Sağlık Alanında Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Ruhsal Durumları İle Sosyal Destekleri Arasındaki İlişki

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 4, 28 - 47, 01.01.2018

Ayşe Aydındoğmuş Mualla Yılmaz

Öz

Bu çalışma, 01 Kasım 2016-30 Ocak 2017 tarihleri arasında sağlık alanında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sosyal destekleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı bir araştırma olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Yakın Doğu Üniversitesi sağlık alanında öğrenim gören öğrencilerin tümü, örneklemini ise iç-içe tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden toplam 553 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen üniversite öğrencilerinin sosyo-demografik özelliklerini içeren Kişisel Bilgi Formu, Kısa Semptom Envanteri ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Student’s t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ANOVA ve Post Hoc test olarak Tukey kullanılmıştır. Öğrencilerin %47,2’si 18-20 yaş arasında olup, yaş ortalamaları 20,89±2,25’dir. Öğrencilerin %63,1’inin kadın olduğu ve %94’ünün ise ailesinde herhangi bir psikiyatrik hastalık öyküsü olmadığı bulunmuştur. Sağlık alanında öğrenim gören 27-29 ve 30-32 yaş grubundaki üniversite öğrencilerinin somatizasyon puanının diğer yaş gruplarına göre daha yüksek olduğu, erkek öğrencilerin kadın öğrencilere göre olumsuz benlik ve hostilite puanlarının daha yüksek olduğu, ailesiyle yaşayan üniversite öğrencilerinin diğer yaşanılan yerlere göre daha az depresyon yaşamakta olduğu, parçalanmış aileye sahip olan üniversite öğrencilerinin anksiyete ve hostilite puanlarının geniş aileye sahip olanlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak; öğrencilerin ruhsal sağlıklarını korumaya ve geliştirmeye yönelik bilgilendirme ve danışmanlık hizmetine gereksinimleri vardır

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, ruhsal sağlık, sosyal destek, hemşirelik

The Relationship Between Mental Health and Social Supports of Healthy Students

Öz

This study was conducted between 01 November 2016 and 30 January 2017,with the aim of determining the relationship between mental status and social support of university students studying in the field of health. This is a descriptive research. The study was conducted with 553 students selected by nested sampling method among health university students. The data of the study were collected using the Personal Information Form containing the socio-demographic characteristics of the university students developed by the researcher, the Brief Symptom Inventory and the Multidimensional Scale of Perceived Social Support. In the evaluation of the data, Student’s t test, ANOVA test, Post Hoc test Tukey was used. % 47.2 of the students are between the ages of 18-20 and the average age is 20.89 ± 2.25.%63,1 of the students were female and % 94,0 of them were found to have no psychiatric disease story in their family. It was found that the university students in the 27-29 and30-32 age group who were studying in health field had a higher somatization score than the other age groups, male students had higher scores of negative self and hostility scores than female students

Anahtar Kelimeler

University students, mental health, social support, nursing

Kaynakça

• Kirmayer L.J., Sheiner E, Geoffroy D. Mental health promotion for indigenous youth. 6. Chapter, Positive Mental Health, Fighting Stigma and Promoting Resiliency for Children and Adolescents. Edited by: Hodes M, Gau S. Academic Press is an imprint of Elsevier, 2016, Amsterdam, Boston, Heidelberg, London, New York, Oxford, Paris, San Diego, San Francisco, Singapore, Sydney, Tokyo. http://dx.doi.org/10.1016/B978-0-12-804394- 3.00006-1111-140.
• Townsend, M.C. (2012). Ruhsal Sağlık ve Ruhsal Hastalık. C. Özcan ve N. Gürhan. (Ed.). Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliğinin Temelleri (S.2-3). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Yıldırım, İ. (2007). Üniversite seçme sınavına hazırlanan türk öğrencilerde depresyon, sınav kaygısı ve sosyal destek. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, (29), 174-184.
• Leal, S.C. and Santos, J.C. (2016). Suicidal behaviors, social support and reasons for living among nursing students. Nurse Education Today, 36, 434-438
• Traş, Z., Güngör H.C. (2011). Avrupa ülkelerinden gelen Türk asıllı üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve sosyal bağlılıkları üzerine nitel bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 261-271.
• Aşçı, Ö., Hazar, G., Kılıç, E. ve Korkmaz A. (2015). Üniversite öğrencilerinde stres nedenlerinin ve stresle başa çıkma biçimlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 213-231.
• Bülbül, T. ve Güvendir M.A. (2014). Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 397-418.
• Merianos, A.S., Nabors, L.A., Viourek, R.A. and King, K.A. (2013). İmpact of self-esteem and social support on college students mental health. American Journal of Health Studies, 28(1), 27-34.
• Peng, L., Zhang, J., Li, M., Zhang, Y., Zuo, X., Miao, Y. and et all. (2012). Negative life events and mental health of chinese medical students: the effect of resilience. personality and social support. Psychiatry Research, 196, 138-141.
• Terzi Ş. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 1-11.
• Whitney C. (2010). Social supports among college students and measures of alcohol use, perceived stress, satisfaction with life, emotional intelligence and coping. Journal of Student Wellbeing, 4(1), 49-67.
• Erkan S., Özbay Y., Çankaya Z.C. ve Terzi Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(164), 94- 107.
• Ni, S., Yang, R., Zhang, Y. and Dong R. (2015). Effect of gratitude on loneliness of chinese college students: social support as a mediator. Social Behavior and Personality. 43(4), 559-566.
• Neuman W.L. Social research methods: Qualitative and quantitative approaches. Pearson education limited, United States of America 2014.
• Şahin, H.N. ve Batıgün, N.A. (2002). Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlilik, güvenirlilik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi; 13(2), 125- 135.
• Eker D, Arkar H (1995). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Turk Psikol Derg; 34:45-55.
• Eker, D. ve Arkar, H. ve Yalnız, H. (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlilik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17-25.
• Norman G. Likert scales, Levels of measurement and the ‘‘Laws’’ of statistics. Adv in Health Sci Educ 2015; 15(5):625-632.
• Kaya, M., Genç, M., Kaya, B. ve Pehlivan, E. (2007). Tıp fakültesi ve sağlık yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı, stresle başaçıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2), 137-146.
• Ergin, A., Hatipoğlu, C., Bozkurt, A.İ., Bostancı, M., Atak, B.M., Kısaoğlu, S. ve diğerleri. (2011). Tıp fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz-bakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, 4(3), 144-151.
• Erkozan, A. (2005). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılık ve depresyon düzeylerinin bazi değişkenlere göre incelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 15, 129-155.
• Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z.C. ve Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(164), 94-107.
• Demirel, S.A., Eğlence, R. ve Kaçmaz, E. (2011). Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumlarının belirlenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 18-21.
• Yüksel, A. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal durumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 215-226.
• Kapı, A., Veltsista, A., Sovio, U. and Jarvelin, M.R. (2007). Comparison of self-reported emotional and behavioural problems in adolescents from Greece and Finland. Acta Paediatr, 96, 1174-1179.
• Güler, M., Demirci, K., Karakuş, K., Kişioğlu, A.N., Zengin, E. ve Yozgat, Z. (2014).
• Süleyman Demirel Üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinde umutsuzluk- depresyon sıklığı ve sosyodemografik özellikler arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Uluslararası Temel ve Klinik Tıp Dergisi, 2(1), 32-37.
• Softa, H.K. ve Kaya, S. (2013). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin depresyon düzeyini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 214-229.
• İlhan, N., Bahadırlı, S. ve Toptaner, N.E. (2014). Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(4), 3,7-215.
• Yılmaz, M. ve Ocakçı, A.F. (2010). Bir kız öğrenci yurdunda kalan üniversite öğrencilerinin anksiyete düzeylerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 15-23.
• Gürel, S., Demir, Ö., Adaklı, O. ve Balcı, M. (2015). Öğrencilerin stres algıları üzerine bir araştırma. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, Özel Sayı, 133-145.
• Goodman, E. and Huang, B. (2002). Socioeconomic status, depressive symptoms, and adolescent substance use. Archives Pediatrics Adolescent Medicine, 156, 448-453.
• Pınar, Ş. E., Bilgiç, D., Demirel, G., Akyüz, M. B., Karatepe, C. ve Sevim, D. (2015). Sağlık alanlarında okuyan üniversite öğrencilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(4), 284-293.
• Demir, P., Uğurlu, A.K. ve Arslan, E.S. (2016). Kafkas ve Adnan Menderes üniversitesi veteriner fakültesi öğrencilerinin veteriner hekimlik mesleğine ve istihdam alanlarına yönelik görüşleri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 42 (1), 11-19.
• Mayda, A. S., Gerçek, Ç. G., Güneş, C., Güler, M.B. ve Yıldırım, A. (2009). Tıp fakültesi öğrencilerinde depresif belirti sıklığının demografik özellikler, sigara, alkol, madde kullanımı, baskın el ve şiddete maruz kalma ile ilişkisi. Tubav Bilim Dergisi, 2(4), 476- 483.
• Ökdem, Ş. ve Yardımcı, F. (2010). Üniversite öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 11, 228-234.
• Yılmazel, G. (2013). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve sağlıkla ilişkili davranışlar. New Symposium Journal, 51(3), 151-157.
• Kaşıkçı, M., Çoban, G.İ., Ünsal, A. ve Avşar, G. (2009). Üniversite son sınıf öğrencilerinde aileden ve arkadaştan algılanan sosyal destek ve benlik saygısı. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 17(3),158-165.
• Gündüz, B., Çakrı B. ve Gökçakan, Z. (2012). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 38-55.
• Yasin, M.D. and Dzulkifli, M.A. (2010). The relationship between social support and psychological problems among students. International Journal of Business and Social Science, 3(1), 110-116.
• Topkaya, N. ve Kavas, A.B. (2015). Algılanan sosyal destek, yaşam doyumu, psikolojik yardım almaya ilişkin tutum ve niyet arasındaki ilişkiler: bir model çalışması.
• International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), 979-996.
• Dil, D. ve Girgin, B.A. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin öfke, umutsuzluk, stresle baş etme düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(3), 121-128.
• Öksüz, Y., Ayvalı, M., Coşkun, K., Baba, M. ve İnci, A. (2011). Algılanan sosyal destekle akılcı olmayan davranışlar ilişkisi. International Journal of Social Science, 4(1), 119-136.