Dokuma Yüzeylerde Renk Düzenlemelerinin Desen Görünümüne Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 1, 20 - 39, 01.01.2020

Fatma Nur Başaran Nazlı Keşikci

Öz

Dokuma kumaşlar, yaşam sürecinde değişen her ihtiyaca cevap verecek özellikleri ile vazgeçilmez bir öneme sahip olan, kullanımı en basit giysiden, ileri teknoloji kapsamında üretilen akıllı kumaşlara kadar farklılık gösteren tekstil ürünleridir. Dokuma kumaş yapıları incelendiğinde, basit olduğu kadar çeşitli özellikleriyle karmaşık yapılar oluşturdukları da gözlenmektedir. Aynı zamanda hammaddeden bitim işlemlerine kadar, tutum veya görsel özelliklerini etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Basitten karmaşığa çok sayıda çeşidi bulunan dokuma örgüleri en önemli etkenlerden biridir. Kumaşın oluşturulmasında kullanılan örgü türü dokumanın içyapısını etkilediği gibi, çeşitli iplik özellikleri ile doku ve tutumları da büyük ölçüde çeşitlendirilebilmektedir. Her dokuma kumaş sıradan ipliklerle, tek renk üretildiğinde bile kullanılan örgü tipine bağlı olarak bir doku-desen özelliğine sahiptir. Renk ise tüm hayatımızdaki neşeli etkilerini dokuma kumaşlarda da ortaya koymakta ve dokuma örgüleri ile renk faktörü bir araya geldiğinde neredeyse sınırsız desen çalışmaları, kumaş tasarımları yapılabilmektedir. Bazı örgüler belirli sayılarda renkli iplik düzenlemeleri ile sabit desen efektleri oluşturmakta, bazıları ise önceden tahmin edilemeyen etkilere ulaşabilmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada, kumaşları sadece görsel açıdan etkileyen rengin, dokuma örgüleri ile birleşerek oluşturduğu desen etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. İplik gruplarındaki renk düzenlemelerinin dokuma yüzeylerde oluşturduğu görsel etkileri belirlemeye yönelik tarama ve deneme modelinde yürütülen çalışmada, farklı özellikleri tespit edebilmek amacıyla 13 adet dokuma örgüsü belirlenmiş, bu örgülerin basit ve karışık renk düzenlemeleri ile oluşturduğu desen özellikleri incelenmiştir. Çok sayıda deneme çalışmaları sonucunda, basit ve karışık renk düzenlemelerinin örgü raporlarına uygulanması ile düz çizgi, merdiven, yıldız, kare, dikdörtgen ve nokta görünümlü desen efektleri elde edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Dokuma, desen, renkli dokumacılık

The Impact of Color Arrangements on Pattern Appearance in Woven Surfaces

Öz

Woven fabrics are textile products that are indispensable due to their features that meet all changing needs and have a wide usage area ranging from the simplest clothing to the advanced technology smart fabrics. When the structures of woven fabrics are examined, it is observed that they create complex structures with their various features in addition to being simple. At the same time, there are many factors that influence their texture or visual features from the raw material phase to finishing. Weaving patterns, which have various types ranging from simple to complex, are among the most important factors. The type of weaving pattern used in the formation of fabric affects the microstructure of the weave and it may diversify textures and feels to a large extent with its various yarn features. All woven fabrics have a texture-pattern feature depending on the type of weaving pattern used, even if produced in a single color. Colors demonstrate the cheerful effects they have on our daily lives in woven fabrics as well, and an unlimited number of pattern works and fabric designs can be made when weaving patterns and the color factor come together. Certain weaving patterns form fixed pattern effects with a certain number of colored yarn arrangements and some others may demonstrate unpredictable effects. Therefore, in this study, it was aimed to determine the pattern effects created by the combination of color, which affects fabrics only visually, and weaving patterns. In this survey-trial study conducted to determine the visual effects created by the color arrangements on woven surfaces in yarn groups, 13 weaving patterns were determined to test the various features and the pattern features created by these patterns with simple and complex color arrangements were examined. As a result of numerous trial studies, straight line, staircase, star, square, rectangle and dot pattern effects were obtained with the application of simple and complex color arrangements on the weaving pattern reports

Anahtar Kelimeler

Weaving, pattern, colored weaving

Kaynakça

• Acar, S. (2006). Dokuma Yapılarda Renk – Doku Etkileşimleri ve Rengin Önemi. Tekstil Maraton, 16 (87), 17-21.
• Acuner, A. (2001). Tasarımda Konstrüksiyon Esasları. İstanbul: Mart Matbaacılık.
• Başaran, F.N. (2019). Basit Yapılı Dokuma Teknikleri. Ankara: Karınca Yayınları.
• Başaran, F.N. (2020). Bileşik Yapılı Dokuma Teknikleri. Ankara: Karınca Ajans, Bizim Büro Basım Evi Yayın ve Dağıtım Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.
• Başaran, F.N. & Berber, G. Ş. (2019). Rölyef Etki Açısından Dokuma Kumaşlarda Renk Faktörü. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 60-71.
• Başer, G. (2004). Dokuma Tekniği ve Sanatı Cilt 1.Temel Dokuma Tekniği ve Kumaş Yapıları. İzmir: Punto Yayıncılık.
• Berber, G. Ş.& Başaran, F.N. (2018). Rölyef Etki Açısından Dokuma Kumaşlarda İplik (Yarn On Textile Fabrics In Terms Of Relief Effect). Hars Akademi, Uluslararası Hakemli Kültür, Sanat, Mimarlık Dergisi. Yıl 1. Sayı 1, s:57-68.
• Koca, E. & Koç, F. (2008). Çalışan Kadınların Giysi Seçimleri ve Renk Tercihleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (24), 171-200.
• Özdemir, T. (2005). Tasarımda Renk Seçimini Etkileyen Kriterler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 391- 402.
• Sözen, M. & Tanyeli, U. (1992). Sanat Karam ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Şekerci, C., Özgen, E. & Dündar, Z. (2016). Mekân Tasarımında Rengin Önemi. İç ve Dış Arasındaki Çeper Temalı Ulusal Mekân Tasarımı Sempozyumu Bildirileri. UTG Sekreteryası. 29 Mayıs 2016. Nevşehir. ss. 13-23.
• Takatera, B. M. & Shinohara, A. (1987). Color Order and Weave On A Given Color And Weave Effect. Journal Of Textile Society, 44(7), 339-346.