24 Haziran Seçim Sonuçlarının Gazetelerin İlk Sayfalarına Yansıması Bir Söylem Analizi Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 3, 204 - 228, 01.01.2018

İlkay Yıldız

Öz

Gelişen teknolojilerle halkın bilgi alma özgürlüğü daha da gelişmiş, habere olan ihtiyacı da daha fazla arttırmıştır. Kitle iletişim araçları da, toplumların haber alma ihtiyacını gidermek adına toplumu her açıdan bilgilendirme ve büyük bir dönüşüme uğratmaktadır. Kitle iletişim araçlarından olan gazeteler de toplumu bilgilendirme, yönlendirme, değiştirme gibi görevlere sahiptir. Bu dönüşümleri gerçekleştirirken gazeteler, azami derecede özen göstermeli, çarpıtmadan, hatalı bilgi vermekten ve yalan haberlerden de kaçınmalıdır. Özellikle siyasetin nabzını tutan gazeteler, bu konuda yapacakları hem haber başlıklarına, hem haber metinlerine, hem görselliğe hem de haber kaynaklarına dikkat etmelidir. Bu çalışmada, Türkiye’de yazılı basında yayın yapan gazetelerin ilk sayfalarındaki haber başlıkları incelenmiştir. Çalışmanın yöntemini Van Dijk’ın söylem analizi oluşturmaktadır. Bu kapsamda ulusal yayın yapan tüm gazeteler, 24 Haziran genel seçimlerinden sonra ele alınmıştır. Çalışmaya seçimden sonraki ilk gün 25 Haziran dâhil edilmiştir. Gazete yayınlarının ilk sayfaları çalışma kapsamına alınmış, iç sayfalar ve köşe yazıları çalışmaya dâhil edilmemiştir. Bunun nedeni söylem analizi yapılacağı için köşe yazılarında kişisel görüşlerin ön planda olmasındandır

Anahtar Kelimeler

24 Haziran seçimleri, söylem analizi, ulusal yazılı basın, Van Dijk

Reflectıon Of 24 June Electıon Results On The First Pages of Newspapers A Dıscourse Analysıs Study

Öz

The freedom of information regarding the public rights improved with the developing technologies, increasing the need for obtaining the news thereby. Mass communication, also, inform the society in every aspect and enormously transform the society for the sake of meeting the needs of receiving information. Newspapers, as being one of the mass communication media, have the functions such as informing, instructing and changing the society. Newspapers, while realizing this transformation should care at the utmost and abstain from distorting, providing misinformation and false news. Particularly the newspapers which are abreast of the politics should be cautious about headlines, news report, and visual quality and news resources. In this study, the headlines of newspapers front pages which are published in the printed media at Turkey are scrutinized. The method of the study is constituted of Van Dijk’s discourse analysis. In that context, all nationally published newspapers are addressed afterwards the 24 June elections. One days after the election are included in the study. The front pages are of the newspapers are included in the scope of the study, yet the inside pages and columns are not included. The reason for this is the discourse analysis will be covered and the columns mostly have personal views

Anahtar Kelimeler

24 June elections, discourse analysis, national printed media, Van Dijk

Kaynakça

• Birgün, Cumhuriyet, Yeni Çağ Ve Sözcü gazeteleri seçim sonuçlarından memnun olmayan gazetelerdir.
• En tarafsız gazete bir ekonomi gazetesi olmasından kaynaklanan Dünya Gazetesi’dir.
• Taraflı bir gazete olmasına rağmen seçimlere tarafsız yaklaşan gazete Milli Gazetedir.
• Yeni Çağ Gazetesi tarafsızmış gibi görünse de verdiği örtülü mesajlarla tarafını belli etmiştir. Adayları alınan oy miktarına göre değil de desteklediği kişilere göre sıralamıştır.
• Bülbül, R. “Haberin Anatomisi ve Temel Yaklaşımlar”, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2001, s.75-77.
• Büyükaslan, A., Okan, A.S., (2017),“Haber Söylemi: Sağlık Sektörüne Yönelik Haberlerin Sunumu “Kızın Öldü” Haberi”, Route Educational and Social Science Journal (RESS), Volume 4(6), October, s.s137-148.
• Demir, V., (2006). Medya Etiği, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Devran Y., (2010). Medya Söylem İdeoloji, İstanbul, Başlık Yayınları
• Dursun, Ç. (2001). TV Haberlerinde İdeoloji. Ankara: İmge Kitabevi.
• Işık, M., (2008), “Tüm Yönleriyle Medya Ve İletişim ” Metin Işık, Ayhan Erdem (Edt.), Haberde Objektiflik Ve Yorum, Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları
• İnceoğlu, Y., Çoban, S., (2016), Haber Okumaları, İstanbul: İletişim Yayınları
• Kula, N. (2001). “Gazetelerde Yer Alan Polise Yönelik Haberlerdeki Söylemsel Boyutlar: Gaffar Okan Suikastı Örnek Olayı”. Polis Bilimleri Dergisi, 4 (1).
• Rigel, N., (1993). Haber, Çocuk ve Şiddet. İstanbul: Der Yayınları.
• Poyraz, B. (2001). Haber Ve Haber Programlarında İdeoloji Ve Gerçeklik. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Öksüz, O. (2007). Kamuoyu Oluşum Sürecinde Basın Siyaset İlişkilerinin Etik Açıdan Değerlendirilmesi. Selçuk İletişim, 5/1, 66-81
• Özer, Ö. (2011). Haber, Söylem, İdeoloji. (1. Basım). Konya: Literatürk.
• Tarhan, A., Karakuş, M. (2018). “Türkiye Gündeminin Yazılı Basında Sunumu: Sabah, Sözcü Ve Hürriyet Örneği”, SOBİDER-Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 25, s.490
• Türk, S., vd. (2013), “Türk Gazetecilerin Haber Yayınlama Kriterlerine Yönelik Bir Araştırma”, NWSA-Humanities, Kasım, s.321-331
• Yüksel, E., vd. (2015)., “İyi Haber De İyi Haber Midir? Haber Değerleri Üzerine Bir İçerik Analizi Çalışması”, Selçuk İletişim, 2015, 9 (1): 94-114
• Yüksel, E.,Gürcan H. İ., (2005) “Haber Toplama ve Yazma”, Konya: Tablet