuz Eyül Üniversitesi Yayınları, İzmir, 477- 489.
• Gergerlioğlu, U (2014). Davranışları Etkilemeye Yönelik Özel Tüketim Vergilerinin Tutum ve Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Ampirik Analizi (İstanbul İli Örneği) [The Empirical Analysis of the Effect over Attitudes and Behaviours of Excise Taxes Which Have an Impact upon Behaviours (Sample Istanbul Province], Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gracyalny, M. L. (2017). Scales, Likert Statements, pp. 1554-1557, The Sage Encyclopedia of Communication Research Methods. Editor: Mike Allen, Sage, US.
• Hastuti, R. (2014). Tax Consciousness and Tax Education: A Perception of Potential Taxpayers. International Journal of Business, Economics and Law, Vol.5, Issue 1, 83-91.
• Kinnear, P. R. & Gray, C. D. (1999). SSPS for Windows Made Simple. Third Edition, Taylor & Francis Group, UK.
• Kou, J. & Shen, J. (2014). Study on Sustainable Development Social Influence Elements of Construction Project, Proceedings of the 17. International Symposium on Advancement of Construction Management and Real Estate. Editor: Jiayuan Wang, Zhikun Ding, Liang Zou, Jian Zou, Springer.
• McGee, R.W., & Benk, Serdar (2011), the Ethics of Tax Evasion: A Study of Turkish Opinion, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 248-262.
• Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W. & Barrett, K. C. (2011). IBM SPSS for Introductory Statistics. Routledge, 40.Edition, New York, London.
• Nurlis, I. K. (2015). The Effect of Taxpayer Consciousness, Knowledge, Tax Penalties and Tax Authorities Services on the Tax Compliance: (Survey on the Individual Taxpayer at Jabodetabek & Bandung). Research Journal of Finance and Accounting, Vol.6, No: 2, 104-112.
• OECD (2015). Building Tax Culture, Compliance and Citizenship. OECD Publishing, Paris.
• Okauru, I. O. (2012). Federal Inland Revenue Service and Taxation Reforms in Democratic Nigeria. Safari Books Ltd Ibandan.
• Ömürbek, N., Çiçek, H.G. & Çiçek S. (2007). Vergi Bilinci Üzerine Bir İnceleme: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Yapılan Anketin Bulguları, Maliye Dergisi, Sayı: 153, 102-122.
• Plichta, S. B. & Garzon, L. S. (2009). Statistics for Nursing and Allied Health. Lippincott Williams & Wilkins, US.
• Sağlam, M. (2013). Vergi Algısı ve Vergi Bilinci Üzerine Bir Araştırma: İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinde Vergi Algısı ve Vergi Bilinci. [A Study on Tax Perception and Tax Consciousness of Student in the Faculty of Economics and Administrative Science]. Sosyoekonomi, Cilt 19, Sayı 19, 316-334.
• Sarı, B. & Gencel, U. (2016). Türkiye’de Tarım Kesiminde Vergi Uyumu ve Bilinci: Malatya Merkez İlçe Örneği [Tax Compliance and Tax Awareness in regard to Agricultural Sector in Turkey: The Case of the Central District of Malatya], Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt 8, Sayı 1.
• Soh, K. (2016). Understanding Test and Exam Results Statistically. Springer, Singapore.
• Taytak, M. (2010). “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinde Vergi Bilincinin Tespiti: Ampirik Bir Araştırma”. [Detection of Tax Consciousness in Secondary School Students: An Empirical Investigation]. Maliye Dergisi, Ocak-Haziran Sayı: 158 (1), 496-512.
• Teyyare, E. & Kumbaşlı, E. (2016). Vergi Bilinci ve Vergi Ahlakının Gelişiminde Maliye Bölümü Eğitiminin Rolü. [The Role of Department of Public Finance Training In The Development Tax Consciousness And Morale]. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 16, Yıl:16, Sayı:4, 1-29.
• T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Bilinci Geliştirme Projesi, http://f.eba.gov.tr/gib/
• Yardımcıoğlu, M., Akpınar, Y. & Günay, Y. (2014). Vergi Okuryazarlığı ve Vergisel Farkındalık: Kahramanmaraş Araştırması. [Literacy and Taxational Consciousness: Kahramanmaraş Research]. KSU İİBF Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, 95-119.
• Yeşilyurt, Ş. (2015). Vergi Bilincinin Vergi Ahlakı Üzerindeki Etkisi: Maliye ve İlahiyat Bölümü Öğrencileri Örneği. [The Impact of Tax Conscious on the Tax Ethics: Department of Public Finance and Theology Students Sample]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 32, 36-56.
• Zorlu, Ö. (2012). İlköğretim Çağındaki Öğrencilerin Vergi Bilinci Düzeyi ve Vergi Bilinci Düzeyi ile İlgili Örnek Uygulama (Ankara İli Örneği). T.C. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Weinberg, S. L. & Abramowitz, S. K. (2002). Data Analysis for the Behavioral Sciences Using SPSS. Cambridge University Press, UK.